Bài 15 của chương trình Mĩ thuật lớp 9 có chủ đề về tạo dáng và trang trí thời trang. Quá trình soạn bài này không chỉ giúp học sinh phát triển kỹ năng mĩ thuật mà còn góp phần nâng cao hiểu biết về truyền thống thời trang Việt Nam. Sau đây là nội dung Soạn bài Mĩ thuật 9 bài 15: Tạo dáng và trang trí thời trang để các em học sinh cùng tham khảo.
Mục lục bài viết
1. Những khái niệm của thời trang:
1.1. Thời trang là gì?
Thời trang là một khái niệm rộng lớn, bao hàm phong cách, xu hướng của trang phục cũng như phụ kiện, kiểu tóc, cách trang điểm mà mọi người lựa chọn để thể hiện bản thân và cá tính của họ trong một thời điểm cụ thể. Nó không chỉ là những gì chúng ta mặc mà còn là cách mặc, cách kết hợp các phụ kiện, thậm chí là thái độ khi mặc chúng.
Thời trang cũng là một ngành công nghiệp toàn cầu với hàng triệu người làm việc trong lĩnh vực thiết kế, sản xuất, tiếp thị và bán lẻ quần áo, phụ kiện. Mỗi mùa, các nhà thiết kế giới thiệu bộ sưu tập mới của họ tại các tuần lễ thời trang ở các thành phố lớn như Paris, Milan, New York hoặc London. Các xu hướng sau đó được truyền thông và các nhãn hiệu được phổ biến hóa, đôi khi trở thành “must-have” trong tủ đồ của mọi người.
Tuy nhiên, thời trang cũng có thể là một lĩnh vực gây tranh cãi với những vấn đề như bất bình đẳng, vấn đề môi trường do sản xuất hàng loạt và áp lực xã hội để theo kịp các xu hướng mới nhất. Mặc dù vậy, lĩnh vực này vẫn tiếp tục phát triển, thay đổi, luôn luôn tìm kiếm những cách mới để thể hiện cá tính, sáng tạo của con người.
1.2. Mốt (mode) là gì?
Mốt trong thời trang hay còn được biết đến với các thuật ngữ như “trend” hoặc “fashion trend” trong tiếng Anh, là một hiện tượng xã hội phản ánh sự thay đổi liên tục và nhanh chóng trong thị hiếu thẩm mỹ của con người. Mốt không chỉ giới hạn trong lĩnh vực thời trang mà còn lan tỏa đến các lĩnh vực khác như kiến trúc, nghệ thuật, thậm chí là chính trị. Nó đại diện cho những xu hướng mới nhất, những sáng tạo độc đáo, thường xuyên được cập nhật để phản ánh sự tiến bộ, thay đổi của xã hội.
Mốt có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau, từ những sự kiện văn hóa, phong trào xã hội đến sự sáng tạo của các nhà thiết kế. Không chỉ được nhận diện thông qua sự lựa chọn về chất liệu, họa tiết, màu sắc, mốt còn được chú trọng cả trong cách phối hợp trang phục. Một mốt thời trang có thể tồn tại trong một khoảng thời gian ngắn, sau đó nhanh chóng được thay thế bởi một xu hướng mới hoặc nó có thể trở thành một phong cách cổ điển, được yêu thích và sử dụng qua nhiều thế hệ.
Sự thay đổi không ngừng của mốt thời trang là một minh chứng cho sự phát triển không ngừng của ngành công nghiệp này. Mỗi mốt mới không chỉ mang lại sự mới mẻ trong cách ăn mặc mà còn thể hiện quan điểm và lối sống của người dân trong một thời kỳ nhất định. Điều này giúp cho thời trang luôn tươi mới và thú vị, đồng thời cũng là một phương tiện để mọi người thể hiện cá tính cũng như sự độc đáo của bản thân.
1.3. Xu hướng mốt là gì?
“Xu hướng mốt” hay còn được biết đến với tên gọi “fad” trong tiếng Anh, thường được hiểu là những hành vi, phong cách, sản phẩm hoặc ý tưởng nổi bật, lan tỏa nhanh chóng trong một thời gian ngắn trong một nền văn hóa, thế hệ hoặc nhóm xã hội cụ thể. Các xu hướng mốt này thường xuất hiện bất ngờ, trở nên phổ biến một cách nhanh chóng và có thời gian tồn tại ngắn ngủi trước khi dần biến mất khi sự mới lạ không còn nữa.
Mốt thời trang, đặc biệt là một hiện tượng thú vị khi phản ánh sự thay đổi của thị hiếu thẩm mỹ và văn hóa tiêu dùng. Tuy nhiên, không phải mọi mốt đều có sức sống lâu dài; một số có thể chỉ tồn tại trong một mùa mốt và sau đó nhanh chóng bị thay thế bởi xu hướng mới. Sự khác biệt giữa mốt và thời trang nằm ở tính bền vững cũng như sự phát triển theo thời gian. Thời trang có thể được xem là một dòng chảy liên tục, phát triển theo lối sống và thị hiếu xã hội, trong khi mốt thường có tính chất đột ngột và thay đổi nhanh chóng.
2. Phân loại thời trang:
2.1. Thời trang công sở và thời trang dạo phố:
Thời trang công sở thể hiện sự chuyên nghiệp và trang trọng với những đặc điểm như quần tây, áo sơ mi cho nam giới và quần tây, váy dài ngang gối, áo sơ mi có tay, comple hoặc bộ áo dài truyền thống cho nữ giới. Mỗi doanh nghiệp có thể có quy định riêng về trang phục, nhưng chung quy, thời trang công sở cần đảm bảo tính chuyên nghiệp, kín đáo và lịch sự.
Trong khi đó, thời trang dạo phố lại tự do, phóng khoáng hơn, không gò bó vào một khuôn khổ cụ thể, cho phép cá nhân thể hiện phong cách và cá tính của mình. Chất liệu thời trang dạo phố thường thoải mái và phù hợp với thời tiết, như cotton, kaki, linen, polyester, len, denim với các thiết kế đa dạng từ vest, sơ mi, hoodies, jacket, short, skinny, kết hợp với mũ, phụ kiện, giày, boost, sandal. Thời trang dạo phố không chỉ là xu hướng nhất thời mà còn là tiếng nói của cá nhân, thể hiện những mặt đa dạng của bản thân và khẳng định chất riêng qua từng bộ trang phục ấn tượng.
2.2. Thời trang dạ hội:
Thời trang dạ hội cho thấy sự tinh tế, sang trọng trong từng thiết kế, mang đến cho người mặc vẻ đẹp quý phái và kiêu sa. Các nhà thiết kế đã không ngừng sáng tạo, biến hóa những chiếc đầm dạ hội truyền thống thành những tác phẩm nghệ thuật với nhiều kiểu dáng, màu sắc và hoạ tiết mới lạ, độc đáo.
Đầm dạ hội lệch vai, xẻ tà hay đuôi cá là những mẫu mã được ưa chuộng, giúp người mặc khoe được vóc dáng và làm nổi bật những đường nét gợi cảm. Vải lụa, ren cao cấp là những chất liệu thường thấy, tạo nên sự mềm mại, uyển chuyển cho trang phục, khiến cho người mặc tỏa sáng trong mọi sự kiện.
Đặc biệt, việc lựa chọn trang phục phù hợp với dáng người là một yếu tố quan trọng để tôn vinh vẻ đẹp của mỗi người. Dáng người đồng hồ cát, tam giác ngược, hình chữ nhật, quả lê hay quả táo đều có những mẫu đầm dạ hội riêng biệt, giúp cải thiện vóc dáng và tạo sự cân đối cho người mặc. Bên cạnh đó, việc phối hợp trang phục với phụ kiện như khăn choàng, giày cao gót và túi xách cũng góp phần hoàn thiện tổng thể diện mạo, mang lại sự tự tin, thu hút mọi ánh nhìn.
Thời trang dạ hội Việt Nam không chỉ dừng lại ở việc tạo ra những bộ cánh lộng lẫy mà còn thể hiện sự am hiểu và tôn trọng văn hóa trong từng thiết kế, trở thành một phần không thể thiếu trong các sự kiện quan trọng. Điều này chứng tỏ rằng, thời trang dạ hội ở Việt Nam đã và đang phát triển mạnh mẽ, góp phần quảng bá hình ảnh và văn hóa Việt ra thế giới.
2.3. Thời trang học sinh:
Sự đa dạng và phong phú của văn hóa trẻ được phản ánh một cách rõ nét ở thời trang dành cho học sinh, đồng thời cũng thể hiện cá tính, sự sáng tạo của các bạn trẻ.
Trong những năm gần đây, xu hướng thời trang học sinh đã chuyển biến mạnh mẽ từ những bộ đồng phục truyền thống đến việc tự do phối đồ theo sở thích cá nhân. Các bạn nam học sinh thường chọn lựa sự đơn giản nhưng không kém phần phong cách với quần jean và áo thun trắng hoặc quần kaki dáng baggy kết hợp cùng áo sơ mi form rộng theo phong cách Hàn Quốc. Đối với các bạn nữ, sự kết hợp giữa áo sơ mi, chân váy và giày búp bê vẫn luôn được ưa chuộng.
Bên cạnh đó, việc sử dụng phụ kiện như cà vạt, khuy cài áo, túi xách cũng góp phần làm nổi bật phong cách cá nhân. Trang phục học sinh Việt Nam không chỉ giới hạn ở việc mặc đẹp mỗi ngày đến trường mà còn thể hiện sự tôn trọng, gìn giữ nét đẹp văn hóa thông qua việc lựa chọn trang phục phù hợp với hoàn cảnh và môi trường giáo dục. Điều này cũng phản ánh sự phát triển của xã hội Việt Nam, nơi mà giáo dục và thời trang đang ngày càng đi cùng nhau, tạo nên một hình ảnh mới mẻ và tích cực cho thế hệ trẻ.
2.4. Thời trang trẻ em:
Thời trang trẻ em tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ với sự xuất hiện của nhiều thương hiệu nội địa cung cấp các sản phẩm đa dạng, từ quần áo hàng ngày đến trang phục cho các dịp đặc biệt. Các nhà thiết kế đang ngày càng chú trọng đến chất lượng vải, kiểu dáng, đảm bảo sự thoải mái và an toàn cho trẻ khi mặc.
Một số thương hiệu nổi tiếng như Rabity và Litibaby đã tạo dựng được uy tín trong lòng khách hàng nhờ vào chất lượng sản phẩm cùng dịch vụ khách hàng xuất sắc. Rabity với hơn 60 cửa hàng trên toàn quốc, nổi tiếng với các bộ quần áo thoải mái cho bé “tự do khám phá” thế giới. Litibaby cũng không kém cạnh với hệ thống cửa hàng rộng khắp và mức giá hợp lý, đáp ứng nhu cầu đa dạng của các bậc phụ huynh.
3. Những vấn đề liên quan đến thiết kế thời trang:
3.1. Nhà thiết kế thời trang là ai?
Nhà thiết kế thời trang là người chuyên nghiệp trong việc tạo ra các bộ sưu tập thời trang, từ việc lựa chọn chất liệu, màu sắc đến việc thiết kế và thực hiện các mẫu thiết kế.
Ở Việt Nam, có nhiều nhà thiết kế thời trang đã tạo dựng được tên tuổi, sự nghiệp thành công, góp phần làm phong phú thêm nền thời trang trong nước và quốc tế. Một số nhà thiết kế thời trang nổi tiếng của Việt Nam bao gồm Nguyễn Công Trí, Đỗ Mạnh Cường, Minh Hạnh, Hoàng Hải và Quỳnh Paris. Họ không chỉ được biết đến với những bộ sưu tập độc đáo mà còn với khả năng pha trộn giữa truyền thống và hiện đại, tạo ra những tác phẩm thời trang có tính ứng dụng cao, thẩm mỹ đặc sắc. Những nhà thiết kế này đã đạt được nhiều giải thưởng danh giá và được công nhận rộng rãi trong cộng đồng thời trang quốc tế.
3.2. Các công việc của một nhà thiết kế:
-
Các nhà thiết kế thường bắt đầu bằng cách nghiên cứu thị trường, xu hướng thời trang để xác định nhu cầu của người tiêu dùng và định hình ý tưởng cho các thiết kế của mình. Quá trình này đòi hỏi sự am hiểu sâu rộng về kiểu dáng, màu sắc, chất liệu và phong cách thời trang qua các thời kỳ.
-
Sau khi đã có ý tưởng, nhà thiết kế sẽ phác thảo những mẫu thiết kế bằng tay hoặc sử dụng phần mềm máy tính, sau đó chọn lựa chất liệu và phụ kiện phù hợp để tạo nên sản phẩm cuối cùng.
-
Lựa chọn chủ đề thời trang theo mùa và đảm bảo rằng sản phẩm phù hợp với thời điểm ra mắt.
-
Làm việc chặt chẽ với các bộ phận sản xuất để đảm bảo rằng thiết kế có thể được sản xuất hàng loạt mà vẫn giữ được chất lượng và tính thẩm mỹ. Đối với những người mới bắt đầu, họ có thể làm việc tại các công ty thời trang và khi đã có kinh nghiệm, nhà thiết kế có thể chuyển sang làm tự do hoặc xây dựng thương hiệu cá nhân của mình.
3.3. Bộ sưu tập thời trang:
Bộ sưu tập thời trang là một khái niệm quen thuộc trong ngành công nghiệp thời trang, là tập hợp các mẫu trang phục được thiết kế theo một chủ đề, ý tưởng hoặc mùa cụ thể. Mỗi bộ sưu tập là sự thể hiện của tầm nhìn sáng tạo và phong cách của nhà thiết kế, đồng thời phản ánh xu hướng thời trang hiện hành. Các bộ sưu tập thường được giới thiệu trong các tuần lễ thời trang và được chia theo mùa, như xuân – hè và thu – đông với mỗi mùa mang đến những mẫu mã, chất liệu mới.
Quá trình tạo ra một bộ sưu tập bắt đầu từ việc tìm kiếm nguồn cảm hứng, có thể đến từ văn hóa, nghệ thuật, thiên nhiên hoặc bất kỳ yếu tố nào khác mà nhà thiết kế muốn khám phá. Sau đó, nhà thiết kế sẽ phát triển ý tưởng của mình thành các bản vẽ, chọn lựa chất liệu và màu sắc, trước khi chuyển sang giai đoạn sản xuất mẫu. Mẫu thiết kế sau cùng sẽ được chọn lọc kỹ lưỡng để tạo nên bộ sưu tập cuối cùng, mỗi mẫu đều phải qua quá trình kiểm tra chất lượng nghiêm ngặt.
Cấu trúc của một bộ sưu tập bao gồm nhiều loại trang phục khác nhau, từ quần áo hàng ngày đến trang phục dạ hội và thậm chí là trang phục haute couture, tùy thuộc vào định hướng của thương hiệu. Mỗi mẫu trong bộ sưu tập không chỉ là một sản phẩm riêng lẻ mà còn là một phần của câu chuyện lớn hơn, kể về bản sắc và thông điệp mà nhà thiết kế muốn truyền tải.
Bên cạnh việc tạo ra các mẫu mới, việc lựa chọn thời điểm phát hành bộ sưu tập cũng quan trọng không kém. Các thương hiệu thời trang thường có lịch trình cụ thể cho việc giới thiệu bộ sưu tập mới của họ, phù hợp với lịch trình mua sắm của người tiêu dùng và các sự kiện thời trang quốc tế. Điều này đảm bảo rằng sản phẩm sẽ đến tay người tiêu dùng vào thời điểm thích hợp, tối ưu hóa cơ hội tiếp cận thị trường và thành công thương mại.
3.4. Ý tưởng sáng tác:
Ý tưởng sáng tác là những quan điểm, khái niệm hoặc đề xuất mới mẻ và độc đáo, chưa từng được thể hiện trước đó. Đây là những tia sáng của trí tưởng tượng và sự sáng tạo, là nguồn cảm hứng cho các tác phẩm thời trang.
Một ý tưởng sáng tác có thể xuất phát từ một trải nghiệm cá nhân, một giấc mơ hoặc thậm chí là từ những sự kiện hàng ngày xung quanh chúng ta. Đôi khi, chúng đến một cách bất ngờ và không báo trước, đôi khi chúng được nuôi dưỡng qua quá trình suy ngẫm sâu sắc, nghiên cứu kỹ lưỡng.
Để phát triển ý tưởng sáng tác, các nhà thiết kế thường tìm cách thoát ra khỏi những khuôn khổ thông thường, đẩy giới hạn của trí óc để tạo ra cái mới, cái chưa từng có, đòi hỏi sự linh hoạt trong tư duy, khả năng kết hợp các yếu tố không liên quan để tạo nên một thứ gì đó đặc biệt và độc đáo.
THAM KHẢO THÊM: