28 tội người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự

1. 28 tội người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự:

Theo quy định pháp luật tại Điều 12 Bộ luật Hình sự năm 2015 bổ sung, sửa đổi năm 2017 về độ tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự thì:

+ Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm pháp lý vì hậu quả từ hành vi gây nguy hiểm cho xã hội của mình về mọi tội phạm, trừ những tội mà Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 có quy định khác 

+ Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi thì chỉ chịu trách nhiệm pháp lý vì hậu quả từ hành vi gây nguy hiểm cho xã hội của mình về tội phạm rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng theo quy định pháp luật.

Như vậy, người từ đủ 14 tuổi đến người dưới 16 tuổi sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự khi phạm tội rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng. 

2. Các loại tội phạm theo quy định của pháp luật hình sự:

2.1. Khái niệm tội phạm:

Tội phạm là những hành vi gây hậu quả xấu, nguy hiểm cho xã hội đã được quy định trong Bộ luật hình sự năm 2015 bổ sung, sửa đổi năm 2017, hành vi vi phạm này được thực hiện bởi chủ thể là cá nhân có năng lực trách nhiệm hình sự hoặc pháp nhân thương mại thực hiện các hành vi vi phạm một cách vô tình hoặc cố ý, xâm phạm đến chế độ chính trị, chế độ kinh tế, văn hóa, quốc phòng, an ninh, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, xâm phạm đến quyền con người, lợi ích theo pháp luật của công dân, xâm phạm những lĩnh vực khác của pháp luật thì phải bị xử lý hình sự.

2.2. Các loại tội phạm:

Theo quy định pháp luật hình sự năm 2015 bổ sung, sửa đổi năm 2017 thì có 4 loại tội phạm là: Tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng, tội phạm rất  nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

Tội phạm ít nghiêm trọng:

Là người có hành vi phạm tội gây ra hậu quả ảnh hưởng tới xã hội, có mức độ nguy hiểm không lớn

Ví dụ: Anh A đang vô tình gây chết người là anh B trong quá trình tự vệ khi bị anh B tấn công, muốn xâm phạm đến tính mạng của anh A

Tội phạm nghiêm trọng:

Là người có hành vi phạm tội gây ra hậu quả ảnh hưởng tới xã hội, có mức độ nguy hiểm lớn

Ví dụ: Chị A bị anh B bạo hành gia đình, đe dọa sẽ giết chị A khi chị ly hôn thì anh B phạm phải tội rất nghiêm trọng

Tội phạm rất nghiêm trọng:

Là người có hành vi phạm tội gây ra hậu quả ảnh hưởng tới xã hội, có mức độ nguy hiểm rất lớn

Ví dụ: Anh B đã chở một xe tải bánh kẹo Tết giả vào thị trường Việt Nam để tiêu thụ thì anh A đã phạm tội rất nghiêm trọng

Tội phạm đặc biệt nghiêm trọng:

Là người có hành vi phạm tội gây ra hậu quả ảnh hưởng tới xã hội, có mức độ nguy hiểm đặc biệt lớn

Ví dụ: Ông A cất trữ vũ khí, tổ chức, kêu gọi người khác để âm chống phá nhà nước, xả súng vào người dân thì phạm tội đặc biệt nghiêm trọng

3. Có nên giảm tuổi chịu trách nhiệm hình sự không?

Hiện nay, có 2 luồng ý kiến trái chiều việc có nên giảm độ tuổi trách nhiệm hình sự hay không? Bởi trách nhiệm pháp lý đối với hành vi vi phạm sẽ quyết định bởi độ tuổi của chủ thể vi phạm.

Quan điểm nên giảm độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự:

+ Nhận thức và sự trưởng thành về tâm lý: Trong xã hội ngày càng hiện đại và phát triển như hiện nay thì họ cho rằng trẻ em và thanh thiếu niên có khả năng tiếp cận quy định pháp luận, hiểu biết và có khả năng chịu trách nhiệm đối với hành vi của mình ở độ tuổi trẻ em hơn so với trước đây. Do đó, việc giảm độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự có thể phù hợp với sự trưởng thành về mặt tâm lý và khả năng nhận biết của đối tượng này.

+ Biện pháp giáo dục: Muốn giáo dục các đối tượng trẻ phải có những hành động đúng chuẩn mực, quy định pháp luật từ rất sớm. 

+ Việc giảm độ tuổi trách nhiệm hình sự sẽ có nguy cơ bị lợi dụng. Khi một số chủ thể phạm tội cố tình lợi dụng độ tuổi của mình để trốn tránh trách nhiệm hình sự

Quan điểm không giảm độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự:

+ Khả năng nhận thức và hiểu biết về quy định pháp luật chưa đầy đủ của trẻ em, đối tượng này vẫn chưa hiểu rõ về hành vi và hậu quả của mình gây ra. Việc giảm độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự làm giảm sự công bằng trong việc chịu trách nhiệm pháp lý.

+ Ở độ tuổi dưới 14 tuổi thì các đối tượng nào nên được đưa vào các trung tâm giáo dục, cải tạo thay vì phải chịu trách nhiệm hình sự với mục đích giáo dục, tái hòa nhập, làm lại cuộc sống cho đối tượng là trẻ em này

Như vậy, việc có giảm độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự hay không cần được cân nhắc và đưa ra quyết định một cách chính xác. Việc giảm độ tuổi chịu trách nhiệm pháp lý này sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến hệ thống pháp luật của Việt Nam. Nó có thể mang lại cơ hội giáo dục và can thiệp sớm hơn đối với chủ thể phạm tội là trẻ em, bên cạnh đó đẩy mạnh các biện pháp phòng ngừa tội phạm.

Văn bản pháp luật đã sử dụng trong bài viết này:

– Bộ luật hình sự năm 2015 bổ sung, sửa đổi năm 2017

THAM KHẢO THÊM:

• Tuổi chịu trách nhiệm hình sự là gì? Độ tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự?
• Trường hợp nào người đủ 15 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự?
• Trẻ em phạm tội có phải chịu trách nhiệm hình sự không?