Định hướng phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam

Hiện nay, thị trường chứng khoán tại Việt Nam có thể thấy đã được nhiêu khách hàng tiếp cận, tham gia hoạt động nhưng không cao vì độ rủi ro còn quá lớn, nhiều thị trường chứng khoán mở ra như cổ phiếu, trái phiếu,.. ngoài ra thì không thể bỏ qua việc có những công ty lợi dụng mở sàn giao dịch trái với quy định pháp luật theo Luật chứng khoán năm 2019. Vậy, tình hình phát triển chứng khoán tại Việt Nam và định hướng phát triển được thể hiện như thế nào?

Dịch vụ Luật sư tư vấn pháp luật qua điện thoại: 1900.6568

1. Một số quy định về chứng khoán tại Việt Nam?

Theo quy định tại khoản 1 Điều 4 của Luật chứng khoán năm 2019 quy định về chứng khoán như sau: Chứng khoán chính là tài sản bao gồm các loại như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ; Chứng quyền, chứng quyền có bảo đảm, quyền mua cổ phần, chứng chỉ lưu ký; Chứng khoán phái sinh,… ngoài ra có thể có loại chứng khoán khác nhưng do Chính phủ là người quy định. Để hiểu rõ hơn về tài sản của chứng khoán thì có thể tham khảo Điều 4 của Luật chứng khoán năm 2019 để có thể nắm bắt được những thông tin cần thiết hỗ trợ trong cuộc sống.

Như vậy, đối với thị trường chứng khoán tại Việt Nam thì việc để tham gia kinh doanh sàn chứng khoán thì người thực hiện phải đăng ký chứng khoán. đây là việc ghi nhận thông tin về tổ chức phát hành, chứng khoán của tổ chức phát hành và người sở hữu chứng khoán.

Chính vì vậy, tổ chức chứng khoán khi đầu tư phải đảm bảo thực hiện theo đúng các nguyên tắc mà pháp luật đưa ra đó là phải tôn trọng quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản trong hoạt động về chứng khoán và thị trường chứng khoán. Trong giao dịch chứng khoán thì đảm bảo quyền tự do giao dịch, đầu tư, kinh doanh và cung cấp dịch vụ về chứng khoán của tổ chức, cá nhân.

Mọi hoạt động về chứng khoán phải đảm bảo tính công bằng, công khai, minh bạch. Luôn có những biện pháp để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư tuy nhiên nếu có rủi ro xảy ra thì tổ chức phải tự mình chịu trách nhiệm về rủi ro đó.

Trong thị trường giao dịch chứng khoán tại Việt Nam, bên cạnh những nguyên tắc mà tổ chức chứng khoán cần lưu ý đảm bảo đối với tổ chức cũng như khách hàng tham gia thì cũng có một số các hành vi bị pháp luật quy định là cấm vi phạm. Các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động về chứng khoán và thị trường chứng khoán này được quy định tại Điều 12 Luật chứng khoán năm 2019 buộc phải lưu ý như sau:

– Tổ chức chứng khoán, có thể là nội bộ thành viên trong công ty không được phép tự ý trực tiếp hoặc gián tiếp thực hiện hành vi gian lận trong giao dịch, lừa đảo, làm giả tài liệu, tạo dựng thông tin sai sự thật hoặc công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin hoặc bỏ sót thông tin cần thiết về chứng khoán đến khách hàng dẫn đến việc gây hiểu nhầm nghiêm trọng. Đối với hành vi này có thể  làm ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động chào bán, niêm yết, giao dịch, kinh doanh, đầu tư chứng khoán, cung cấp dịch vụ về chứng khoán.

– Thành viên trong công ty hoàn toàn không được phép sử dụng thông tin nội bộ để mua, bán chứng khoán mang lại lợi ích cho chính mình hoặc cho người khác hoặc có hành vi tiết lộ, cung cấp thông tin nội bộ hoặc tư vấn cho người khác mua, bán chứng khoán trên cơ sở thông tin nội bộ của chính công ty, tổ chức mình đang làm việc.

– Không dùng những mưu mô tính toán như việc sử dụng một hoặc nhiều tài khoản giao dịch của mình hoặc của người khác hoặc thông đồng để thực hiện việc mua, bán chứng khoán với mục đích kiếm lợi nhuận từ việc nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo.

Thực hiện các giao dịch chứng khoán bằng hình thức cấu kết, lôi kéo người khác mua, bán để thao túng giá chứng khoán. Từ đó, kết hợp hoặc sử dụng các phương pháp giao dịch khác hoặc kết hợp tung tin đồn sai sự thật, cung cấp thông tin sai lệch ra công chúng để thao túng giá chứng khoán. Đối với trường hợp này có có thể xảy ra hành vi cho người khác mượn tài khoản để giao dịch chứng khoán, đứng tên sở hữu chứng khoán hộ người khác dẫn đến hành vi thao túng giá chứng khoán.

– Trong luật chứng khoán có quy định rõ về cơ quan thuộc Bộ Tài chính là Ủy ban chứng khoán thực hiện chức năng tham mưu và quản lý về chứng khoán, thị trường chứng khoán. Chính vì vậy, mọi hàng vi trong thực hiện hoạt động kinh doanh chứng khoán, cung cấp dịch vụ về chứng khoán sẽ là không hợp pháp khi chưa được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp giấy phép, cấp giấy chứng nhận hoặc chấp thuận.

– Trong sàn giao dịch chứng khaosn sẽ có bộ phận nhân viên hỗ trợ khách hàng trong khi tham gia chứng khoán bằng chính tài khoản của khách hàng. Tuy nhiên, hành vi sử dụng tài khoản, tài sản của khách hàng khi không được khách hàng ủy thác hoặc trái quy định của pháp luật hoặc lạm dụng tín nhiệm để chiếm đoạt tài sản của khách hàng chính là hành vi cấm đối với tổ chức chứng khoán hay là những thành viên tham gia giao dịch cho khách hàng.

Như vậy, có thể thấy hiện nay thị trường chứng khoán tại Việt Nam dần dần được phổ biến hơn, đã có nhiều khách hàng tham gia chơi chứng khoán hơn so với trước. Và những tài sản liên quan đến chứng khoán thì được quy định một cách rõ ràng, tuy nhiên đối với chứng khoán cũng có nhiều mặt lợi ích và hạn chế khác nhau vì tỷ lệ rủi r của cả công ty và khách hàng cũng tương đối nhiều.

2. Định hướng phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam?

Như chúng ta có thể thấy, đối với thị trường chứng Việt Nam trong khoản thời gian những năm mới đầu tư lĩnh vực nay thì không được phát triển mạnh mẽ như một số lĩnh vực khác bởi khả năng xâm nhập vào thị trường quốc tế còn bị hạn chế rất nhiều dẫn chiếu theo sự phát triển trong ý thức của con người cũng không được mở rộng. Theo nhận định của nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng hiện tại đang là thời điểm khó khăn nhất đối với thị trường chứng khoán Việt Nam. Bối cảnh chung của nền kinh tế trong nước và thế giới đang phải đối mặt với hàng loạt thách thức, chính những điều này đã dẫn đến  những khó khăn đối với thị trường chứng khoán tại Việt Nam.

Nhìn chung với xu hướng phát triển của quy mô thị trường chứng khoán thì có thể thấy thông qua mức thống kê thị trường chứng khoán tăng mạnh từ 19,3% GDP năm 2011 lên 72,6% GDP năm 2019. Mặc dù từ những năm 2019 bị ảnh hưởng trực tiếp, nặng nề của dịch bệnh Covid-19 dẫn đến quy mô giảm sâu vào đầu năm nhưng sau đó có thể thấy việc phục hồi lại thị trường một cách mạnh mẽ với dự báo đạt khoảng 85% GDP trong năm 2021. Thị trường vốn, đặc biệt là thị trường chứng khoán phát triển mạnh, có thể trở thành một kênh huy động vốn cho nền kinh tế.

Để có thể phát triển được nền thị trường chứng khoán hơn nữa ở những năm tiếp theo thì trong chiến lược phát triển kinh tế – xã hội giai đoạn 2021-2030, Ban chấp hành trung ương Đảng đã có những đề xuất tiếp tục rà soát, cơ cấu lại, nâng cao hiệu quả hoạt động các thị trường tài chính, chứng khoán, cổ phiếu, trái phiếu. Đồng thời, quản lý chặt chẽ các tổ chức tham gia thị trường, bảo đảm tính an toàn, quản lý cao và an toàn hệ thống nhất định. Thị trường chứng khoán cần được nâng cao quy mô và hiệu quả hoạt động để thực sự trở thành một kênh huy động vốn chủ yếu của nền kinh tế, có chính sách khuyến khích phát triển các quỹ hưu trí, quỹ từ thiện hoàn cảnh khó khăn,….

Đối diện với những thách thức khó khăn, tiềm ẩn rủi ro và công cuộc đẩy mạnh sự phát triển lâu dài thì buộc thị trường chứng khoán, những nhà đầu tư phải có những định hướng quan trọng trên của Đảng được các chuyên gia, doanh nghiệp nhìn nhận là khẳng định đúng vai trò, vị trí của thị trường chứng khoán trong nền kinh tế, để từ đó thị trường sẽ được nâng tầm phát triển hơn và được nhiều khách hàng biết đến.

Hiện nay, một trong những giải pháp giúp đẩy mạnh chứng khoán có thể là tiếp tục thúc đẩy tiến độ cổ phần hóa, thoái vốn ở các doanh nghiệp để vừa gia tăng hàng hóa và cơ hội đầu tư cho nhà đầu tư, vừa giúp cho lượng tài sản lớn của dân đang nằm trong tay khu vực doanh nghiệp nhà nước được sử dụng hiệu quả hơn sau khi được đa dạng hóa sở hữu, trong đó có sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân.

Những quy định pháp lý mới trong lĩnh vực chứng khoán cần tạo sự thông thoáng và minh bạch hơn cho doanh nghiệp tiếp tục sử dụng hình thức huy động vốn qua cả kênh cổ phiếu, trái phiếu, cũng như đưa cổ phiếu lên niêm yết trên thị trường chứng khoán. Đây được coi là các yếu tố đảm bảo cho thị trường chứng khoán thực sự là kênh giữ tiền cho nhà đầu tư, cung là kênh huy động vốn chủ yếu của nền kinh tế.

Được quy định tại những nguyên tắc khi tổ chức chứng khoán thì áp dụng từ yếu tố công bằng và minh bạch khi tham gia thị trường chứng khoán đã đóng vai trò quan trọng để đảm bảo cho thị trường chứng khoán lấy được lòng tin, phát triển đạt mục tiêu như đinh hướng của Đảng.

Tuy nhiên, để có được điều này thì trong  vai trò giám sát các hoạt động chứng khoán cần phải đặc biệt tuân thủ, xử lý các vi phạm có tính răn đe cao của Ủy ban chứng khoán Nhà nước ngày càng phải nâng tầm, xử lý một cách nghiêm chỉnh, chặt chẽ để tránh tình trạng có thể tránh né được những hành vi cấm. nâng cao việ thực hiện trách nhiệm của công ty kiểm toán trong kiểm toán báo cáo tài chính của doanh nghiệp cũng phải được nâng cao, để góp phần gia tăng tính công bằng và minh bạch cho thị trường.

Như vậy, có thể thấy thị trường chứng khoán tại Việt Nam đang được tiếp cận hoạt động mạnh mẽ hơn so với những năm về trước những từ năm 2019 do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 đã gây tác động xấu đến sự phát triển. Chính vì vậy, để lấy lại được sự cân bằng trong hoạt động chứng khoán thì buộc các ban ngành liên quan có trách nhiệm đưa ra những định hướng cần thiết để phát triển đưa chứng khoán lên một tầm cao mới.