Trách nhiệm bồi thường khi tai nạn khi đi xe ôm công nghệ

1. Trách nhiệm bồi thường khi tai nạn khi đi xe ôm công nghệ:

Căn cứ theo quy định tại Điều 13 của Bộ luật dân sự năm 2015 có quy định về vấn đề bồi thường thiệt hại. Theo đó thì các cá nhân và pháp nhân có quyền dân sự được pháp luật dân sự quy định, tức là các cá nhân và pháp nhân khi bị xâm hại thì sẽ được yêu cầu bồi thường toàn bộ thiệt hại hoặc một phần thiệt hại theo nhu cầu của bản thân, trường hợp các bên có thỏa thuận khác hoặc pháp luật liên quan có quy định khác. Bên cạnh đó, căn cứ theo quy định tại Điều 584 của Bộ luật dân sự năm 2015 có quy định về căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Cụ thể như sau:

– Người nào có hành vi xâm phạm đến tính mạng, xâm phạm đến sức khỏe, danh dự và nhân phẩm, người nào có hành vi xâm phạm đến uy tín, xâm phạm đến tài sản của người khác, quyền lợi hợp pháp của người khác trái quy định của pháp luật mà gây ra thiệt hại trên thực tế thì sẽ phải chịu trách nhiệm bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật dân sự và văn bản quy phạm pháp luật khác có quy định khác;

– Người gây ra thiệt hại trên thực tế sẽ không phải chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng nằm ngoài ý chí của con người hoặc sự kiện phát sinh hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có liên quan có quy định khác;

– Trong trường hợp tài sản gây ra thiệt hại thì những đối tượng được xác định là chủ sở hữu và người chiếm hữu tài sản hợp pháp sẽ phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, căn cứ theo quy định tại Điều 597 của Bộ luật dân sự năm 2015 có quy định về vấn đề bồi thường thiệt hại do người của pháp nhân gây ra. Theo đó, pháp nhân sẽ phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại do người của mình gây ra trong quá trình người đó thực hiện nhiệm vụ được pháp dân giao phó, nếu như pháp danh đã bồi thường thiệt hại cho người bị thiệt hại trên thực tế thì pháp nhân có quyền yêu cầu người có lỗi trong vấn đề gây ra thiệt hại tiến hành hoạt động hoàn trả một phần hoặc hoàn trả toàn bộ số tiền mà pháp danh đã bỏ ra để bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật.

Theo các quy định nêu trên thì có thể thấy, cần phải xem xét quan hệ giữa tài xế và xe ôm công nghệ. Đây có thể là quan hệ hợp tác dựa trên hợp đồng hợp tác, bên hãng xe sẽ cung cấp công cụ kết nối để tài xế xe ôm công nghệ tìm kiếm khách hàng, sau đó tài xế sẽ tự cung cấp dịch vụ cho khách hàng của mình. Trong trường hợp này, tai nạn xảy ra nếu như suất phát từ lỗi của người tài xế xe ôm công nghệ thì người tài xế xe ôm công nghệ đó sẽ phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho người bị thiệt hại. Hoặc rữa người tài xế xe ôm công nghệ và hãng xe ôm công nghệ có thể là quan hệ hợp đồng lao động, tại sẽ được xác định là người lao động của hãng xe ôm công nghệ, trong trường hợp này thì hãng xe ôm công nghệ sẽ phải có trách nhiệm bồi thường do người của mình gây ra căn cứ theo quy định tại Điều 597 của Bộ luật dân sự năm 2015.

Theo đó thì có thể nói, tùy vào hợp đồng được ký kết giữa hãng xe ôm công nghệ và tài xế xe ôm công nghệ để có thể xác định trách nhiệm bồi thường khi tai nạn xảy ra. Tuy nhiên trên thực tế, hiện nay, các hãng xe ôm công nghệ chỉ có hầu hết mối quan hệ cộng tác với các người tài xế xe ôm công nghệ mà không phải là mối quan hệ hợp đồng lao động giữa người sử dụng lao động và người lao động. Hầu hết hiện nay các hãng xe ôm công nghệ cũng chỉ cung cấp một ứng dụng để cho các tài xế và khách hàng có thể tìm đến với nhau một cách thuận lợi nhất. Tài xế sẽ phải trả một khoản chi phí cho hãng xe ôm công nghệ trong quá trình kết nối tìm kiếm khách hàng này. Do đó có thể nói, hợp đồng ký kết giữa hãng xe ôm công nghệ và người lái xe ôm công nghệ trong trường hợp này chỉ được xác định là hợp đồng hợp tác, tức là các bên sẽ có quan hệ đối tác với nhau dựa trên vấn đề bình đẳng và cả đôi bên cùng có lợi. Chính vì vậy khi tai nạn xảy ra do lỗi của người lái xe thì người bị thiệt hại hoàn toàn có quyền yêu cầu người lái xe đó bồi thường theo quy định của pháp luật về dân sự. Mức bồi thường trong trường hợp này được quy định cụ thể tại Điều 590 của Bộ luật dân sự năm 2015. Cụ thể như sau:

– Chi phí phù hợp cho hoạt động cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khỏe và chức năng bị mất của người bị thiệt hại;

– Thu nhập thực tế bị mất của người bị thiệt hại, nếu như thu nhập thực tế của người bị thiệt hại không ổn định và cũng không thể xác định được vào thời điểm môi trường thiệt hại thì sẽ áp dụng mức thu nhập trung bình của lao động cùng loại trên thị trường lao động;

– Chi phí hợp lý và phần thu nhập bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong quá trình điều trị, nếu như người bị thiệt hại mất khả năng lao động và cần phải có người thường xuyên chăm sóc thì thiệt hại đó sẽ bao gồm cả chi phí hợp lý phục vụ cho quá trình chăm sóc người bị thiệt hại;

– Thiệt hại khác do pháp luật quy định.

Bên cạnh đó, ngoài mức bù đắp nêu trên thì tài xế xe ôm công nghệ còn có thể bỏ ra một khoản tiền để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người bị thiệt hại phải gánh chịu. Mức bù đắp về tinh thần sẽ do các bên thỏa thuận, nếu như các bên không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có sức khỏe bị xâm phạm trong trường hợp này là không quá 50 lần mức lương cơ sở do nhà nước quy định.

Theo đó thì có thể nói, khi tai nạn xảy ra trong quá trình di chuyển xe ôm công nghệ, nếu như khách hàng lựa chọn trả tiền bảo hiểm cho chuyến đi thì cơ quan bảo hiểm sẽ có trách nhiệm hỗ trợ cho khách hàng chi phí cứu chữa, phục hồi sức khỏe, viện phí … khi đó thì người bị thiệt hại có thể liên hệ với hãng xe ôm công nghệ để có thể giải quyết theo chế độ bảo hiểm của chuyến đi. Hầu hết hiện nay các hãng xe ôm công nghệ trên thực tế đều có đưa ra những gợi ý chi trả bảo hiểm tự nguyện cho chuyến đi trong quá trình xe ôm công nghệ di chuyển. Mức phí dao động chỉ vài nghìn đồng. Do đó để có thể hạn chế thiệt hại trong quá trình di chuyển xe ôm công nghệ thì khách hàng có thể lựa chọn chuyến đi có bảo hiểm. Nếu như tai nạn giao thông xảy ra thì khách hàng sẽ được hãng xe ôm công nghệ chi trả y tế và bồi thường theo thỏa thuận.

2. Nguyên tắc yêu cầu bồi thường tai nạn khi đi xe ôm công nghệ: 

Pháp luật hiện nay đã có những quy định cụ thể về nguyên tắc yêu cầu bồi thường thiệt hại. Căn cứ theo quy định tại Điều 585 của Bộ luật dân sự năm 2015 có thể kể đến một số nguyên tắc yêu cầu bồi thường thiệt hại như sau:

– Thiệt hại thực tế phải được bồi thường một cách toàn bộ và kịp thời để đáp ứng yêu cầu của bên bị thiệt hại. Các bên có thể thỏa thuận với nhau về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền hoặc bồi thường bằng hiện vật hoặc có thể thực hiện một công việc theo yêu cầu của bên bị thiệt hại, thỏa thuận về phương thức bồi thường một lần hoặc bồi thường nhiều lần, chưa trường hợp pháp luật liên quan có quy định khác;

– Người chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại có thể được giảm mức bồi thường nếu như không có lỗi hoặc có lỗi vô ý, nếu như thiệt hại xảy ra quá lớn so với khả năng kinh tế của người phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại;

– Khi mức bồi thường không còn phù hợp với thực tế thì bên bị thiệt hại hoặc bên phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền đó là tòa án hoặc các cơ quan có thẩm quyền khác ra quyết định thay đổi mức bồi thường sao cho phù hợp với tình hình trên thực tế;

– Khi bên bị thiệt hại có lỗi trong quá trình gây ra thiệt hại thì sẽ không được bồi thường đối với phần thiệt hại xuất phát từ lỗi của mình gây ra;

– Bên có quyền lợi bị xâm phạm sẽ không được bồi thường nếu như thiệt hại thực tế xảy ra do bên bị thiệt hại không áp dụng các biện pháp cần thiết và hợp lý để có thể ngăn chặn và hạn chế thiệt hại đó.

Theo đó thì có thể nói, quá trình bồi thường thiệt hại sẽ được thực hiện theo các nguyên tắc được quy định theo như phân tích nêu trên.

3. Thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường khi đi xe ôm công nghệ: 

Pháp luật hiện nay đã có những quy định cụ thể về thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại nói chung và thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường khi đi xe ôm công nghệ nói riêng. Căn cứ theo quy định tại Điều 588 của Bộ luật dân sự năm 2015 có quy định về thời hiệu yêu cầu khởi kiện bồi thường thiệt hại. Theo đó thì có thể thấy, thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại được xác định là 03 năm được tính kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết về quyền lợi hợp pháp của mình bị xâm phạm trái quy định của pháp luật bởi các chủ thể thứ ba.

Như vậy có thể nói, nếu như tai nạn xảy ra trong quá trình di chuyển xe ôm công nghệ xuất phát từ lỗi của tài xế xe ôm công nghệ, thì thời hiệu để khách hàng có thể khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền đó là tòa án theo quy định của pháp luật hiện nay được xác định là 03 năm được tính kể từ ngày tai nạn xảy ra.

Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết: 

– Bộ luật Dân sự năm 2015.