Cuộc cải cách Minh Trị, diễn ra từ năm 1868 đến năm 1912, được coi là một trong những sự kiện lịch sử quan trọng nhất của Nhật Bản, đánh dấu sự chuyển mình từ một xã hội phong kiến truyền thống sang một cường quốc công nghiệp hiện đại. Cuộc Duy Tân Minh Trị ở Nhật Bản diễn ra trong bối cảnh nào? Xin mời bạn đọc cùng dành thời gian tìm hiểu bài viết dưới đây.
Mục lục bài viết
1. Cuộc Duy Tân Minh Trị ở Nhật Bản diễn ra trong bối cảnh nào?
A. Nhật Bản đã trở thành thuộc địa của các nước thực dân phương Tây
B. Xã hội phong kiến Nhật Bản lâm vào tình trạng khủng hoảng suy yếu nghiêm trọng
C. Các nước tư bản phương Tây được tự do buôn bán trao đổi hàng hóa ở Nhật Bản
D. Nền kinh tế tư bản chủ nghĩa được tạo điều kiện phát triển mạnh mẽ ở Nhật Bản
Đáp án: B. Xã hội phong kiến Nhật Bản lâm vào tình trạng khủng hoảng suy yếu nghiêm trọng
Giải thích:
Cuộc cải cách Duy Tân Minh Trị diễn ra trong bối cảnh xã hội phong kiến Nhật Bản đang lâm vào tình trạng khủng hoảng suy yếu nghiêm trọng, với nhiều vấn đề như nạn đói, bất bình đẳng xã hội, cùng sự bất ổn chính trị.
Đầu thế kỷ 19, chế độ Mạc phủ ở Nhật Bản, đứng đầu là tướng quân (Sô-gun) lâm vào tình trạng khủng hoảng, suy yếu nghiêm trọng và phải đối mặt với sự nhòm ngó, đe dọa xâm lược của các nước thực dân phương Tây. Những hiệp ước bất bình đẳng mà Mạc phủ ký với nước ngoài làm cho các tầng lớp trong xã hội phản ứng mạnh mẽ. Phong trào đấu tranh chống bào phủ phát triển mạnh từ tháng 1 năm 1868. Sau khi lên ngôi, Thiên Hoàng Minh Trị đã thực hiện một loạt cải cách tiến bộ nhằm đưa Nhật Bản thoát khỏi tình trạng một nước phong kiến lạc hậu.
Đáp án B là chính xác khi mô tả tình trạng của Nhật Bản trước khi cải cách Minh Trị được thực hiện.
2. Tại sao Cuộc cải cách Minh Trị lại quan trọng?
Cuộc cải cách Duy tân Minh Trị diễn ra từ năm 1868 đến năm 1912, được coi là một trong những sự kiện lịch sử quan trọng nhất của Nhật Bản, đánh dấu sự chuyển mình từ một xã hội phong kiến truyền thống sang một cường quốc công nghiệp hiện đại.
Sự quan trọng của cuộc cải cách này không chỉ nằm ở việc thay đổi cấu trúc kinh tế và xã hội của Nhật Bản mà còn ở việc tạo ra một mô hình phát triển mà nhiều quốc gia khác sau này đã noi theo.
Trong nửa cuối thế kỷ 19, Nhật Bản đối mặt với áp lực từ các cường quốc phương Tây, đặc biệt là sau khi Hạm đội Đen của Hoa Kỳ do Đô đốc Perry dẫn đầu buộc Nhật Bản mở cửa các cảng biển cho thương mại vào năm 1854. Sự kiện đó đã làm lung lay nền tảng của xã hội phong kiến và thúc đẩy giới lãnh đạo Nhật Bản nhận ra cần thiết phải cải tổ để tránh nguy cơ trở thành thuộc địa. Cuộc cải cách Minh Trị, bắt đầu từ năm 1868 đã đặt nền móng cho một loạt các biện pháp nhằm hiện đại hóa quốc gia, từ việc xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển công nghiệp, cải cách giáo dục, đến việc thiết lập một chính phủ trung ương mạnh mẽ và một hệ thống pháp luật mới.
Trước cải cách, Nhật Bản là một quốc gia bị cô lập, với nền kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp và có một hệ thống xã hội phong kiến cứng nhắc. Cuộc cải cách Minh Trị đã mở cửa Nhật Bản ra thế giới, thúc đẩy sự đổi mới trong công nghệ và quản lý, và đặc biệt là việc áp dụng các nguyên tắc và thực tiễn của phương Tây vào quản lý quốc gia và xã hội. Điều này đã giúp Nhật Bản nhanh chóng bắt kịp với các cường quốc công nghiệp và trở thành một trong những quốc gia hàng đầu thế giới về công nghiệp hóa.
Cuộc cải cách đã thay đổi cơ bản hệ thống chính trị của Nhật Bản, từ việc thiết lập một chính phủ trung ương mạnh mẽ đến việc xây dựng một hệ thống pháp luật mới và một quân đội hiện đại. Những thay đổi đó đã giúp Nhật Bản tăng cường khả năng tự vệ và mở rộng ảnh hưởng ra ngoài biên giới quốc gia. Hơn thế, cuộc cải cách còn tập trung vào việc cải thiện hệ thống giáo dục, với mục tiêu tạo ra một lực lượng lao động có kỹ năng và một tầng lớp trí thức mới có thể đóng góp vào sự phát triển của quốc gia.
Cuộc cải cách Minh Trị không chỉ là một quá trình chuyển đổi kinh tế và công nghiệp mà còn là một cuộc cách mạng văn hóa và xã hội. Nó đã làm cho Nhật Bản từ một quốc gia cô lập trở thành một thành viên tích cực và có ảnh hưởng trên trường quốc tế. Nhật bản chính là một ví dụ điển hình về cách một quốc gia có thể thích nghi và phát triển trong bối cảnh thế giới đang thay đổi nhanh chóng. Cuộc cải cách Minh Trị đã để lại một di sản lâu dài, không chỉ ảnh hưởng đến Nhật Bản mà còn đến cả khu vực châu Á và thế giới. Đó là lý do tại sao cuộc cải cách Minh Trị lại quan trọng đến vậy.
3. Có những nhân vật nổi bật nào trong cuộc cải cách Duy tân Minh Trị?
Cuộc Cải cách Minh Trị, một sự kiện lịch sử quan trọng của Nhật Bản, đã được thực hiện dưới sự lãnh đạo của một số nhân vật nổi bật. Những người này không chỉ là những nhà cải cách tài ba mà còn là những chính trị gia có tầm nhìn xa trông rộng, đã đóng góp vào việc định hình tương lai của Nhật Bản.
Một trong những nhân vật chủ chốt là Itō Hirobumi, người đã trở thành Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản, có vai trò quan trọng trong việc soạn thảo hiến pháp mới cho đất nước. Matsukata Masayoshi, một nhà tài chính xuất sắc, đã giúp cải thiện tình hình kinh tế của Nhật Bản thông qua việc cải cách tài chính và ngân hàng. Kido Takayoshi, một nhà lãnh đạo từ Chōshū, đã đóng góp vào việc thúc đẩy cải cách chính trị và xã hội. Itagaki Taisuke là người đã vận động cho tự do và quyền lợi dân sự, trong khi Yamagata Aritomo đặt nền móng cho quân đội Nhật Bản hiện đại.
Mori Arinori, người đã phục vụ như là Bộ trưởng Giáo dục đầu tiên, đã có ảnh hưởng lớn đến việc cải cách hệ thống giáo dục của Nhật Bản. Ōkubo Toshimichi, từ Satsuma, đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy cải cách và hiện đại hóa Nhật Bản. Những người như Yamaguchi Naoyoshi cũng góp phần vào việc định hình chính sách ngoại giao và quốc phòng của Nhật Bản trong thời kỳ này. Ngoài ra, còn có những nhân vật như Saigō Takamori, Shimazu Hisamitsu, và Tokugawa Yoshinobu, mặc dù họ có những quan điểm và vai trò khác nhau, nhưng tất cả đều đã để lại dấu ấn trong quá trình cải cách và chuyển đổi của Nhật Bản từ một xã hội phong kiến sang một quốc gia công nghiệp hóa và hiện đại.
Những người này đã cùng nhau tạo nên một lực lượng mạnh mẽ, đưa Nhật Bản thoát khỏi nguy cơ trở thành thuộc địa và bước vào kỷ nguyên mới với sự phát triển mạnh mẽ về kinh tế, quân sự và văn hóa. Họ đã làm việc không mệt mỏi để xây dựng một Nhật Bản mạnh mẽ, có khả năng đứng vững trước sức ép của các cường quốc phương Tây và định vị Nhật Bản như một quốc gia có tầm ảnh hưởng lớn trên trường quốc tế. Cuộc Cải cách Duy tân Minh Trị không chỉ là một sự kiện chính trị mà còn là một cuộc cách mạng văn hóa, đã mở đường cho sự phát triển của Nhật Bản trong nhiều thập kỷ tiếp theo. Những người đứng đầu trong cuộc cải cách này đã được ghi nhớ như những người hùng đã định hình lại lịch sử của Nhật Bản và tạo ra một tương lai mới cho đất nước. Họ không chỉ là những nhà lãnh đạo quốc gia mà còn là những biểu tượng của sự thay đổi và tiến bộ, những người đã để lại di sản lâu dài cho thế hệ sau. Đó là lý do tại sao những người đứng đầu trong cuộc Cải cách Minh Trị vẫn được kính trọng và nhớ đến như những nhân vật quan trọng trong lịch sử Nhật Bản.
THAM KHẢO THÊM:
