Khái niệm lừa đảo, phương thức lừa đảo gửi hàng từ nước ngoài về Việt Nam? Hành vi lừa đảo phải chịu những trách nhiệm gì?
Từ trước đến nay, lừa đảo tồn tại dưới nhiều hình thức và vẫn đang diễn ra hằng ngày, là tệ nạn nhức nhối trong đời sống bởi sự suy thoái về mặt đạo đức và những người bị lừa đảo đã tổn thất vô số tiền bạc. Phạm vi lừa đảo ngày càng lớn, phương thức ngày càng tinh vi, thậm chí còn có chiêu trò lừa đảo gửi hàng từ nước ngoài về cho người nhận. Vậy thực hư sự việc này như thế nào, phương thức lừa đảo gửi hàng từ nước ngoài về Việt Nam ra sao? Bài viết dưới đây của Luật Dương Gia sẽ đi vào tìm hiểu những quy định liên quan để người đọc hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Cơ sở pháp lý:
–
Mục lục bài viết
1. Khái niệm lừa đảo, phương thức lừa đảo gửi hàng từ nước ngoài về Việt Nam:
– Khái niệm lừa đảo: Lừa đảo là việc, cá nhân, tổ chức dùng những thủ đoạn gian dối nhằm mục đích đánh lừa người khác để dựa vào sự tin tưởng, thiếu hiểu biết của người khác để mưu lợi, chiếm đoạt tài sản. Thủ đoạn gian dối mà bọn lừa đảo sử dụng rất đa dạng, bọn chúng dùng tất cả những thủ đoạn, lời ngon tiếng ngọt đều được sử dụng để giấu giếm nội dung sai sự thật làm cho người khác tin tưởng là thật mà giao tiền, ký kết các loại hợp đồng, mua các tài sản, giao các tài sản khác cho đối tượng lừa đảo đã đến bị tổn thất các tài sản của mình.
– Các hình thức lừa đảo phổ biến hiện nay:
+ Thủ đoạn giả mạo các Công an, Viện kiểm sát lừa đảo chiếm đoạt tài sản;
+ Thủ đoạn lừa đảo thông qua hoạt động đầu tư kinh doanh trên sàn thương mại điện tử;
+ Thủ đoạn lừa đảo giả mạo nhân viên ngân hàng để chiếm đoạt tiền trong thẻ tín dụng;
+ Thủ đoạn lừa đảo thông qua hình thức tuyển cộng tác viên bán hàng online;
+ Thủ đoạn lừa đảo thông qua hình thức tuyển cộng tác viên làm tranh đính đá, xâu vòng làm tại nhà;
+ Thủ đoạn lừa đảo thông qua hình thức buôn bán trên mạng xã hội;
+ Thủ đoạn giả mạo các thương hiệu uy tín, cửa hàng kinh doanh thông báo có chương trình khuyến mãi, trúng thưởng tặng quà tri ân khách hàng;
+ Thủ đoạn làm quen và gửi quà có giá trị cao, số tiền lớn từ nước ngoài về Việt Nam.
Có thể thấy hiện nay có rất nhiều hình thức lừa đảo, trong đó thủ đoạn làm quen và gửi quà có giá trị cao, số tiền lớn từ nước ngoài về Việt Nam vẫn đang chiếm đoạt đi số tiền lớn của rất nhiều người.
– Thủ đoạn của chiêu trò lừa đảo nhận quà từ nước ngoài:
Thời gian gần đây, Công an cả nước liên tục nhận trình báo về các trường hợp nghi có dấu hiệu lừa đảo, chiếm đoạt tài sản qua việc đóng phí để nhận quà có giá trị gửi từ nước ngoài. Qua mô tả của nạn nhân, các đối tượng lừa đảo thường tạo cho mình vỏ bọc là người có ngoại hình đẹp, có công việc đàng hoàng tử tế, cuộc sống giàu sang. Sau một thời gian quen biết, trò chuyện, các đối tượng lừa đảo sẽ ngỏ ý gửi các món quà đắt tiền, có giá trị lớn về Việt Nam. Đáng chú ý, mặc dù chưa từng gặp ngoài đời nhưng nhiều nạn nhân lại dễ dàng đánh mất cả trăm triệu với hy vọng được nhận quà có giá trị do bạn ở nước ngoài gửi về.
Từ các vụ việc được nạn nhân trình báo, bị công an phát hiện, xử lý, có thể nhận thấy quy trình đặc trưng trong hình thức lừa đảo này:
Đầu tiên: Các đối tượng lừa đảo tự xưng là người nước ngoài hoặc Việt kiều đang sinh sống ở nước ngoài kết bạn qua mạng xã hội như Facebook, Skype
Sau khi đồng ý kết bạn, những người này sẽ chủ động làm quen rồi thường xuyên nhắn tin, trò chuyện để dụ dỗ và chiếm cảm tình của nạn nhân.
Thứ hai: Ngỏ ý gửi quà có giá trị từ nước ngoài về Việt Nam
Khi thấy “con mồi” đã cắn câu, các đối tượng lừa đảo sẽ đề nghị tặng quà nạn nhân hoặc nhờ làm trung gian để gửi quà từ nước ngoài gửi về Việt Nam.
Những món quà này thường là các vật có giá trị như tiền, vàng, đồ trang sức…
Nếu suy nghĩ kỹ, rất dễ nhận ra dấu hiệu bất thường ở đây là hai người lạ chưa từng gặp mặt không thể tin tưởng để gửi quà có giá trị. Tuy nhiên, do đã bị dụ dỗ với những lời hứa hẹn ngon ngọt, nạn nhân vẫn bất chấp nghe theo.
Thứ ba: Gặp rắc rối về thủ tục nhận quà, phải nộp tiền để chuộc
Sau khi khai thác được thông tin về số điện, địa chỉ… của nạn nhân. Các đối tượng lừa đảo sẽ lấy danh nghĩa của công ty giao hàng, nhân viên hải quan hoặc ngân hàng gọi điện yêu cầu nộp phí vận chuyển, thuế hải quan, nộp phạt vì một lý do nào đó.
Thứ tư: Cắt đứt liên lạc với nạn nhân sau khi nhận tiền
Sau khi nạn nhân sập bẫy và chuyển khoản tiền vào số tài khoản lạ. các đối tượng lừa đảo sẽ lập tức bốc hơi khỏi mạng xã hội.
Nạn nhân hoảng loạn vì quà không thấy đâu mà cả người gửi quà cũng như người nhận tiền đều không thể liên lạc được. Lúc này nạn nhân mới nhận ra mình bị lừa thì đã quá muộn, nạn nhân không chỉ mất tiền mà còn nhận thêm cú shock về tình cảm vì đã tin tưởng mù quáng.
2. Hành vi lừa đảo phải chịu những trách nhiệm gì?
Bộ luật hình sự 2015 là quy định rõ về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu có đủ yếu tố cấu thành tội phạm. Cụ thể quy định này được đặt tại Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi 2017:
Điều 174. Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản
1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;
b) Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
c) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
d) Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ;
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
b) Có tính chất chuyên nghiệp;
c) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;
d) Tái phạm nguy hiểm;
đ) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;
e) Dùng thủ đoạn xảo quyệt;
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
a) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;
b) Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.
4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:
a) Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;
b) Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.
5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản”.
Như vậy, hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản sẽ bị xử lý theo quy định, mức phạt có thể lên đến tù chung thân. Do đó, nếu gặp lừa đảo, kể cả lừa đảo nhận quà từ nước ngoài nói riêng hay tất cả các hình thức lừa đảo khác nói chung, người bị hại cần phải trình báo đến cơ quan công an địa phương để cơ quan công an thực hiện điều tra, người bị hại cần làm đơn tố cáo đồng thời cung cấp tất cả những bằng chứng chứng cứ mà họ có. Rất nhiều người lựa chọn tự mình liên lạc với bên lừa đảo để có thể lấy lại tiền, tuy nhiên điều này rất khó bởi những thông tin mà bọn lừa đảo đã cung cấp trước đấy đều là giả mạo, và không hề biết kẻ lừa đảo phía sau màn hình là ai, sinh sống ở đâu. Vì thế cách tốt nhất cho người bị hại là
Trường hợp người bị hại làm đơn tố giác lừa đảo gửi đến cơ quan Công an, người tố giác cần chuẩn bị hồ sơ gồm:
– Đơn trình báo công an;
– Chứng minh thư nhân dân/Căn cước công dân của bản thân;
– Các tài liệu chứng minh chứng cứ như: Tin nhắn, hình ảnh, ghi âm… liên quan đến hành vi lừa đảo, trường hợp chưa có tài liệu, nạn nhân cần thu thập tất cả các thông tin có liên quan như tin nhắn, số điện thoại, tài khoản ngân hàng lừa chuyển khoản… và cung cấp cho Công an.
Ngoài ra, nạn nhân cũng có thể trình báo lừa đảo bằng cách nhắn tin qua các trang thông tin hoặc gọi điện thoại đến đường dây nóng của cơ quan Công an các tỉnh, thành phố:
– Tại Thành phố Hà Nội:
+ Số điện thoại đường dây nóng 113 và trang Facebook của Công an thành phố Hà Nội: https://www.facebook.com/ConganThuDo;
+ Số điện thoại đường dây nóng Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao: 069.219.4053;
+ Trang cảnh báo an toàn thông tin Việt Nam tại địa chỉ: https://canhbao.ncsc.gov.vn./#!/
– Tại Thành phố Hồ Chí Minh, người dân gọi đến số điện 08.3864.0508 để trình báo về lừa đảo qua mạng.