"Sang thu" là một trong những bài thơ tả cảnh thiên nhiên đặc sắc của nhà thơ Hữu Thỉnh. Trong bài viết dưới đây hãy cũng chúng tôi tìm hiểu những dàn ý phân tích bài thơ Sang thu (Tổng hợp dàn ý các bài)
Mục lục bài viết
1. Dàn ý phân tích bài thơ Sang thu hay nhất:
1.1. Mở bài:
– Nguyễn Hữu Thỉnh là một trong những nhà thơ nổi bật trong nền thơ ca Việt Nam. Ông có tình yêu tha thiết với thiên nhiên và đây cũng là một đề tài đặc sắc thường được các nhà thơ khai thác. Những với mỗi tác giả lại đưa đến cho chúng ta những bức tranh thiên nhiên độc đáo khác nhau. Nhưng trong “Sang thu” của Nguyễn Hữu thỉnh người đọc cảm nhận được những nét độc đáo riêng biệt của ông. Đó là một bức tranh thiên nhiên lúc giao mùa.
– Tác phẩm này được tác giả viết vào năm 1977 và lần đầu tiên được in là ở trên báo Văn nghệ sau đó bài thơ được nhiều lần in lại trong những tập thơ khác nhau. Trong bài thơ, vẻ đẹp của thiên nhiên trước thời khắc giao mùa được miêu tả một cách chân thực, sinh động. Từ đó một bức tranh nhiên nhiên nhiều màu sắc đã để lại những ấn tượng sâu đậm trong lòng người đọc.
1.2. Thân bài:
* Nhan đề:
– Chớm thu lúc thiên nhiên giao mùa.
– Tín hiệu đầu tiên của mùa xuân xuất hiện.
* Những tín hiệu giao mùa:
– Hương ổi:
+ Mùi hương quen thuộc phảng phất trong gió se.
+ Gắn liền với bao kỉ niệm ấu thơ.
+ Mùi hương riêng của mùa thu làng quê bắc bộ.
+ Mùi hương như sánh lại “phả” trong gió.
+ Cơn gió đầu mùa se lạnh đến rất khẽ.
– “sương chùng chình”:
+ sương không dày đặc, mịt mù
+ làn sương mỏng, mềm mại, giăng khắp đường thôn ngõ xóm.
+ cảnh thu thơ mộng, huyền ảo, bình yêu, thong thả.
+”chùng chình”: sương như có ý chậm lại, chứa đầy tâm trạng.
– “hinh như thu đã về”
=>Thu đã về nhưng dường như nhà thơ còn nhiều dè dặt, cảnh giác.
* Bức tranh giao mùa:
– sông dềnh dàng:
+ Vẻ êm dịu, chậm rãi của thiên nhiên mùa thu.
+ mang đầy tâm trạng của con người.
– cánh chim vội vã:
+ Chim muông cũng cảm nhận được sự chuyển giao của mùa mới.
+ lo lắng tìm cho hình hướng đi: di trú về phương Nam.
– Đám mây mùa thu:
+ “vắt”: đám mây mỏng như kéo dài ra.
+ vắt lên ranh giới mỏng manh và bé dần.
=> Tác giả cẩm nhận thu sang bằng cả tâm hồn tinh tế cùng mọi giác quan của cơ thể.
*Suy tư, chiêm nghiệm:
– Nắng, mưa:
+ Hiện tượng thời thời tiết bình thường.
+ nắng thu vàng tươi, trong và dịu hơn.
+ mưa mùa hạ đã vơi đi nhiều.
– “vơi dần”: mưa ít nước đi, dấu hiệu của sự chuyển mùa.
– sấm, hàng cây” sấm bớt bất ngờ, dữ dội; hàng cây đứng tuổi để chỉ những hàng cây đi qua bao nhiêu cuộc chuyển mùa để ẩn dụ cho những con người từng trải.
* Phân tích giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ
1.3. Kết bài:
– Đánh giá tổng quát lại tác phẩm.
– Liên hệ những cảm nhận của bản thân.
2. Dàn ý phân tích bài thơ Sang thu mới nhất:
2.1. Mở bài:
– Các mùa trong năm nói chung hay mùa thu luôn là đề tài quen thuộc, gợi nhiều cảm xúc trong lòng những nhà thơ.
– Tác phẩm “sang thu” làm Nguyễn Hữu Thỉnh ngỡ ngàng bởi cảnh đất trời chuyển mùa từ hạ sang thu, cả bài thơ là một bức tranh mùa thu tuyệt đẹp.
2.2. Thân bài:
* Hình ảnh thiên nhiên mùa thu được Nguyễn Hữu Thỉnh phác họa sinh động, biểu cảm bằng các giác quan khứu giác, thị giác và xúc giác:
– Nguyễn Hữu Thỉnh cảm nhận mùa thu bằng cả con người và tâm hồn mình qua những tín hiệu:
– Màu vàng của hoa cúc, của lá ngô đồng, tiếng lá vàng xào xạc.
– Hương ổi bất chợt thoảng trong gió, thơm nồng nàn, gợi bao cảm xúc trong lòng người.
– Sương trôi qua ngõ, trong hồn thi nhân một chút ngỡ ngàng xen lẫn hãi hùng, và thầm mừng thầm “Hình như thu đã về”.
– Ở sông, mưa, mây cũng là dấu hiệu của mùa thu => Nguyễn Hữu Thỉnh cho rằng “Mùa thu đã đến”.
– Dấu hiệu mùa thu trong thơ thật bình dị, gần gũi. Nhà thơ thật tinh tế mới nhận ra được sự chuyển mình rất nhẹ nhàng, dịu dàng của mùa thu mới bắt đầu.
– Hình ảnh đám mây mùa hè quyến rũ “Vắt nửa mình sang thu” thật thú vị và độc đáo.
– Vạn vật như chuyển mình theo nhịp điệu của mùa thu.
* Người viết bắt đầu suy nghĩ, ngẫm nghĩ, thể hiện qua bốn dòng cuối bài thơ là hình ảnh nắng, mưa, sấm sét của giọng thơ sâu lắng.
– Sự suy ngẫm và trải nghiệm của Nguyễn Hữu Thỉnh về bức tranh thiên nhiên “Hàng cây đứng tuổi”: bức tranh tạo cho người đọc nhiều liên tưởng, như cuộc đời của một người trưởng thành rồi của một người già
=> Bức tranh mang ý nghĩa tượng trưng sâu sắc.
– Thu kết thúc những tháng ngày bồng bột, sôi nổi của tuổi trẻ để mở ra một mùa mới, một trạng thái mới êm đềm hơn.
*Nghệ thuật
-Thể thơ 5 chữ, ngôn ngữ giản dị, hình ảnh giản dị, quen thuộc, biện pháp nghệ thuật nhân hoá hình ảnh sương mù, mây,… làm cho bài thơ sinh động.
2.3. Kết bài:
– Hữu Thỉnh đã vẽ nên một bức tranh mùa thu thật đẹp với bao cảm xúc dịu dàng.
– Cả bài thơ là một bức tranh đẹp được tác giả vẽ nên bằng sự rung động nhẹ nhàng của trái tim người nghệ sĩ.
– Liên hệ cảm nhận của bản thân.
3. Dàn ý phân tích bài thơ Sang thu đầy đủ nhất:
3.1. Mở bài:
– Giới thiệu về chủ đề mùa thu trong thơ
– Giới thiệu về bài thơ “Sang thu” của tác giả Nguyễn Hữu Thỉnh.
Bài thơ được viết theo thể thơ năm chữ: Nhịp nhàng, êm đềm, cung bậc, trầm tĩnh và một chút thiền… thể hiện cái đáng yêu, một bức tranh mùa thu thuần khiết nơi mảnh đất đồng bằng Bắc Bộ.
3.2. Thân bài:
Khổ thơ 1: Cảm nhận đầu tiên của nhà thơ về sự thu mình của đất trời.
– Mùi ổi trong gió là (lạnh và khô) “Mùi ổi” là mùi đặc trưng của mùa thu miền Bắc, có tác dụng báo hiệu ổi chín.
– Từ “phả”: động từ có nghĩa là tỏa ra, hòa quyện → gợi hương ổi nồng nhất, thơm nồng nàn, quyện với làn gió thu ngọt ngào, lan tỏa khắp gian phòng ngào ngạt hương thơm. hương thơm ngào ngạt – hương thơm nồng nàn của những vườn cây trái ngọt mát của vùng nông thôn Việt Nam.
– Giọt sương: Những giọt sương nhỏ lơ lửng như làn sương mỏng nhẹ trôi, chầm chậm, cẩn thận, chầm chậm bước sang thu. Sương sớm như tâm hồn.
* Cảm xúc của tác giả:
Phép liên kết chuỗi từ: “Bỗng, phả, hình như” thể hiện tâm trạng ngỡ ngàng, ngạc nhiên trước một thoáng mùa thu đến bất ngờ. Nguyễn Hữu Thỉnh ngỡ ngàng, thoáng chút bối rối, như còn điều gì chưa rõ trong cảm xúc. Vì chúng là những cảm xúc nhẹ nhàng, thoáng qua. Hay vì nó xảy ra quá đột ngột nên người viết không để ý? Tâm hồn thi nhân thay đổi nhịp nhàng theo mùa của cảnh vật. Trong mỗi cảnh sắc mùa thu, tâm hồn con người bâng khuâng: bâng khuâng, khắc khoải, nhớ nhung, khao khát…
Khổ thơ 2: Nhà thơ tìm những hình ảnh, dáng hình quen thuộc trong thiên nhiên mùa thu, tạo nên một hình ảnh mùa thu đẹp và trong:
– Dòng sông Đất hiền hòa, lặng lẽ, lặng lẽ chảy
→ gợi vẻ đẹp êm dịu của hình ảnh thiên nhiên mùa thu.
– Không giống như hình trên, những chú chim buổi tối bắt đầu chạy về phía nam để tránh cái lạnh khi mặt trời lặn.
– Một đám mây được miêu tả bằng sự liên tưởng độc đáo với tâm hồn nhạy cảm, dịu dàng, yêu thiên nhiên:
+ “Có đám mây mùa hạ. Vắt nửa mình sang thu” → Gợi về một đám mây mùa hè mỏng, nhẹ, kéo dài đọng lại như nỗi nhớ. Vẻ đẹp của mùa hè chưa hẳn là vẻ đẹp của mùa thu mà nó là sự chuyển mùa, vẻ đẹp được tạo nên bởi một hồn thơ dịu dàng và nhạy cảm say sưa trước sự chuyển mùa này. Trong “chiều sông thương” tác giả cũng có một câu tương tự về văn: “Đám mây trên Việt Yên. Rủ bóng về Bố Hạ.”
Khổ thơ thứ 3: Thiên nhiên vào thu còn được gợi tả qua một số hình ảnh: Nắng – mưa:
– Nắng – những hình ảnh đặc sắc của mùa hè. Nắng cuối hè vẫn ấm áp, vẫn rực rỡ nhưng nhạt nhòa, yếu ớt , vì gió đến không mù, cứng, thô
– Mưa cũng đã bớt. Mưa trong mùa hè thường đến chợt chợt đi rồi chợt đi. Từ “vơi” có giá trị gợi tả sự thưa dần, giảm dần rồi tạnh dần của những cơn mưa bất chợt mùa hạ.
Câu thơ ẩn dụ: “Sấm cũng bớt bất ngờ. Trên hàng cây đứng tuổi”.
Nghĩa thực: Sấm sét thường xảy ra bất ngờ chỉ liên quan đến những trận mưa vào mùa hạ (sấm xảy ra vào cuối mùa, cuối hè sấm cũng dịu đi , ít vào mùa thu)
Ý nghĩa ẩn dụ: Sấm sét: thế giới bên ngoài, những điều khác thường trong sự vật đời sống “Cây già” tượng trưng cho những con người từng trải đã vượt qua những khó khăn, thất bại của cuộc đời. Đây là cách mọi người trở nên ổn định hơn.
→ nhà thơ như bồi hồi tiếc nuối
3.3. Kết bài:
– Bài thơ “Sang thu” nhà thơ của Hữu Thỉnh không chỉ mang đến cho người đọc những cảm nhận mới về mùa thu quê hương mà còn làm sâu sắc thêm tình cảm quê hương trong lòng.khắp nơi.
– Hữu Thỉnh miêu tả mùa thu với tất cả sự thay đổi của nó.
