Cơ sở giáo dục là tổ chức thực hiện hoạt động giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân gồm nhà trường và cơ sở giáo dục khác, hiểu một cách sơ khai nhất thì cơ sở giáo dục là trường lớp và các cơ sở giáo dục khác. Vậy quy trình tự đánh giá chất lượng của cơ sở giáo dục được thực hiện như thế nào?
Mục lục bài viết
1. Quy trình tự đánh giá chất lượng của cơ sở giáo dục phổ thông, cơ sở giáo dục thường xuyên:
Căn cứ Điều 23 Thông tư 42/2012/TT-BGDĐT tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục thì quy trình tự đánh giá chất lượng của cơ sở giáo dục phổ thông, cơ sở giáo dục thường xuyên được thực hiện thông qua các bước sau:
Bước 1: Thành lập hội đồng tự đánh giá
- Quy định về Hội đồng tự đánh giá như sau:
+ Hiệu trưởng (giám đốc) ra quyết định thành lập hội đồng tự đánh giá của cơ sở giáo dục. Hội đồng tự đánh giá phải có ít nhất 5 thành viên.
+ Thành phần của hội đồng tự đánh giá bao gồm:
++ Chủ tịch hội đồng tự đánh giá chính là hiệu trưởng (giám đốc) cơ sở giáo dục;
++ Phó chủ tịch hội đồng tự đánh giá chính là phó hiệu trưởng (phó giám đốc) cơ sở giáo dục;
++ Thư ký hội đồng tự đánh giá là thư ký hội đồng trường (trung tâm) hoặc là tổ trưởng tổ văn phòng hoặc tổ trưởng tổ chuyên môn hoặc trưởng những bộ phận khác (nếu có) của cơ sở giáo dục;
++ Các thành viên khác: Đại diện hội đồng trường đối với trường công lập hoặc là hội đồng quản trị đối với trường tư thục; tổ trưởng tổ chuyên môn, tổ trưởng tổ văn phòng, trưởng những bộ phận khác (nếu có); đại diện cấp ủy Đảng và các tổ chức đoàn thể.
- Các chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của hội đồng tự đánh giá:
+ Hội đồng tự đánh giá có chức năng triển khai tự đánh giá và tư vấn cho hiệu trưởng (giám đốc) về biện pháp nâng cao chất lượng các hoạt động của cơ sở giáo dục.
+ Các nhiệm vụ và quyền hạn của hội đồng tự đánh giá
++ Hội đồng tự đánh giá có nhiệm vụ: Xây dựng kế hoạch tự đánh giá; thu thập, xử lý và phân tích những minh chứng; viết báo cáo tự đánh giá; bổ sung, hoàn thiện báo cáo tự đánh giá khi mà cơ quan quản lý trực tiếp cơ sở giáo dục yêu cầu; công bố báo cáo tự đánh giá; lưu trữ về cơ sở dữ liệu về tự đánh giá của cơ sở giáo dục;
++ Chủ tịch hội đồng chịu trách nhiệm điều hành các hoạt động của hội đồng, phân công nhiệm vụ cho mỗi thành viên; phê duyệt kế hoạch tự đánh giá; thành lập nhóm thư ký và các nhóm công tác để triển khai về hoạt động tự đánh giá; chỉ đạo quá trình thu thập, xử lý, phân tích minh chứng; hoàn thiện báo cáo tự đánh giá; giải quyết những vấn đề phát sinh trong quá trình triển khai tự đánh giá;
++ Phó chủ tịch hội đồng thực hiện các nhiệm vụ do chủ tịch hội đồng phân công, điều hành hội đồng khi mà được chủ tịch hội đồng uỷ quyền;
++ Thư ký hội đồng, các uỷ viên hội đồng thực hiện công việc do chủ tịch hội đồng phân công và phải chịu trách nhiệm về công việc được giao.
- Hội đồng tự đánh giá được đề nghị hiệu trưởng (giám đốc) thuê chuyên gia tư vấn để giúp hội đồng triển khai tự đánh giá nếu như cần thiết. Chuyên gia tư vấn phải có hiểu biết sâu về kiểm định chất lượng giáo dục và các kỹ thuật tự đánh giá.
Bước 2: Xây dựng kế hoạch tự đánh giá.
Bước 3: Thu thập, xử lý và phân tích các minh chứng.
Bước 4: Đánh giá mức độ đạt được theo từng tiêu chí.
Bước 5: Viết báo cáo tự đánh giá.
Bước 6: Công bố báo cáo tự đánh giá.
2. Quy trình tự đánh giá chất lượng của cơ sở giáo dục đại học:
Căn cứ Điều 31 Thông tư 12/2017/TT-BGDĐT về kiểm định chất lượng cơ sở giáo dục đại học thì quy trình tự đánh giá chất lượng của cơ sở giáo dục đại học được thực hiện qua các bước sau:
2.1. Thành lập Hội đồng tự đánh giá:
Hội đồng tự đánh giá cơ sở giáo dục đại học được quy định như sau:
- Hội đồng tự đánh giá cơ sở giáo dục có số thành viên là số lẻ và có ít nhất là 11 thành viên, do Giám đốc hoặc là do Hiệu trưởng (sau đây gọi chung là Hiệu trưởng) cơ sở giáo dục quyết định thành lập.
- Chủ tịch Hội đồng tự đánh giá là Hiệu trưởng; Phó Chủ tịch là một Phó Hiệu trưởng. Các thành viên khác gồm có đại diện của Hội đồng trường hoặc Hội đồng quản trị, Hội đồng khoa học và đào tạo, tổ chức đảng, những tổ chức đoàn thể khác thuộc cơ sở giáo dục; đơn vị chuyên trách về đảm bảo chất lượng và một số các phòng, ban, khoa, bộ môn; đại diện giảng viên, người học.
- Hội đồng tự đánh giá có Ban Thư ký giúp việc, bao gồm các cán bộ của đơn vị chuyên trách về đảm bảo chất lượng và những cán bộ khác, trong đó trưởng đơn vị đảm bảo chất lượng được chỉ định làm trưởng ban. Những công việc cụ thể của Hội đồng tự đánh giá được phân công cho các nhóm công tác chuyên trách gồm có các thành viên của Hội đồng tự đánh giá và Ban Thư ký. Mỗi nhóm công tác là có 3-5 người, phụ trách một số tiêu chuẩn và do một thành viên của Hội đồng phụ trách.
- Hội đồng tự đánh giá có chức năng giúp Hiệu trưởng chỉ đạo triển khai tự đánh giá cơ sở giáo dục theo đúng với Quy định này. Hội đồng tự đánh giá làm việc theo đúng nguyên tắc tập trung dân chủ, thảo luận để đi đến thống nhất.
- Các thành viên của Hội đồng phải được tập huấn nghiệp vụ tự đánh giá về những nội dung: hệ thống đảm bảo chất lượng giáo dục; quy trình và chu kỳ kiểm định chất lượng; hướng dẫn về vấn đề tự đánh giá; kinh nghiệm tự đánh giá ở trong và ngoài nước; những kỹ thuật: nghiên cứu hồ sơ văn bản, phỏng vấn, quan sát, thảo luận nhóm, điều tra và viết báo cáo tự đánh giá.
- Hội đồng tự đánh giá có thể đề nghị Hiệu trưởng thuê chuyên gia tư vấn giúp cho Hội đồng triển khai tự đánh giá. Chuyên gia tư vấn phải có trình độ thạc sĩ trở lên, phải có hiểu biết về đảm bảo và kiểm định chất lượng giáo dục, tự đánh giá và các kỹ thuật cần thiết để triển khai tự đánh giá.
2.2. Lập kế hoạch tự đánh giá:
- Cơ sở giáo dục lập kế hoạch tự đánh giá và phải được Hiệu trưởng – Chủ tịch Hội đồng tự đánh giá phê duyệt.
- Kế hoạch tự đánh giá phải thể hiện được những nội dung sau:
+ Nội dung về mục đích và phạm vi của đợt tự đánh giá;
+ Nội dung về thành phần Hội đồng tự đánh giá;
+ Nội dung về nhiệm vụ cụ thể của từng thành viên Hội đồng;
+ Nội dung về công cụ tự đánh giá;
+ Xác định các thông tin và minh chứng cần thu thập;
+ Dự kiến các nguồn lực về cơ sở vật chất, tài chính và thời điểm cần huy động những nguồn lực trong quá trình triển khai tự đánh giá;
+ Thời gian biểu: chỉ rõ khoảng thời gian cần thiết để triển khai và lịch trình thực hiện những hoạt động cụ thể trong quá trình triển khai tự đánh giá.
2.3. Thu thập, phân tích và xử lý thông tin, minh chứng:
- Căn cứ vào các tiêu chí trong bộ tiêu chuẩn đánh giá chất lượng cơ sở giáo dục, Hội đồng tự đánh giá phải phân công cụ thể cho các thành viên của Hội đồng chịu trách nhiệm tổ chức thu thập, phân tích và xử lý các thông tin và minh chứng trước khi tiến hành viết báo cáo tự đánh giá.
- Trong quá trình thu thập thông tin và minh chứng, phải chỉ rõ nguồn gốc của chúng. Có biện pháp bảo vệ, lưu trữ những thông tin, minh chứng, kể cả các tư liệu liên quan đến nguồn gốc của những thông tin và minh chứng thu được. Khuyến khích sử dụng công nghệ thông tin để triển khai hoạt động tự đánh giá, số hóa những minh chứng, tạo thuận tiện cho việc cập nhật, lưu trữ và đối chiếu thông tin.
2.4. Viết báo cáo tự đánh giá:
- Báo cáo tự đánh giá được trình bày một cách cô đọng, rõ ràng, đảm bảo tính khách quan, đầy đủ theo những tiêu chí đánh giá chất lượng, bao gồm các phần chính:
+ Về dữ liệu về cơ sở giáo dục;
+ Mức độ đáp ứng theo những tiêu chuẩn;
+ Về tự đánh giá về đảm bảo chất lượng.
- Dự thảo báo cáo tự đánh giá được công bố trong nội bộ cơ sở giáo dục để những cán bộ quản lý, giảng viên, cán bộ khoa học, nhân viên và người học có thể đọc và đóng góp ý các kiến trong thời gian ít nhất là 10 ngày làm việc.
- Báo cáo tự đánh giá được Hội đồng tự đánh giá hoàn thiện trên cơ sở những ý kiến góp ý của cán bộ quản lý, giảng viên, cán bộ khoa học, nhân viên và cả người học. Hiệu trưởng – Chủ tịch Hội đồng tự đánh giá phê duyệt báo cáo tự đánh giá.
2.5. Lưu trữ và sử dụng báo cáo tự đánh giá:
- Cơ sở giáo dục lưu trữ báo cáo tự đánh giá đã được phê duyệt cùng toàn bộ hồ sơ có liên quan trong quá trình xây dựng và hoàn thiện.
- Bản sao báo cáo tự đánh giá được để trong thư viện để các tổ chức, cá nhân mà có quan tâm tham khảo. Đối với cơ sở giáo dục cần được bảo mật các thông tin theo quy định của Nhà nước, Hiệu trưởng quy định về việc sử dụng báo cáo tự đánh giá theo chế độ bảo mật.
2.6. Triển khai các hoạt động sau khi hoàn thành báo cáo tự đánh giá:
- Thực hiện các kế hoạch cải tiến chất lượng được đề ra ở trong báo cáo tự đánh giá để cải tiến, nâng cao chất lượng giáo dục.
- Gửi báo cáo tự đánh giá cho cơ quan quản lý trực tiếp kèm theo công văn đề nghị được quan tâm, hỗ trợ ở trong quá trình thực hiện cải tiến, nâng cao chất lượng theo các kế hoạch hành động đã nêu ở trong báo cáo tự đánh giá; đồng thời gửi đến cho Bộ Giáo dục và Đào tạo (Cục Khảo thí và Kiểm định chất lượng giáo dục) để báo cáo.
- Hằng năm, báo cáo tự đánh giá được cập nhật (dưới dạng báo cáo bổ sung hằng năm) và lưu trữ ở trong thư viện của cơ sở giáo dục.
Những văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
- Thông tư 12/2017/TT-BGDĐT về kiểm định chất lượng cơ sở giáo dục đại học.
- Thông tư 42/2012/TT-BGDĐT tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục.
THAM KHẢO THÊM:
