Quy định về nhà đầu tư tham gia vào quỹ đầu tư chứng khoán

Trong thời buổi kinh tế thị trường ngày càng trở nên phát triển hơn, đi kèm với đó thì không thể không nhắc đến các vấn đề đầu tư liên quan đến thị trường chứng khoán của Việt Nam. Bởi vì thị trường chứng khoán hiện nay đang  đang thu hút rất nhiều nhà đầu tư tham gia vào việc đầu tư đối với lĩnh vực này. Trong đó, đối với cu hướng đầu tư chứng khoán này thì một loại mô hình chiếm một tỷ trọng lớn mà không thể nào không nhắc đến đó là mô hình quỹ đầu tư chứng khoán.

Tuy nhiên không phải bất cứ ai cũng nắm rõ về quỹ đầu tư chứng khoán dưới góc độ pháp lý. Và đối với việc hiểu biết chi tiết và cụ thể về nhà đầu tư tham gia vào quỹ đầu tư chứng khoán cũng là một trong những vấn đề phức tạp và không dễ để tiếp cận và hiểu một cách sâu rộng về chủ đầu tư của quỹ này. Vậy pháp luật hiện hành đã có những quy định về nhà đầu tư tham gia vào quỹ đầu tư chứng khoán có nội dung như thế nào? Trong nội dung phạm vi bài viết dưới đây, Luật Dương Gia sẽ gửi tới quý bạn đọc về nội dung này như sau:

Tư vấn luật trực tuyến miễn phí qua tổng đài điện thoại: 1900.6568

Cơ sở pháp lý: Luật chứng khoán 2019

1. Quy định về quỹ đầu tư chứng khoán

Quỹ đầu tư chứng khoán là khái niệm được định nghĩa rõ theo Luật chứng khoán, cụ thể được quy định tại khoản 37 Điều 5 Luật Chứng khoán 2019 thì quỹ đầu tư chứng khoán là: “Quỹ đầu tư chứng khoán là quỹ hình thành từ vốn góp của nhà đầu tư với mục đích kiếm lợi nhuận từ việc đầu tư vào chứng khoán hoặc các dạng tài sản đầu tư khác, kể cả bất động sản, trong đó nhà đầu tư không có quyền kiểm soát hàng ngày đối với việc ra quyết định đầu tư của quỹ”.

Các quỹ đầu tư chứng khoán đều hướng tới mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận và hạn chế rủi ro tối đa cho người góp vốn. Theo pháp luật Việt Nam, cụ thể theo khoản 1 Điều 99 Luật Chứng khoán 2019 thì hiện nay quỹ đầu tư chứng khoán chia làm hai loại hình đó là: Quỹ đại chúng và Quỹ thành viên. Trong đó nội dung và quy định của từng loại quỹ là:

– Theo như quy định của pháp luật chứng khoán thì quỹ đại chúng là thực hiện chào bán chứng chỉ quỹ ra công chúng. Trong Quỹ đại chúng lại được chia ra thành hai loại đó là quỹ mở và quy đóng. Trong đó Quỹ mở được định nghĩa là quỹ đại chúng mà chứng chỉ quỹ đã chào bán ra công chúng phải được mua lại theo yêu cầu của nhà đầu tư. Còn Quỹ đóng thì được pháp luật hiện hành quy định là quỹ đại chúng mà chứng chỉ quỹ đã chào bán ra công chúng không được mua lại theo yêu cầu của nhà đầu tư.

– Cũng được quy định trong pháp luật chứng khoán thì Quỹ thành viên là quỹ đầu tư chứng khoán có số thành viên tham gia góp vốn từ 02 đến 99 thành viên và chỉ bao gồm thành viên là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp.

Từ những quy định về khái niệm và nội dung được nêu ra ở trên thì có thể nhận định về đặc điểm của quỹ đầu tư chứng khoán có mội dung như sau:

– Thứ nhất, phần lớn vốn đầu tư của quỹ đầu tư chứng khoán dùng vào việc đầu tư chứng khoán. Đặc điểm này xuất phát từ chính mục đích của quỹ đó là thu lợi nhuận từ việc đầu tư chứng khoán.

– Thứ hai, quỹ đầu tư chứng khoán phải thuộc một công ty quản lý quỹ và có ngân hàng giám sát. Công ty quản lý quỹ sẽ thay thế nhà đầu tư quản lý và đầu tư dựa trên các cơ sở quy chế đã được thống nhất.

– Thứ ba, tài sản của quỹ đầu tư chứng khoán theo như quy định của pháp luật hiện hành thì độc lập với tài sản của công ty quản lý quỹ và các quỹ khác do công ty này quản lý. Đặc điểm này là cần thiết để đảm bảo sự minh bạch trong hoạt động của quỹ.

2. Quy định về nhà đầu tư tham gia vào quỹ đầu tư chứng khoán

2.1. Quyền và nghĩa vụ của nhà đầu tư tham gia vào quỹ đầu tư chứng khoán

Trên cơ sở quy định của pháp luật hiện hành thì các quỹ đầu tư chứng khoán được khẳng định là đã đem đến cho các nhà đầu tư tham gia vào quy đầu tu này một mô hình quản lý dòng tiền vào danh mục đa dạng. Đồng thời thì quỹ này cũng đã giúp được các nhà đầu tư không tốn nhiều thời gian và công sức tìm hiểu thị trường trước khi quyết định chi tiền để đầu tư sinh lời. Từ đó, nhà đầu tư có thể sử dụng số tiền nhàn rỗi hiệu quả hơn và khả năng sinh lời cao, đặc biệt nếu không muốn gửi tiết kiệm với lãi suất mỗi năm chỉ ở mức vừa phải.

Tuy nhiên, thì khi các cá nhân tham gia vào quỹ đầu tư và trở thành các nhà đầu tư thì cần phải thực hiện các quyền và nghĩa vụ của nhà đầu tư tham gia vào quỹ đầu tư chứng khoán. Điều này dựa trên căn cứ Điều 101 Luật Chứng khoán 2019 quy định quyền và nghĩa vụ của nhà đầu tư tham gia vào quỹ đầu tư chứng khoán như sau:

“Điều 101. Quyền và nghĩa vụ của nhà đầu tư tham gia vào quỹ đầu tư chứng khoán

1. Nhà đầu tư có các quyền sau đây:

a) Hưởng lợi từ hoạt động đầu tư của quỹ đầu tư chứng khoán tương ứng với tỷ lệ vốn góp;

b) Hưởng các lợi ích và tài sản được chia hợp pháp từ việc thanh lý tài sản quỹ đầu tư chứng khoán;

c) Yêu cầu công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán mua lại chứng chỉ quỹ mở;

d) Khởi kiện công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, ngân hàng giám sát hoặc tổ chức liên quan nếu tổ chức này vi phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình;

đ) Thực hiện quyền của mình thông qua Đại hội nhà đầu tư;

e) Chuyển nhượng chứng chỉ quỹ theo quy định tại Điều lệ quỹ đầu tư chứng khoán;

g) Quyền khác theo quy định của pháp luật và Điều lệ quỹ đầu tư chứng khoán.

2. Nhà đầu tư có các nghĩa vụ sau đây:

a) Chấp hành quyết định của Đại hội nhà đầu tư;

b) Thanh toán đủ tiền mua chứng chỉ quỹ;

c) Nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật và Điều lệ quỹ đầu tư chứng khoán“.

Trên cơ sở quy định về quyền và nghĩa vụ của các nhà đầu tư nói trên thì khi quyết định thành lập quỹ đầu tư chứng khoán, cần phải xem xét cân nhắc lựa chọn loại hình đầu tư phù hợp với nhu cầu của mình. Từ đó tuân thủ các quy định về thành lập, tổ chức hoạt động của từng loại hình đầu tư riêng biệt. Đồng thời thì các nhà đầu tư cần phải lưu ý trong việc tuân thủ các quy định về thành lập quỹ đầu tư liên quan đến các yêu cầu về giấy chứng nhận, thông tin trong hồ sơ, bởi lẽ nếu để xảy ra vi phạm liên quan đến không thực hiện các thủ tục luật định có thể bị xử phạt hành chính theo quy định của Nghị định 155/2020/NĐ-CP.

2.2. Quy định về đại hội nhà đầu tư quỹ đầu tư chứng khoán

Quỹ đầu tư chứng khoán là quỹ hình thành từ vốn góp của nhà đầu tư với mục đích thu lợi nhuận từ việc đầu tư vào chứng khoán hoặc vào các tài sản khác, kể cả bất động sản, trong đó nhà đầu tư không có quyền kiểm soát hằng ngày đối với việc ra quyết định đầu tư của quỹ.

Đại hội nhà đầu tư quỹ đầu tư chứng khoán được tổ chức thực hiện như sau:

Thứ nhất: Đại hội nhà đầu tư quỹ đầu tư chứng khoán gồm tất cả các nhà đầu tư, là cơ quan quyết định cao nhất của quỹ đầu tư chứng khoán.

Thứ hai: Đại hội nhà đầu tư quỹ đầu tư chứng khoán có các quyền và nhiệm vụ được quy định tại Khoản 2 Điều 102 Luật Chứng khoán năm 2019 sau đây:

“a) Bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Chủ tịch và thành viên Ban đại diện quỹ đầu tư chứng khoán;

b) Quyết định mức thù lao và chi phí hoạt động của Ban đại diện quỹ đầu tư chứng khoán;

c) Quyết định các thay đổi cơ bản trong chính sách đầu tư, phương án phân phối lợi nhuận và mục tiêu đầu tư của quỹ đầu tư chứng khoán; quyết định thay đổi công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, ngân hàng giám sát; thay đổi mức phí trả cho công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán và ngân hàng giám sát;

d) Quyết định sửa đổi, bổ sung Điều lệ quỹ đầu tư chứng khoán;

đ) Chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, giải thể quỹ đầu tư chứng khoán; thay đổi vốn điều lệ, thay đổi thời hạn hoạt động của quỹ đầu tư chứng khoán;

e) Yêu cầu công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, ngân hàng giám sát xuất trình sổ sách hoặc giấy tờ giao dịch tại Đại hội nhà đầu tư quỹ đầu tư chứng khoán;

g) Thông qua các báo cáo về tình hình tài chính, tài sản và hoạt động hằng năm của quỹ đầu tư chứng khoán; thông qua việc lựa chọn tổ chức kiểm toán được chấp thuận để kiểm toán báo cáo tài chính hằng năm của quỹ đầu tư chứng khoán, tổ chức định giá độc lập (nếu có);

h) Xử lý vi phạm của công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, ngân hàng giám sát và Ban đại diện quỹ đầu tư chứng khoán gây tổn thất cho quỹ đầu tư chứng khoán;

i) Quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật và Điều lệ quỹ đầu tư chứng khoán”.

Thứ ba: Đại hội nhà đầu tư quỹ đầu tư chứng khoán được triệu tập hàng năm hoặc bất thường nhằm xem xét và quyết định các nội dung thuộc thẩm quyền của Đại hội nhà đầu tư. Việc triệu tập, thể thức tiến hành Đại hội nhà đầu tư và thông qua quyết định của Đại hội nhà đầu tư được thực hiện theo quy định của Bộ Tài chính và Điều lệ quỹ đầu tư chứng khoán.