Trường hợp áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu đối với tham gia thực hiện của cộng đồng? Việc tham gia thực hiện của cộng đồng đối với gói thầu quy mô nhỏ?
Theo quy định của pháp luật trong đấu thầu thì để có thể hoàn thành một dự án, công trình nào đó ở quy mô lớn hay quy mô nhỉ thì đều phải có bước đó là lựa chọn nhà thầu. Tuy nhiên mổi một dự án lại có hình thức thực hiện khác nhau như dự án có quy mô nhỏ hoặc dành cho huyện, địa phương, vùng kinh tế khó khăn thì áp dụng lựa chọn nhà thầu tham gia thực hiện của cộng đồng.
Luật sư
1. Trường hợp áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu đối với tham gia thực hiện của cộng đồng?
Hình thức lựa chọn nhà thầu được hiểu là hoạt động mở thầu được tiến hành trong một lần duy nhất trong thực hiện đấu thầu trọn vẹn với hồ sơ dự thầu hay hồ sơ đề xuất. Việc lựa chọn nhà thầu, chỉ định thầu áp dụng đối với các gói thầu mua sắm hàng hóa, hay cung cấp dịch phụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, xây lắp, lựa chọn nhà đầu tư.
Cụ thể, lấy căn cứ tại Điều 27 Luật Đấu thầu năm 2013 đã quy định trường hợp áp dụng hình thức tham gia thực hiện của cộng đồng đó là cộng đồng dân cư, tổ chức, tổ, nhóm thợ tại địa phương nơi có gói thầu được giao thực hiện toàn bộ hoặc một phần gói thầu được mở đó trong các trường hợp sau đây:
+ Trường hợp thứ nhất là gói thầu nằm trong mục thuộc chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình hỗ trợ xóa đói giảm nghèo cho các huyện, xã miền núi, vùng sâu, vùng xa, hải đảo, vùng kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn tham gia thực hiện gói thầu.
+ Trường hợp thứ hai là gói thầu với hình thức quy mô nhỏ mà cộng đồng dân cư, tổ chức, tổ, nhóm thợ tại địa phương có thể đảm nhiệm thực hiện hoàn thiện gói thầu.
Tại khoản 7 Điều 38 Luật Đấu thầu năm 2013 quy định về quy trình lựa chọn gồm 4 bước lựa chọn nhà thầu đối với các gói thầu có sự tham gia thực hiện của cộng đồng như sau:
+ Nhà đầu tư thực hiện gói thầu mở thầu đối với cộng đồng có trách nhiệm phải chuẩn bị phương án lựa chọn cộng đồng dân cư, tổ chức, tổ, nhóm thợ tại địa phương phù hợp nhất để triển khai thực hiện gói thầu.
+ Tổ chức lựa chọn bằng việc bên mời thầu đưa ra những thông tin về các thông báo mời sơ tuyển, chào hàng hoặc
Đối với hồ sơ mời thầu cho cộng đồng thì được thực hiện theo trình tự nhất định từ việc phát hành hồ sơ, sửa đổi hồ sơ mời thầu, làm rõ hồ sơ mời thầu được bên mời thầu thực hiện theo một hoặc các hình thức nào.
+ Sau quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu thực hiện gói thầu thì bên mời thầu sẽ phê duyệt và công khai kết quả lựa chọn đối với người tiếp nhận gói thầu.
+ Bước cuối cùng chính là hoàn thiện hồ sơ bao gồm việc sửa đổi, bổ sung và quyết định ký kết hợp đồng.
Quy trình thực hiện mà chúng tôi trình bày bên trên đã được hướng dẫn bởi Chương VI
Như vậy, đối với hình thức lựa chọn nhà thầu tham gia thực hiện của cộng đồng cũng sẽ được tiến hành thực hiệ theo các bước có thể tương tự như quy định chung về lựa chọn hình thức chọn nhà thầu tuy nhiên được áp dụng đối với những trường hợp hình thức quy mô nhỏ hoặc giành cho huyện, xã miền núi, vùng sâu, vùng xa, hải đảo, vùng kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn.
2. Việc tham gia thực hiện của cộng đồng đối với gói thầu quy mô nhỏ?
Việc lựa chọn nhà thầu đối với gói thầu có sự tham gia thực hiện của cộng đồng được hướng dẫn tại Điều 65, 66, 67 Nghị định 63/2014/NĐ-CP cụ thể như sau:
2.1. Tư cách hợp lệ của cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể, tổ, nhóm thợ tại địa phương khi thực hiện gói thầu có sự tham gia thực hiện của cộng đồng
Để cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể, tổ, nhóm thợ tại địa phương có thể tham gia thực hiện gói thầu cọng đồng cần đáp ứng đủ 02 điều kiện sau:
– Thứ nhất, cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể, tổ, nhóm thợ tại địa phương được coi là có tư cách hợp lệ để tham gia thực hiện các gói thầu quy định tại Điều 27 của Luật Đấu thầu khi người dân thuộc cộng đồng dân cư hoặc tổ, nhóm thợ hoặc các hội viên của tổ chức đoàn thể sinh sống, cư trú trên địa bàn triển khai gói thầu và được hưởng lợi từ gói thầu.
– Thứ hai, người đại diện của cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể, tổ, nhóm thợ phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, có thể chịu các trách nhiệm kèm theo theo quy định pháp luật, không thuộc vào đối tượng đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, ngoài ra người đại diện phải được cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể, tổ, nhóm thợ lựa chọn để thay mặt cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể, tổ, nhóm thợ ký kết hợp đồng.
2.2. Quy trình lựa chọn nhà thầu là cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể, tổ, nhóm thợ
– Ban quản lý xã dự thảo hợp đồng trong đó bao gồm các yêu cầu về phạm vi, nội dung công việc cần thực hiện, chất lượng, tiến độ công việc cần đạt được, giá hợp đồng, quyền và nghĩa vụ của các bên.
– Ban quản lý xã niêm yết thông báo công khai (tối thiểu 3 ngày làm việc) về việc mời tham gia thực hiện gói thầu tại trụ sở Ủy ban nhân dân xã và thông báo trên các phương tiện truyền thông cấp xã, các nơi sinh hoạt cộng đồng để các cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể và tổ, nhóm thợ trên địa bàn biết. Thông báo cần ghi rõ thời gian họp bàn về phương án thực hiện gói thầu.
– Chủ đầu tư dự thảo hợp đồng trong đó bao gồm các yêu cầu về phạm vi, nội dung công việc cần thực hiện, chất lượng, tiến độ công việc cần đạt được, giá hợp đồng, quyền và nghĩa vụ của các bên.
– Chủ đầu tư niêm yết thông báo công khai về việc mời tham gia thực hiện gói thầu tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã và thông báo trên các phương tiện truyền thông cấp xã, các nơi sinh hoạt cộng đồng để các cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể và tổ, nhóm thợ trên địa bàn biết. Thông báo cần ghi rõ thời gian họp bàn về phương án thực hiện gói thầu.
– Cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể, tổ, nhóm thợ quan tâm nhận dự thảo hợp đồng để nghiên cứu và chuẩn bị hồ sơ năng lực bao gồm: Họ tên, độ tuổi, năng lực và kinh nghiệm phù hợp với tính chất gói thầu của các thành viên tham gia thực hiện gói thầu.
– Chủ đầu tư xem xét, đánh giá lựa chọn ra cộng đồng dân cư hoặc tổ chức đoàn thể hoặc tổ, nhóm thợ tốt nhất và mời đại diện vào đàm phán và ký kết hợp đồng.
Trường hợp chỉ có một cộng đồng dân cư hoặc tổ chức đoàn thể hoặc tổ, nhóm thợ quan tâm thì xem xét giao cho cộng đồng dân cư hoặc tổ chức đoàn thể hoặc tổ, nhóm thợ đó thực hiện. Trường hợp không thể giao cho cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể thực hiện hoặc không có cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể quan tâm thì giao cho tổ, nhóm thợ thực hiện.
– Ban quản lý xã xem xét, đánh giá lựa chọn cộng đồng dân cư hoặc tổ chức đoàn thể tốt nhất và mời đại diện vào đàm phán và ký kết hợp đồng. Chỉ giao tổ, nhóm thợ địa phương thực hiện khi cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể không có đơn đăng ký thực hiện gói thầu, dự án hoặc không đáp ứng yêu cầu;
– Thời gian tối đa từ khi thông báo công khai về việc mời tham gia thực hiện gói thầu đến khi ký kết hợp đồng là 30 ngày.
2.3. Tạm ứng, thanh toán và giám sát, nghiệm thu công trình
– Cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể, tổ, nhóm thợ tham gia thực hiện gói thầu quy mô nhỏ thì được chủ đầu tư tạm ứng, thanh toán trực tiếp một số khoản như tiền công làm việc, tiền bỏ ra sắm trang thiết bị trong các trường hợp cần dùng khẩn cấp,….. bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản thông qua người đại diện của cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể, tổ, nhóm thợ theo hướng dẫn của Bộ Tài chính.
– Chủ đầu tư sẽ là người chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện giám sát thi công, Ủy ban nhân dân cấp xã và các tổ chức đoàn thể có trách nhiệm tham gia giám sát quá trình thực hiện việc thi công công trình của cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể, tổ, nhóm thợ ngay tại địa điểm thi công công trình.
– Chủ đầu tư tiến hành tổ chức nghiệm thu công trình hoàn thành. Để hoàn thành nghiệm thu công trình theo đúng trình tự thì các thành phần tham gia nghiệm thu công trình phải có mặt đầy đủ của những đại diện như đại diện chủ đầu tư dự án, công tình, đại diện cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể, tổ, nhóm thợ thi công công trình, đại diện cộng đồng dân cư hưởng lợi công trình,… ngoài ra thì có thể có sự tham gia của các thành phần có liên quan đối với công trình được chủ đầu tư quyết định cho tham dự.
Như vậy, đối với gói thầu quy mô nhỏ được tổ chức thực hiện tại cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể, tổ, nhóm thợ được pháp luật quy định rất rõ ràng tại Nghị định 63/2014/NĐ-CP. Để tham gia thực hiện gói thầu này thì người nhận thực hiện phải đáp ứng một số điều kiện về tư cách tham gia đấu thầu, bên mời thầu sẽ xem xét thực hiện quy trình lựa chọn nhà thầu theo hình thức tham gia thực hiện của cộng đồng.
