Hoạt động cho vay nội bộ là một trong những hình thức hỗ trợ thiết thực giúp các thành viên hợp tác xã có thêm vốn để phát triển sản xuất, kinh doanh và cải thiện đời sống. Bài viết này sẽ giới thiệu về các quy định cơ bản liên quan đến hoạt động cho vay nội bộ của hợp tác xã.
Mục lục bài viết
1. Cho vay nội bộ trong hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã:
– Khái niệm:
Cho vay nội bộ là hoạt động mà hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã cung cấp khoản vay cho thành viên chính thức nhằm hỗ trợ họ trong sản xuất, kinh doanh và đời sống. Hoạt động này dựa trên nguyên tắc tự nguyện, tự chịu trách nhiệm, không vì mục tiêu lợi nhuận, đảm bảo bảo toàn vốn, hoàn trả đầy đủ khoản vay và chi phí liên quan. Cần lưu ý rằng cho vay nội bộ không được xem là hoạt động ngân hàng theo quy định của pháp luật về các tổ chức tín dụng.
– Đặc điểm:
Mục đích: Hỗ trợ thành viên trong sản xuất, kinh doanh và đời sống.
Đối tượng: Thành viên chính thức của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.
Nguyên tắc:
+ Tự nguyện.
+ Tự chịu trách nhiệm.
+ Không vì mục tiêu lợi nhuận.
+ Bảo toàn vốn.
+ Hoàn trả đầy đủ khoản vay và chi phí liên quan.
Thời hạn vay: Không quá 12 tháng.
Phân biệt với hoạt động ngân hàng: Cho vay nội bộ không phải là hoạt động ngân hàng và không tuân theo quy định của pháp luật về các tổ chức tín dụng.
Ví dụ:
Hợp tác xã Nông nghiệp X cho anh A, thành viên chính thức của hợp tác xã, vay 50 triệu đồng để đầu tư vào vụ mùa mới. Hợp tác xã thu lãi suất 0,5%/tháng cho khoản vay này. Sau 12 tháng, anh A hoàn trả đầy đủ khoản vay và lãi suất cho hợp tác xã.
Lợi ích của hoạt động:
– Hỗ trợ thành viên có vốn để phát triển sản xuất, kinh doanh và cải thiện đời sống.
– Góp phần tăng cường sự gắn kết giữa hợp tác xã và thành viên.
– Tạo nguồn vốn nội bộ cho hợp tác xã hoạt động.
Hạn chế của hoạt động:
– Rủi ro về việc thu hồi nợ.
– Cần có quy trình quản lý chặt chẽ để đảm bảo hoạt động hiệu quả.
– Cần tuân thủ các quy định của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã về hoạt động cho vay nội bộ.
– Lập và ký kết
– Có biện pháp thu hồi nợ hiệu quả.
Như vậy, cho vay nội bộ là hoạt động hỗ trợ thiết thực của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã đối với thành viên. Tuy nhiên, cần thực hiện hoạt động này một cách cẩn trọng để đảm bảo hiệu quả và giảm thiểu rủi ro.
2. Quy định về hoạt động cho vay nội bộ của hợp tác xã:
– Điều kiện thực hiện hoạt động cho vay nội bộ:
Theo quy định, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã chỉ được phép thực hiện hoạt động cho vay nội bộ khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:
a) Tổ chức quản trị đầy đủ:
– Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã phải có Ban Giám đốc và Ban Kiểm soát hoạt động hiệu quả.
– Số lượng thành viên Ban Kiểm soát tối thiểu từ 03 người trở lên để đảm bảo công tác kiểm tra, giám sát hoạt động cho vay được thực hiện chặt chẽ.
b) Nguồn vốn cho hoạt động cho vay:
– Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã chỉ được phép cho vay nội bộ sau khi đã đảm bảo nguồn vốn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh chính.
– Việc sử dụng nguồn vốn huy động từ thành viên và bên ngoài để cho vay nội bộ là không được phép.
c) Hệ thống sổ sách kế toán:
– Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã phải mở sổ sách ghi chép, theo dõi và hạch toán riêng biệt cho hoạt động cho vay nội bộ.
– Việc quản lý sổ sách cần đảm bảo tính minh bạch, chính xác và tuân thủ theo quy định của pháp luật.
d) Quy định trong Điều lệ:
– Hoạt động cho vay nội bộ phải được Đại hội thành viên thông qua và quy định cụ thể trong Điều lệ của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.
– Điều lệ cần bao gồm các nội dung như: Mục đích, đối tượng vay, lãi suất, thời hạn vay, thủ tục vay vốn, trách nhiệm của người vay và người cho vay, v.v.
– Quy định chi tiết của Chính phủ:
Chính phủ sẽ ban hành văn bản quy định chi tiết về các nội dung liên quan đến hoạt động cho vay nội bộ, bao gồm:
– Mức cho vay tối đa đối với mỗi thành viên.
– Giới hạn cho vay chung của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.
– Lãi suất áp dụng cho khoản vay nội bộ.
– Các biện pháp xử lý rủi ro phát sinh từ hoạt động cho vay.
Các điều kiện và quy định trên nhằm đảm bảo hoạt động cho vay nội bộ được thực hiện một cách an toàn, hiệu quả và minh bạch. Việc kiểm soát chặt chẽ nguồn vốn và hoạt động cho vay sẽ giúp hạn chế rủi ro, bảo vệ lợi ích của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã và các thành viên. Các quy định chi tiết của Chính phủ sẽ góp phần hướng dẫn thực hiện hoạt động cho vay nội bộ một cách thống nhất và đồng bộ trên toàn quốc.
Ví dụ:
Hợp tác xã X có 100 thành viên, Ban Giám đốc và Ban Kiểm soát hoạt động hiệu quả. Hợp tác xã X có nguồn vốn dự phòng 1 tỷ đồng sau khi đã đảm bảo cho hoạt động sản xuất, kinh doanh. Đại hội thành viên hợp tác xã X đã thông qua hoạt động cho vay nội bộ và quy định cụ thể trong Điều lệ. Mức cho vay tối đa đối với mỗi thành viên là 50 triệu đồng.Lãi suất cho vay nội bộ là 5%/năm. Hợp tác xã X có trách nhiệm theo dõi, đôn đốc và xử lý các trường hợp vi phạm quy định về cho vay nội bộ.
Hoạt động cho vay nội bộ là một hình thức hỗ trợ thiết thực cho các thành viên hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. Việc thực hiện hoạt động này cần tuân thủ các điều kiện và quy định của pháp luật để đảm bảo tính an toàn, hiệu quả và minh bạch.
3. Nguồn hình thành Quỹ chung không chia của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã:
Quỹ chung không chia là một phần tài sản của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã không được chia cho thành viên trong quá trình hoạt động và chỉ được xử lý khi giải thể, phá sản. Quỹ này được hình thành từ các nguồn sau:
Thu nhập từ giao dịch nội bộ:
– Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trích lập hằng năm theo tỷ lệ do Điều lệ quy định.
– Ví dụ: Hợp tác xã X quy định trích lập 10% thu nhập từ giao dịch nội bộ vào Quỹ chung không chia.
Thu nhập từ giao dịch bên ngoài:
Bao gồm:
– Thu nhập từ doanh nghiệp do hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã thành lập.
– Thu nhập từ góp vốn, mua cổ phần.
Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trích lập hằng năm theo tỷ lệ do Điều lệ quy định, nhưng không thấp hơn:
– 5% đối với hợp tác xã.
– 10% đối với liên hiệp hợp tác xã.
Ví dụ: Hợp tác xã Y có thu nhập 1 tỷ đồng từ doanh nghiệp do hợp tác xã thành lập. Theo Điều lệ, hợp tác xã Y trích lập 10% (tương đương 100 triệu đồng) vào Quỹ chung không chia.
Thu nhập từ chuyển nhượng, thanh lý tài sản chung không chia:
Bao gồm:
– Tài sản chung không chia được chuyển nhượng theo quy định tại điểm a khoản 3 Điều 79.
– Tài sản chung không chia được thanh lý theo quy định tại điểm c khoản 2 Điều 88 của Luật Hợp tác xã.
Thu nhập từ khoản tặng cho, tài trợ hợp pháp:
Bao gồm:
– Tiền mặt (Đồng Việt Nam hoặc ngoại tệ).
– Tài sản khác.
Phải đáp ứng các điều kiện:
– Tặng cho, tài trợ hợp pháp.
– Được đưa vào quỹ chung không chia sau khi hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế theo quy định của pháp luật.
Ví dụ:
Hợp tác xã Z được một tổ chức phi lợi nhuận tặng 500 triệu đồng để phát triển hoạt động. Hợp tác xã Z sử dụng khoản tiền này để mua sắm trang thiết bị và đưa vào Quỹ chung không chia.
Như vậy, Quỹ chung không chia đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hoạt động lâu dài và phát triển bền vững của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. Các nguồn hình thành quỹ cần được quản lý chặt chẽ và sử dụng hiệu quả theo quy định của pháp luật.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
Luật Hợp tác xã năm 2023.