Thủ tục thi hành biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng

Có thể thấy biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng chính là một biện pháp mang tính răn đe cũng như thể hiện tính nhân đạo của chính sách của Nhà nước  đối với người thành niên vi phạm pháp luật. Và để thi hành thi hành biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng phải được thực hiện theo một trình tự, thủ tục nhất định. Vậy thủ tục thi hành biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng được quy định như thế nào tại Luật thi hành án Hình sự 2019?

Luật sư tư vấn bào chữa vụ án hình sự uy tín toàn quốc: 1900.6568

Căn cứ pháp lý:

Bộ luật Hình sự 2015.

Luật thi hành án Hình sự 2019.

1. Thi hành biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng là gì?

1.1. Biên pháp tư pháp là gì?

Các biện pháp tư pháp là các biện pháp cưỡng chế  Nhà nước được quy định trong Bộ luật Hình sự, do cơ quan có thẩm quyền áp dụng ở các giai đoạn của quá trình tự tố tụng nhằm khắc phục hậu quả của tội phạm, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, cơ quan, tổ chức góp phần giáo dục người phạm tội, phòng ngừa tội phạm và vi phạm và vi phạm pháp luật.

Vai trò của biện pháp tư pháp

– Biện pháp tư pháp góp phần làm đa dạng các biện pháp xử lý hình sự đối với cá nhận, pháp nhân thương mại phạm tội trong hệ thống các biện pháp cưỡng chế hình sự.

– Biện pháp tư pháp góp phần đảm bảo thực hiện tốt nguyên tắc phân hóa trách nhiệm hình sự. Phân hóa trách nhiệm hình sự là cơ sở pháp lý cần thiết  cho việc cá thể hóa trách nhiệm hình sự trong thực tiến áp dụng. Các biểu hiện của phân hóa trách nhiệm hình sư trong luật hình sự thể hiện ở chỗ: Phan loại tội phạm thành các nhóm khác nhau để có quy định khác nhau về trách nhiệm hình sư; đa dạng hóa hệ thống hình phạt; phân hóa chế tài  thành nhiều khung hình phạt; quy định các mức hình phạt cụ thể trong một khung cụ thể; hình phạt  do Tòa án tuyên phải tương xứng với tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội, phù hợp với nhân thân và hoàn cảnh của người phạm tội.

– Các biện pháp tư pháp góp phần hỗ trợ hình phạt để đạt được mục đích của việc xử lý tội phạm. Biện pháp tư pháp sẽ giúp các chủ thể áp dụng pháp luật đạt được đến cùng nhiều mục đích khác nhau trong quá trình áp dụng để xử lý tội phạm. Trường hợp cần thiết phải xử lý cơ bản toàn diện người phạm tội về hành vi nguy hiểm cho xã hội của họ thì biện pháp tư pháp được áp dụng cùng với hình phạt, sẽ khiến chúng có khả năng tác động hỗ trợ cho việc áp dụng và thi hành hình phạt đạt hiệu quả cao hơn.

– Biện pháp tư pháp góp phần khắc phục thiệt hại do tội phạm gây ra, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức và các chủ thể khác trong xã hội. Trên cơ sở hành vi phạm tội mà chủ thể gây ra cho các đối tượng bị tác động như con người  hay tài sản, việc xử lý hình sự và áp dụng các biện pháp cưỡng chế hình sự tương ứng với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội mà các chủ thể thực hiện cũng như thiệt hại mà họ gây ra không thể tránh khỏi.

– Biện pháp tư pháp góp phần thực hiện chính sách nhân đạo của nhà nước  đối với tượng phạm tội cũng như giáo dục, cải tạo người phạm tội. Đối với người bi mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi mà thực hiện hành vi gây nguy hiểm cho xã hội, tuy thuộc vào giải đoạn tố tụng khác nhau.

1.2. Biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng

Theo Điều 96, Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017 quy định về Giáo dục tại trường giáo dưỡng

“1. Tòa án có thể áp dụng biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng từ 01 năm đến 02 năm đối với người dưới 18 tuổi phạm tội, nếu thấy do tính chất nghiêm trọng của hành vi phạm tội, do nhân thân và môi trường sống của người đó mà cần đưa người đó vào một tổ chức giáo dục có kỷ luật chặt chẽ.

2. Người được giáo dục tại trường giáo dưỡng phải chấp hành đầy đủ những nghĩa vụ về học tập, học nghề, lao động, sinh hoạt dưới sự quản lý, giáo dục của nhà trường.”

Biện pháp tư pháp giáo dục tại Trường giáo dưỡng là biện pháp do Tòa án quyết định, áp dụng đối với người chưa thành niên từ đủ 14 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội, nếu thấy không cần thiết phải áp dụng hình phạt đối với họ, nhưng do tính chất của hành vi phạm tội, do nhân thân và môi trường sống của người đó mà cần phải đưa người đó vào trường giáo dưỡng.

Người được đưa vào trường giáo dưỡng phải chịu sự giám sát, quản lý, giáo dục của nhà trường và phải học tập, rèn luyện, lao động, sinh hoạt dưới sự quản lý, hướng dẫn của cán bộ, giáo viên trường giáo dưỡng. Người đang chấp hành biện pháp giáo dưỡng được gọi là học sinh trường giáo dưỡng. Và thời hạn chấp hành biện pháp giáo dưỡng từ một năm đến hai năm, được tính từ ngày người phải chấp hành biện pháp giáo dưỡng được tiếp nhận vào trường giáo dưỡng.

Có thể nói đây là một biện tư pháp quan trọng được pháp luật quy định rất rõ ràng thể hiện tính răn đe của chính sách của Nhà nước đôi những người chưa thành niên phạm tội. Người được giáo dục tại trường giáo dưỡng phải chấp hành đầy đủ những nghĩa vụ về học tập, học nghề, lao động, sinh hoạt dưới sự quản lý, giáo dục của nhà trường.

1.3. Thi hành biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng là gì?

Theo Khoản 15, Điều 3, Luật Thi hành án Hình sự 2019: “Thi hành biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng là việc cơ quan, người có thẩm quyền theo quy định của Luật này đưa người dưới 18 tuổi vào trường giáo dưỡng để giáo dục theo bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật.”

Khi xét thấy không cần thiết phải áp dụng hình phạt thì Hội đồng xét xử quyết định trong bản án việc áp dụng biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội. Quyết định áp dụng biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng được giao ngay cho người dưới 18 tuổi phạm tội, cha mẹ hoặc người đại diện của họ và trường giáo dưỡng nơi giáo dục họ.

2. Thi hành biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng tiếng Anh là gì?

Thi hành biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng tiếng Anh là “Execution of the judicial measure of education in reformatories”

3. Thủ tục thi hành biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng

Thủ tục thi hành biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng được quy định rất rõ tại Điều 141, Luật Thi hành án Hình sự 2019:

1. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày ra bản án, quyết định áp dụng biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng, Tòa án phải gửi bản án, quyết định cho người đó, người đại diện của người đó và cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện nơi người dưới 18 tuổi cư trú.

2. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được bản án, quyết định của Tòa án, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện nơi người dưới 18 tuổi cư trú phải báo cáo cơ quan quản lý thi hành án hình sự thuộc Bộ Công an để ra quyết định đưa người dưới 18 tuổi vào trường giáo dưỡng.

3. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được báo cáo của cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện, cơ quan quản lý thi hành án hình sự thuộc Bộ Công an ra quyết định đưa người dưới 18 tuổi vào trường giáo dưỡng và gửi cho cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện.

4. Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được quyết định của cơ quan quản lý thi hành án hình sự thuộc Bộ Công an, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện phải lập hồ sơ và bàn giao người dưới 18 tuổi vào trường giáo dưỡng. Hồ sơ bao gồm:

a) Bản sao bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật;

b) Quyết định đưa người dưới 18 tuổi vào trường giáo dưỡng;

c) Sơ yếu lý lịch có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã;

d) Danh bản;

đ) Tài liệu khác có liên quan.

5. Khi tiếp nhận người phải chấp hành biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng (sau đây gọi là học sinh), Hiệu trưởng trường giáo dưỡng phải kiểm tra hồ sơ và lập biên bản giao nhận, tổ chức khám sức khỏe cho học sinh. Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận học sinh, Hiệu trưởng trường giáo dưỡng phải thông báo việc đã tiếp nhận học sinh cho người đại diện của người đó.

Qua điều luật này ta thấy:

Nơi chấp hành biện pháp giáo dưỡng là các trường giáo dưỡng được tổ chức theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính. Trường giáo dưỡng có nhiệm vụ quản lý, giáo dục đạo đức, pháp luật, văn hoá, dạy nghề, giáo dục hướng nghiệp và tổ chức lao động cho học sinh phù hợp với lứa tuổi, nhằm giúp họ học tập, rèn luyện tiến bộ, phát triển lành mạnh về thể chất, tinh thần, trí tuệ để trở thành người lương thiện, có ích cho xã hội, có khả năng hoà nhập cộng đồng sau khi chấp hành xong biện pháp giáo dưỡng.

 Ngay sau khi nhận được quyết định thi hành biện pháp giáo dưỡng của Toà án, cơ quan Công an cùng cấp có trách nhiệm :

+ Triển khai kế hoạch phối hợp với cơ quan, tổ chức hữu quan, chính quyền địa phương và gia đình người phải chấp hành biện pháp giáo dưỡng để quản lý, giám sát họ chặt chẽ;

+ Tổ chức thi hành quyết định của Toà án.

Trường hợp người đã có quyết định thi hành biện pháp giáo dưỡng mà bỏ trốn thì Công an cấp huyện nơi người đó cư trú phải ra quyết định tổ chức truy tìm và đưa người đó vào trường. Khi phát hiện người phải chấp hành biện pháp giáo dưỡng bỏ trốn đang bị truy tìm, mọi cá nhân, gia đình, cơ quan, tổ chức có trách nhiệm báo cho cơ quan Công an hoặc chính quyền nơi gần nhất. Khi tiếp nhận, lưu giữ người đó, cơ quan Công an phải lập biên bản và đưa ngay họ vào trường giáo dưỡng.

Và khi tiếp nhận người phải chấp hành biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng (sau đây gọi là học sinh), Hiệu trưởng trường giáo dưỡng phải kiểm tra hồ sơ và lập biên bản giao nhận, tổ chức khám sức khỏe cho học sinh. Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận học sinh, Hiệu trưởng trường giáo dưỡng phải thông báo việc đã tiếp nhận học sinh cho người đại diện của người đó.

Việc thực hiện biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng phải được thực hiện theo một trình tự, thủ tục được quy định của pháp luật. Các chủ thể, cơ quan có thẩm quyền phải có trách nhiệm thực hiện biện pháp tư pháp một cách đầy đủ nhất để đảm bảo việc giáo dưỡng người chưa thành niên phạm tội.