Mẫu đề nghị quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt chi tiết nhất

1. Mẫu đề nghị quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt là gì?

Biện pháp điều tra đặc biệt được định nghĩa dưới góc độ pháp lý là thuật ngữ dùng để chỉ một nhóm các biện pháp điều tra mang tính chất bí mật và được nhiều nước trên thế giới áp dụng từ lâu để hỗ trợ điều tra các vụ án hình sự. Nhưng lại vì nhiều lí do khác nhau, trong đó có chủ yếu là lý do nhằm đảm bảo quyền được bảo vệ đời tư của công dân nên nhiều quốc gia đã dần thế chế hóa các biện pháp này trong Bộ luật tố tụng hình sự với tư cách là biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt.

Ngoài ra thì có thể hiểu biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt một cách đơn giản nhất là các hoạt động điều tra được quy định trong Bộ luật tố tụng hình sự dựa trên cơ sở ứng dụng thành tựu khoa học và kỹ thuật về lĩnh vực âm thanh, hình ảnh, điện tử viễn thông, trình độ của chuyên viên công nghệ thông tin bí mật thu thập thông tin và những tài liệu liên quan đến đối tượng bị áp dụng do người có thẩm quyền áp dụng đối với các nhóm tội xâm phạm an ninh, khủng bố, rửa tiền, ma túy, tội phạm có tổ chức thuộc trường hợp đặc biệt nghiêm trọng nhằm phục vụ công tác điều tra, khám phá tội phạm.

Thực tiễn điều tra, chứng minh tội phạm, có thể thấy rằng các nhóm tội phạm xâm phạm an ninh quốc gia, tội phạm về ma túy,….tội phạm khác có tổ chức thuộc loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng nên quá trình điều tra là hết sức khó khăn. Đây là một thách thức đối với các cơ quan tiến hành tố tụng. Trong điều tra tội phạm có một nguyên tắc là phải xử lý đúng người, đúng tội và đúng pháp luật; phải có căn cứ chứng minh, bằng chứng cứ, tài liệu chứng minh một cách chắc chắn, chứ không phải bằng sự suy diễn hay nhận định. Những tài liệu và chứng cứ thu được bằng các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt là những chứng cứ có giá trị chứng minh hành vi phạm tội của các đối tượng có liên quan, có ý nghĩa quan tọng trong việc giải quyết vụ án hình sự.

Mẫu đề nghị quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt là văn bản do Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, Viện trưởng Viện kiểm sát quân sự cấp quân khu ban hành với nội dung đề nghị cơ quan có thẩm quyền ra quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt và nêu rõ đó là biện pháp nào khi xét thấy cần thiết. Tính cần thiết ở đây phải đáp ứng được các trường hợp được áp dụng và chọn một trong các biện pháp thích hợp với các trường hợp đó.

Thẩm quyền đề nghị, quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt được ghi nhận cho Viện kiểm sát trong Bộ luật tố tụng hình sự  tại khoản 1 Điều 225 BLHS như sau: “Thủ trưởng Cơ quan điều tra cấp tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan điều tra quân sự cấp quân khu trở lên tự mình hoặc theo yêu cầu của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, Viện trưởng Viện kiểm sát quân sự cấp quân khu có quyền ra quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt.” Ngoài ra còn có các quy đình về nhiệm vụ, quyền hạn của Viện trưởng Viện kiểm sát.

Mẫu đề nghị quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt là văn bản có ý nghĩa quan trọng, là đề nghị của cơ quan có vai trò kiểm sát hoạt động tư pháp mà Thủ trưởng cơ quan điều tra có nghĩa vụ phải thực hiện, yêu cầu này là cơ sở để hợp pháp hóa mọi hoạt động của người tiến hành tố tụng, thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình. Việc ban hành yêu cầu còn thể hiện sự sát sao, trách nhiệm của Viện kiểm sát trong quá trình theo dõi vụ án, đốc thúc, phối hợp nhanh chóng tìm ra chân tướng của vụ việc.

Không những được trao quyền đề nghị áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt, mà quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt phải được Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp phê chuẩn trước khi thi hành. Song song với đó, Thủ trưởng Cơ quan điều tra đã ra quyết định áp dụng có trách nhiệm kiểm tra chặt chẽ việc áp dụng biện pháp này, kịp thời đề nghị Viện kiểm sát hủy bỏ nếu xét thấy không còn cần thiết. Quá trình phối hợp thực hiện giữa hai cơ quan được quy định tại Thông tư liên tịch 04/2018/TTLT-VKSNDTC-BCA-BQP.

Biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt luôn được áp dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật tiên tiến nhất để kiểm tra, giám sát, thu thập thông tin của đối tượng bị tiến hành biện pháp. Chính vì điều này mà biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt đã mang lại sự chính xác cao và là biện pháp bí mật nên nó hoàn toàn khách quan khi có thể thu được những tài liệu thể hiện được rõ bản chất của đối tượng nên cũng có thể được áp dụng để kiểm tra hành động của người bị áp dụng biện pháp. Cơ sở thực hiện các biện pháp đều sử dụng phương tiện chuyên dụng nên hoàn toàn có thể so sánh được các nguồn thông tin thu thập được có trùng khớp với nhau không; để có thể đưa ra kết luận một cách chính xác nhất về di biến động của đối tượng.

2. Mẫu đề nghị quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt:

Mẫu đề nghị quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt được ban hành theo Mẫu 221, ban hành theo TT số 119/2021/TT-BCA ngày 08/12/2021

ĐỀ NGHỊ

QUYẾT ĐỊNH ÁP DỤNG BIỆN PHÁP ĐIỀU TRA TỐ TỤNG ĐẶC BIỆT ⁽¹⁾

 Kính gửi: …………….

Cơ quan……….

đang thụ lý điều tra vụ án……

theo Quyết định khởi tố vụ án hình sự số: …………. ngày………….tháng………..năm……  của……………

Kết quả điều tra đến nay như sau⁽²⁾:………….

(1) Mẫu này sử dụng cho Cơ quan điều tra Công an cấp huyện/Cơ quan điều tra quân sự khu vực;

(2) Ghi rõ nội dung vụ án, căn cứ và sự cần thiết áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt………..

Để thu thập tài liệu, chứng cứ của vụ án;

Căn cứ Điều 225 Bộ luật Tố tụng hình sự, Cơ quan ………….

đề nghị Thủ trưởng Cơ quan ……………..

ra quyết định áp dụng và có văn bản đề nghị Viện trưởng Viện kiểm sát …… phê chuẩn Quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt ⁽³⁾: ………….

trong thời hạn ……………  tháng….. ngày, đối với:

Họ tên: …………… Giới tính: ……….

Tên gọi khác: ……….

Sinh  ngày………….tháng………..năm………………tại……..

Quốc tịch:…..; Dân tộc:……..; Tôn giáo: …………

Nghề nghiệp: ……………..

Số CMND/Thẻ CCCD/Hộ chiếu:……………

cấp ngày…………tháng………..năm ……… Nơi cấp: …………..

Nơi thường trú: ………….

Nơi tạm trú: ………………….

Nơi ở hiện tại: …………………..

Kết quả áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt gửi về ⁽⁴⁾ …………..

để phục vụ công tác điều tra, xử lý tội phạm.

(3) Ghi rõ: Ghi âm, ghi hình bí mật; nghe điện thoại bí mật hoặc thu thập bí mật dữ liệu điện tử;

(4) Thủ trưởng Cơ quan điều tra Công an cấp huyện hoặc Thủ trưởng Cơ quan điều tra quân sự khu vực.

3. Một số quy định về áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt:

Theo quy định tại khoản 1 Điều 224 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, tội phạm về ma tuý là một trong các loại tội phạm được áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt.

Các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt được tiến hành trên cơ sở ứng dụng thành tựu khoa học, kỹ thuật về lĩnh vực âm thanh, hình ảnh, trình độ của chuyên viên công nghệ thông tin… bí mật thu thập thông tin, tài liệu liên quan đến đối tượng bị áp dụng nhằm phục vụ công tác điều tra và khám phá tội phạm. Những biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt cho phép ghi nhận hình ảnh với độ phân giải tốt, âm thanh chất lượng và những thông tin, tài liệu khác đồng thời đảm bảo yếu tố bí mật với đối tượng áp dụng và những người không liên quan.

Cơ sở pháp lý:

– Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015;

– Thông tư liên tịch 04/2018/TTLT-VKSNDTC-BCA-BQP quy định về phối hợp giữa Cơ quan điều tra và Viện kiểm sát trong việc thực hiện quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự do Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao – Bộ trưởng Bộ Công an – Bộ Quốc phòng ban hành;

– Quyết định 15/QĐ-VKSTC năm 2018 về Mẫu văn bản tố tụng, văn bản nghiệp vụ thực hiện trong công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc khởi tố, điều tra và truy tố do Viện kiểm sát nhân dân tối cao ban hành;

– Thông tư 119/2021/TT-BCA quy định biểu mẫu, giấy tờ, sổ sách về điều tra hình sự.