Quy định xin đường, nhường đường khi tham gia giao thông

1. Quy định về xin đường khi tham gia giao thông:

Khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ, người lái xe muốn xin đường thì cần phải tuân thủ quy tắc được quy định tại Điều 14 Luật giao thông đường bộ năm 2008, cụ thể như sau:

– Xe xin vượt phải có báo hiệu bằng đèn hoặc còi; trong đô thị và khu đông dân cư từ 22 giờ đến 5 giờ chỉ được báo hiệu xin vượt bằng đèn; chỉ được vượt khi không có chướng ngại vật phía trước, không có xe chạy ngược chiều trong đoạn đường định vượt, xe chạy trước không có tín hiệu vượt xe khác và đã tránh về bên phải

– Khi có xe xin vượt, nếu đủ điều kiện an toàn, người điều khiển phương tiện phía trước phải giảm tốc độ, đi sát về bên phải của phần đường xe chạy cho đến khi xe sau đã vượt qua, không được gây trở ngại đối với xe xin vượt

– Khi vượt, các xe phải vượt về bên trái, trừ các trường hợp sau đây thì được phép vượt bên phải:

+ Khi xe phía trước có tín hiệu rẽ trái hoặc đang rẽ trái

+ Khi xe điện đang chạy giữa đường

+ Khi xe chuyên dùng đang làm việc trên đường mà không thể vượt bên trái được

– Ngoài ra những trường hợp sau sẽ không được vượt xe:

+ Có chướng ngại vật phía trước, có xe chạy ngược chiều trong đoạn đường định vượt, xe vượt trước có tín hiệu vượt xe khác và đã tránh về bên phải

+ Trên cầu hẹp có một làn xe

+ Đường vòng, đầu dốc và các vị trí có tầm nhìn hạn chế

+ Nơi đường giao nhau, đường bộ giao nhau cùng mức với đường sắt

+ Khi điều kiện thời tiết hoặc đường không bảo đảm an toàn cho việc vượt

+ Xe được quyền ưu tiên đang phát tín hiệu ưu tiên đi làm nhiệm vụ

2. Quy định về nhường đường khi tham gia giao thông:

Căn cứ tại Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về Báo hiệu đường bộ hiện hành (QCVN 41:2019/BGTVT ban hành theo Thông tư số 54/2019/TT-BGTVT ngày 31 tháng 12 năm 2019) quy định về nhường đường cho phương tiện khác là tình huống giao thông mà phương tiện nhường đường không tiếp tục di chuyển như hiện tại để phương tiện được nhường đường không phải chuyển hướng hoặc phải phanh đột ngột.

Quy định về nhường đường tại nơi giao nhau:

Điều 24 Luật giao thông đường bộ quy định nguyên tắc chung khi nhường đường tại nơi đường giao nhau như sau:

Khi đến gần đường giao nhau, người điều khiển phương tiện phải cho xe giảm tốc độ và nhường đường theo quy định sau:

– Tại những nơi đường giao nhau không có báo hiệu đi theo vòng xuyến, phải nhường đường cho xe đi đến từ bên phải

– Tại những nơi đường giao nhau có báo hiệu đi theo vòng xuyến, phải nhường đường cho xe đi bên trái

– Tại những nơi đường giao nhau giữa đường không ưu tiên và đường ưu tiên hoặc giữa đường nhánh và đường chính thì xe đi từ đường không ưu tiên hoặc đường nhánh phải nhường đường cho xe đi trên đường ưu tiên hoặc đường chính từ bất kỳ hướng nào tới

Nhường đường khi gặp người đi bộ, người khuyết tật qua đường:

– Trong trường hợp tín hiệu vàng nhấp nháy là được đi nhưng phải giảm tốc độ, chú ý quan sát, nhường đường cho người đi bộ qua đường hoặc các phương tiện khác theo quy định của Luật Giao thông đường bộ (Khoản 10.3.2 Điều 10 Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về Báo hiệu đường bộ hiện hành (QCVN 41:2019/BGTVT).

Ngoài ra, điểm c Khoản 2 Điều 10 Luật giao thông đường bộ cũng quy định tín hiệu vàng là phải dừng lại trước vạch dừng, trừ trường hợp đã đi quá vạch dừng thì được đi tiếp; trong trường hợp tín hiệu vàng nhấp nháy là được đi nhưng phải giảm tốc độ, chú ý quan sát, nhường đường cho người đi bộ qua đường.

– Tại nơi có vạch kẻ đường dành cho người đi bộ, người điều khiển phương tiện phải quan sát, giảm tốc độ và nhường đường cho người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật qua đường. Những nơi không có vạch kẻ đường cho người đi bộ, người điều khiển phương tiện phải quan sát, nếu thấy người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật đang qua đường thì phải giảm tốc độ, nhường đường cho người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật qua đường bảo đảm an toàn (Khoản 4 Điều 11 Luật giao thông đường bộ năm 2008).

Nhường đường khi chuyển hướng xe: 

– Nguyên tắc khi muốn chuyển hướng xe người điều khiển phương tiện phải giảm tốc độ và có tín hiệu báo hướng rẽ

– Trong khi chuyển hướng, người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng phải nhường quyền đi trước cho người đi bộ, người đi xe đạp đang đi trên phần đường dành riêng cho họ, nhường đường cho các xe đi ngược chiều và chỉ cho xe chuyển hướng khi quan sát thấy không gây trở ngại hoặc nguy hiểm cho người và phương tiện khác

Nhường đường khi gặp xe ưu tiên:

– Khi có tín hiệu của xe được quyền ưu tiên, người tham gia giao thông phải nhanh chóng giảm tốc độ, tránh hoặc dừng lại sát lề đường bên phải để nhường đường. Không được gây cản trở xe được quyền ưu tiên. Những xe sau đây được quyền ưu tiên đi trước xe khác khi qua đường giao nhau từ bất kỳ hướng nào tới theo thứ tự:

+  Xe chữa cháy đi làm nhiệm vụ

+ Xe quân sự, xe công an đi làm nhiệm vụ khẩn cấp, đoàn xe có xe cảnh sát dẫn đường

+ Xe cứu thương đang thực hiện nhiệm vụ cấp cứu

+ Xe hộ đê, xe đi làm nhiệm vụ khắc phục sự cố thiên tai, dịch bệnh hoặc xe đi làm nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật

+ Đoàn xe tang

Nhường đường khi tránh xe đi ngược chiều: 

Căn cứ tại Khoản 2 Điều 17 Luật giao thông đường bộ 2008 quy định các trường hợp nhường đường khi tránh nhau như sau:

– Nơi đường hẹp chỉ đủ cho một xe chạy và có chỗ tránh xe thì xe nào ở gần chỗ tránh hơn phải vào vị trí tránh, nhường đường cho xe kia đi

– Xe xuống dốc phải nhường đường cho xe đang lên dốc

– Xe nào có chướng ngại vật phía trước phải nhường đường cho xe không có chướng ngại vật đi trước

Nhường đường trên đường cao tốc: 

Khi vào đường cao tốc phải có tín hiệu xin vào và phải nhường đường cho xe đang chạy trên đường, khi thấy an toàn mới cho xe nhập vào dòng xe ở làn đường sát mép ngoài, nếu có làn đường tăng tốc thì phải cho xe chạy trên làn đường đó trước khi vào làn đường của đường cao tốc

3. Mức xử phạt khi nhường đường, xin đường không đúng quy định:

Đối với ô tô và các loại xe tương tự ô tô:

– Phạt tiền từ 300.000 đồng đến 400.000 đồng đối với hành vi:

+ Chuyển hướng không nhường quyền đi trước cho: Người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật qua đường tại nơi có vạch kẻ đường dành cho người đi bộ; xe thô sơ đang đi trên phần đường dành cho xe thô sơ

+ Chuyển hướng không nhường đường cho: Các xe đi ngược chiều; người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật đang qua đường tại nơi không có vạch kẻ đường cho người đi bộ

– Phạt tiền từ từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng đối với hành vi: Vượt xe trong những trường hợp không được vượt, vượt xe tại đoạn đường có biển báo hiệu có nội dung cấm vượt (đối với loại phương tiện đang điều khiển); không có báo hiệu trước khi vượt; vượt bên phải xe khác trong trường hợp không được phép, trừ trường hợp tại đoạn đường có nhiều làn đường cho xe đi cùng chiều được phân biệt bằng vạch kẻ phân làn đường mà xe chạy trên làn đường bên phải chạy nhanh hơn xe đang chạy trên làn đường bên trái

Đối với điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy:

– Phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng đối với hành vi sau đây:

+ Chuyển hướng không nhường quyền đi trước cho: Người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật qua đường tại nơi có vạch kẻ đường dành cho người đi bộ; xe thô sơ đang đi trên phần đường dành cho xe thô sơ

+ Chuyển hướng không nhường đường cho: Các xe đi ngược chiều; người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật đang qua đường tại nơi không có vạch kẻ đường cho người đi bộ

– Phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng đối với hành vi: Vượt bên phải trong trường hợp không được phép

– Phạt tiền từ từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi:

+ Vượt xe trong những trường hợp không được vượt, vượt xe tại đoạn đường có biển báo hiệu có nội dung cấm vượt đối với loại phương tiện đang điều khiển, trừ các hành vi vi phạm quy định tại điểm h khoản 3 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP được sửa đổi bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP

+ Vượt xe trong hầm đường bộ không đúng nơi quy định; quay đầu xe trong hầm đường bộ

Đối với máy kéo, xe máy chuyên dùng (sau đây gọi chung là xe):

– Phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng đối với hành vi:

+ Chuyển hướng không nhường quyền đi trước cho: Người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật qua đường tại nơi có vạch kẻ đường dành cho người đi bộ; xe thô sơ đang đi trên phần đường dành cho xe thô sơ

+ Chuyển hướng không nhường đường cho: Các xe đi ngược chiều; người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật đang qua đường tại nơi không có vạch kẻ đường cho người đi bộ

– Phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng đối với hành vi:

Không nhường đường cho xe đi trên đường ưu tiên, đường chính từ bất kỳ hướng nào tới tại nơi đường giao nhau

– Phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi:

Không nhường đường hoặc gây cản trở xe được quyền ưu tiên đang phát tín hiệu ưu tiên đi làm nhiệm vụ

Đối với xe xe đạp, xe đạp máy (kể cả xe đạp điện), người điều khiển xe thô sơ khác:

– Phạt tiền từ 80.000 đồng đến 100.000 đồng đối với hành vi: Vượt bên phải trong các trường hợp không được phép.