Thủ tục cấp Giấy phép thành lập và hoạt động của tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô

1. Thủ tục cấp giấy phép thành lập và hoạt động của tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô:

Pháp luật có những quy định cụ thể điều chỉnh về tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô. Hiện nay, căn cứ theo quy định tại Điều 4 của Luật kinh doanh bảo hiểm năm 2022, thì có thể hiểu, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô là tổ chức có tư cách pháp nhân đáp ứng được đầy đủ các điều kiện căn cứ theo quy định tại Điều 75 của Bộ luật dân sự năm 2015, tổ chức này có chế độ hoạch toán độc lập và do các thành viên hoặc do các tổ chức đại diện thành viên thành lập trên thực tế tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền để triển khai bảo hiểm vi mô không vì mục đích lợi nhuận, tức là tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô hoạt động, nhằm mục đích tương trợ và giúp đỡ lẫn nhau giữa các thành viên tham gia bảo hiểm dựa trên nguyên tắc tự nguyện và bình đẳng, trợ giúp lẫn nhau và tự chủ về mặt tài chính, tự chịu trách nhiệm trước pháp luật trong phạm vi tài sản hình thành từ hoạt động bảo hiểm vi mô đó. Hoạt động cung cấp bảo hiểm vi mô cần phải đáp ứng điều kiện theo quy định của pháp luật. Vì vậy, khi muốn thành lập và hoạt động tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô thì cần phải thực hiện thủ tục xin giấy phép tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Căn cứ theo quy định tại Nghị định số 21/2023/NĐ-CP của Chính phủ quy định về bảo hiểm vi mô, thủ tục cấp giấy phép thành lập và hoạt động tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô trải qua các giai đoạn cơ bản sau:

Bước 1: Các chủ thể có nhu cầu thành lập tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô chuẩn bị bộ hồ sơ hợp lệ, để nộp đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền (Bộ tài chính). Thành phần hồ sơ trong quá trình thực hiện thủ tục hành chính xin cấp giấy phép thành lập và hoạt động của tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô được phân tích cụ thể trong phần dưới đây. Thành phần hồ sơ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình thực hiện thủ tục hành chính này tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Bước 2: Nộp hồ sơ tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Các thành viên sáng lập phải tiến hành hoạt động nộp hồ sơ đề nghị xin cấp giấy phép hoạt động và thành lập tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô theo quy định của pháp luật. Trong trường hợp thành viên sáng lập được xác định là cá nhân căn cứ theo quy định tại Điều 149 của Luật kinh doanh bảo hiểm năm 2022, thì các thành viên sáng lập phải tổ chức hội nghị thành lập tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô căn cứ theo quy định tại Điều 9 của Nghị định số 21/2023/NĐ-CP của Chính phủ quy định về bảo hiểm vi mô, sau đó, người đại diện được ủy quyền sẽ tiến hành hoạt động nộp hồ sơ đề nghị xin cấp giấy phép thành lập và hoạt động tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Đối với trường hợp thành viên sáng lập được xác định là tổ chức đại diện thành viên căn cứ theo quy định tại Điều 149 của Luật kinh doanh bảo hiểm năm 2022, thì người được tổ chức đại diện thành viên ủy quyền nộp hồ sơ sẽ tiến hành hoạt động nộp hồ sơ đề nghị xin cấp giấy phép thành lập và hoạt động tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Bước 3: Trong thời gian 21 ngày làm việc được tính kể từ ngày nhận được hồ sơ đề nghị xin cấp giấy phép thành lập và hoạt động tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô, cơ quan nhà nước có thẩm quyền đó là Bộ tài chính cần phải tiến hành hoạt động xem xét và xử lý hồ sơ. Nếu như xét thấy hồ sơ chưa đầy đủ và hợp lệ thì Bộ tài chính cần phải trả lời bằng văn bản yêu cầu chủ thể nộp hồ sơ bổ sung và sửa đổi hồ sơ. Nếu như hết thời hạn bổ sung và sửa đổi hồ sơ, tức là trong khoảng tối đa 06 tháng được tính kể từ ngày ra thông báo, tổ chức và cá nhân đề nghị xin cấp giấy phép vẫn không bổ sung hồ sơ theo thời hạn thì Bộ tài chính sẽ từ chối hoạt động cấp giấy phép thành lập tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô.

Bước 4: Trong khoảng thời gian sáu mươi ngày được tính kể từ ngày nhận bộ hồ sơ hợp lệ, Bộ tài chính sẽ cấp giấy phép thành lập và hoạt động của tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô theo quy định của pháp luật. Trong trường hợp từ chối cấp giấy phép thì Bộ tài chính cần phải trả lời bằng văn bản trong đó nêu rõ lý do.

Bước 5: Cơ quan nhà nước có thẩm quyền đó là Bộ tài chính sẽ phải tiến hành hoạt động công bố các nội dung trong giấy phép thành lập và hoạt động của tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô trên Cổng thông tin điện tử của cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong khoảng thời gian 30 ngày được tính kể từ ngày cấp giấy phép trên thực tế. Sau đó trả kết quả cho các chủ thể nộp hồ sơ thực hiện thủ tục hành chính.

2. Thành phần hồ sơ xin cấp giấy phép thành lập và hoạt động của tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô:

Hiện nay căn cứ theo quy định tại Nghị định số 21/2023/NĐ-CP của Chính phủ quy định về bảo hiểm vi mô, thành phần hồ sơ cần phải chuẩn bị trong quá trình thực hiện thủ tục hành chính xin cấp giấy phép thành lập và hoạt động của các tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô bao gồm những giấy tờ cơ bản sau:

– Đơn đề nghị xin cấp giấy phép thành lập và hoạt động của tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô theo mẫu do pháp luật quy định;

– Dự thảo điều lệ của tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô phù hợp với quy định của pháp luật;

– Xác nhận của ngân hàng thương mại về vấn đề được phép hoạt động trên lãnh thổ của Việt Nam đối với số vốn thành lập đã được đưa vào tài khoản phong tỏa của ngân hàng, và chỉ được giải tỏa sau khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền đó là Bộ tài chính tiến hành hoạt động cấp giấy phép thành lập cho tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô, hoặc có văn bản từ chối xem xét cấp giấy phép thành lập và hoạt động của các tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô;

– Kế hoạch triển khai bảo hiểm vi mô, trong kế hoạch đó phải ghi rõ quy trình triển khai vào mạng nữa triển khai trên thực tế, dự kiến về doanh thu và chi phí, dự kiến về kết quả hoạt động bảo hiểm vi mô trong khoảng thời gian 03 năm đầu tiên khi triển khai sao cho phù hợp với số lượng thành viên và mạng lưới của tổ chức;

– Nghị quyết của hội nghị thành lập tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô về quá trình thành lập tổ chức bao gồm các nội dung phù hợp với quy định tại Nghị định số 21/2023/NĐ-CP của Chính phủ quy định về bảo hiểm vi mô, áp dụng trong trường hợp thành viên sáng lập là cá nhân;

– Văn bản của cấp có thẩm quyền theo điều lệ của tổ chức đại diện thành viên về việc thành lập tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô, áp dụng trong trường hợp thành viên sáng lập là tổ chức đại diện thành viên;

– Danh sách các thành viên sáng lập và tài liệu chứng minh các thành viên sáng lập đáp ứng đầy đủ điều kiện theo quy định của Luật kinh doanh bảo hiểm năm 2022;

– Điều lệ và bản sao của quyết định thành lập hoặc giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh được cấp bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền, hoặc các tài liệu khác có giá trị pháp lý tương đương của tổ chức đại diện thành viên, đối với trường hợp thành viên sáng lập là tổ chức đại diện thành viên;

– Sơ yếu lý lịch và phiếu lý lịch tư pháp, bản sao thẻ căn cước công dân hoặc chứng minh thư nhân dân, hộ chiếu còn thời hạn hoặc chứng thực cá nhân hợp pháp … được cấp bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền, bản sao của các loại văn bằng và chứng chỉ, các loại tài liệu chứng minh năng lực và trình độ chuyên môn của người dự kiến sẽ được bổ nhiệm làm chủ tịch hội đồng quản trị, bổ nhiệm làm tổng giám đốc hoặc giám đốc, làm người đại diện theo pháp luật hoặc các chuyên gia tính toán bảo hiểm vi mô của các tổ chức tương hỗ cung cấp bao nhiêu vi mô;

– Bản giải trình và cam kết xây dựng hệ thống công nghệ thông tin đáp ứng đầy đủ các điều kiện căn cứ theo quy định tại Điều 149 của Luật kinh doanh bảo hiểm năm 2022.

3. Điều kiện cấp giấy phép thành lập và hoạt động của tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô:

Căn cứ theo quy định tại Điều 149 của Luật kinh doanh bảo hiểm năm 2022, các tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô trong quá trình hoạt động và thành lập cần phải đáp ứng được các điều kiện cơ bản sau đây:

– Vốn thành lập phải được xác định bằng đồng Việt Nam và không thấp hơn 10.000.000.000 đồng. Nguồn vốn thành lập tổ chức tương hỗ cung cấp dịch vụ bảo hiểm vi mô tài bao gồm những loại sau:

+ Vốn góp của các cá nhân là thành viên sáng lập, thành viên sáng lập không được phép sử dụng nguồn vốn vay hoặc nguồn vốn uỷ thác đầu tư của các tổ chức và cá nhân khác để tham gia hoạt động góp vốn;

+ Hỗ trợ tổ chức đại diện thành viên;

+ Nguồn tài trợ từ các nhà tài trợ và các tổ chức quốc tế, từ các chương trình và các dự án khác nhau;

+ Các nguồn hợp pháp khác theo quy định của pháp luật.

– Nhân sự dự kiến được bổ nhiệm làm chủ tịch hội đồng quản trị, bổ nhiệm làm tổng giám đốc hoặc giám đốc, người đại diện theo pháp luật của tổ chức tương hỗ, chuyên gia tham gia hoạt động tính toán bảo hiểm vi mô cần phải đáp ứng được các điều kiện và tiêu chuẩn căn cứ theo quy định tại Điều 24 và Điều 25 của Nghị định số 21/2023/NĐ-CP của Chính phủ quy định về bảo hiểm vi mô;

– Dự thảo điều lệ còn phải phù hợp với mục tiêu hoạt động của tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô và phù hợp với quy định tại Điều 8 của Nghị định số 21/2023/NĐ-CP của Chính phủ quy định về bảo hiểm vi mô.

Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết: 

– Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022;

– Nghị định số 21/2023/NĐ-CP của Chính phủ quy định về bảo hiểm vi mô.