Địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn? Nghĩa vụ của người hút thuốc lá?

Việc hút thuốc lá từ trước đến nay theo các nhà nghiên cứu, các bác sỹ khuyến cáo có tác hại vô cùng lớn đối với sức khỏe con người. Những người hút thuốc lá có nguy cơ cao về các bệnh ung thư, tim mạch, sâu răng, giảm thị lực… Chính vì vậy, mà hiện nay việc hút thuốc lá tại nước ta đã có hạn chế hơn so với trước một phần do người hút thấy được các tác hại của thuốc lá đối với bản thân và mọi người xung quanh. Nhưng điều góp phần quan trọng để nhằm hạn chế việc hút thuốc là là nhà nước đã có những quy định chặt chẽ về các địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn cũng như những nghĩa vụ của người hút thuốc lá.

Các quy định này có ý nghĩa và vai trò đặc biệt quan trọng góp phần giảm đi tác hại của việc hút thuốc lá với những người xung quanh và làm nên một văn hóa lành mạnh. Một trong số các địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn như: cơ sở y tế, cơ sở giáo dục, cơ sở nuôi dưỡng vui chơi giải trí giành cho trẻ em, các cơ sở có nguy cơ cháy nổ cao trạm xăng…Bài viết sau đây sẽ làm rõ, phân tích chi tiết về các quy định của pháp luật hiện hành về nghĩa vụ của người hút thuốc là và các địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn.

1. Nghĩa vụ của người hút thuốc lá

Căn cứ theo quy định tại Khoản 1, Điều 2 Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá khái niệm thuốc lá được hiểu cụ thể như sau:

“Thuốc lá là sản phẩm được sản xuất từ toàn bộ hoặc một phần nguyên liệu thuốc lá, được chế biến dưới dạng thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lá sợi, thuốc lào hoặc các dạng khác.”

Theo Điều 13 Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá đã quy định về nghĩa vụ của người hút thuốc lá rất chi tiết và rõ ràng.

Theo đó, không hút thuốc lá tại những địa điểm có quy định của pháp luật cấm hút thuốc lá. Những địa điểm như bệnh viện, công viên, trường học, nơi làm việc… đó cũng chính là những nơi bị cấm hút thuốc lá nên những người hút thuốc lá sẽ không được hút thuốc ở những địa điểm nêu trên. Sở dĩ cơ quan có thẩm quyền ban hành pháp luật quy định những địa điểm trên không được hút thuốc lá bởi vì các lẽ như sau đó là những nơi tập trung đông người nhất là đông trẻ em và người bệnh nên việc hút thuốc lá không chỉ ảnh hưởng tới sức khỏe của người này mà còn ảnh hưởng tới nhận thức, tới tư duy phát triển của các em học sinh.

Việc không hút thuốc lá theo quy định khi trong nhà có các trẻ em, hay phụ nữ mang thai, cũng như người bệnh và người cao tuổi. Cũng chính do các nguyên nhân sau trẻ em, phụ nữ mang thai, người bệnh, người cao tuổi là những đối tượng đang yếu về đường hô hấp mà hút thuốc lá trước những đối tượng này dễ dẫn đến tình trạng ngạt thở, khó thở. Chính vì vậy, người hút thuốc không nên hút thuốc ở những nơi này.

Một trong những nghĩa vụ quan trọng của người hút thuốc lá chính là giữ vệ sinh chung nơi hút thuốc lá, bỏ tàn thuốc sau mỗi lần hút và mẩu thuốc lá theo đúng nơi quy định của từng địa điểm khi hút thuốc lá tại những địa điểm được phép hút thuốc lá. Theo quy định tại các nơi các địa điểm được hút thuốc lá thì nên gạt tàn thuốc, bỏ mẫu thuốc vào gạt tàn hoặc vào thùng rác để bảo vệ vệ sinh chung.

2. Quy định về những địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn

Sử dụng thuốc lá là hành vi hút, nhai, ngửi, hít, ngậm sản phẩm thuốc lá.Thuốc lá có chứa chất Nicotin – đây là một chất gây nghiện. Việc hút thuốc lá không chỉ ảnh hưởng trực tiếp người sử dụng mà còn ảnh hưởng tới những người xung. Chính vì vậy, mà nhà nước ta luôn có những quy định về việc cấm hút thuốc lá và cảnh báo việc hút thuốc lá có tác hại cho sức khỏe để đảm bảo quyền lợi cho người sử dụng thuốc và những người xung quanh.

Ngăn chặn việc hút thuốc lá không chỉ là trách nhiệm của nhà nước mà đó còn là trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân và ý thức sử dụng thuốc của người hút thuốc.

Theo quy định tại Điều 11 Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá quy định về những địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn.

Theo đó, địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn trong nhà và trong phạm vi khuôn viên bao gồm:

Thứ nhất, cơ sở y tế vì cơ sở y tế là nơi tập trung đông người nhất là người bệnh, thân nhân chăm sóc bệnh nhân. Khi người bệnh đang điều trị tình trang sức khỏe, sức đề kháng, đang yếu lại hít phải một lượng lớn khói thuốc lá càng ảnh hưởng đến sức khỏe nên ở cơ sở y tế pháp luật quy định cấm các hành vi hút thuốc lá.

Thứ hai, cơ sở giáo dục, trừ các cơ sở quy định tại điểm b khoản 2 Điều 11 Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá. Cơ sở giáo dục là nơi tập trung nhiều học sinh, sinh viên nên việc hút thuốc lá ở các cơ sở giáo dục không những ảnh hưởng đến sức khỏe của các em nhỏ mà còn ảnh hưởng đến nhận thức và sự phát triển của học sinh. Theo quy định của nhà nước thì Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã thực hiện yêu cầu tất cả các tổ chức, đơn vị trong toàn ngành thực hiện nghiêm chỉnh các quy định cấm hút thuốc lá hoàn toàn trong nhà tại các đại học, học viện, trường đại học, cao đẳng, cơ quan quản lý giáo dục; cấm hút thuốc lá hoàn toàn trong nhà và trong phạm vi khuôn viên các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, các trường trung cấp chuyên nghiệp, trung tâm tin học, ngoại ngữ, trung tâm giáo dục thường xuyên, học tập cộng đồng. Bên cạnh đó các cơ quan có chức năng tăng cường các công tác thanh tra, thực hiện kiểm tra; nghiêm cấm về việc mua, bán, quảng cáo, tiếp thị các sản phẩm, hình ảnh liên quan đến thuốc lá tại các cơ quan, đơn vị, trường học, trong các hoạt động giáo dục trong và ngoài nhà trường. Thực hiện xây dựng môi trường trường học, môi trường làm việc không khói thuốc lá.

Thứ ba, cơ sở chăm sóc, nuôi dưỡng, vui chơi, giải trí dành riêng cho trẻ em. Những nơi này thường tập trung đông người và lứa tuổi nhỏ khả năng để tự bảo vệ bản thân, sức đề kháng kém nên việc hút thuốc lá rất nguy hiểm. 

Thứ tư, cơ sở hoặc khu vực có nguy cơ cháy, nổ cao.

Địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn trong nhà, bao gồm:

Thứ nhất, Nơi làm việc. Nơi làm việc là nơi tập trung đông người lao động và có nhiều tài liệu nếu việc sử dụng thuốc lá nời làm việc không những chỉ ảnh hưởng về sức khỏe mà còn có thể gây ra những hậu quả không lường trước được.

Thứ hai, Tại trường cao đẳng, đại học, học viện.

Thứ ba, Địa điểm công cộng các nơi phục vụ chung cho nhu cầu của rất nhiều người, trừ các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 11 và khoản 1 Điều 12 của Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá.

Ngoài ra, trên các phương tiện giao thông công cộng cũng  bị cấm hút thuốc lá hoàn toàn bao gồm ô tô, tàu bay, tàu điện.

3. Những địa điểm cấm hút thuốc lá trong nhà nhưng được phép có nơi dành riêng cho người hút thuốc lá

Mặc dù, nhà nước có quy định cụ thể về các nơi cấm hút thuốc lá hoàn toàn tuy nhiên vẫn có những địa điểm cấm hút thuốc lá vẫn có những nơi xây dựng dành riêng cho những người hút thuốc.

– Khu vực cách ly của sân bay;

– Quán bar, karaoke, vũ trường, khách sạn và cơ sở lưu trú du lịch;

– Phương tiện giao thông công cộng là tàu thủy, tàu hỏa.

Tuy nhiên, nơi dành riêng cho người hút thuốc lá phải bảo đảm các điều kiện sau đây:

– Có phòng và hệ thống thông khí tách biệt với khu vực không hút thuốc lá;

– Có dụng cụ chứa các mẩu, tàn thuốc lá; có biển báo tại các vị trí phù hợp, dễ quan sát;

– Có thiết bị phòng cháy, chữa cháy.

4. Tác hại của thuốc lá

Hút thuốc lá vừa tốn kém về kinh tế vừa có hại cho sức khoẻ điều đó chắc ai cũng biết. Tuy nhiên, hiện nay tỷ lệ người hút thuốc lá tăng với tốc độ nhanh và cao, đặc biệt ở các nước đang phát triển và các nước phát triển. Có rất nhiều các nguyên nhân khác nhau, nhưng chủ yếu là do sự hiểu biết thiếu biết và không muốn tìm hiểu một cách cụ thể chi tiết về tác hại, độc tính của khói thuốc lá còn hạn chế, kiến thức chưa toàn diện.

Chính vì điều đó xuất phát khiến cho việc thiếu các biện pháp tuyên truyền về tác hại của thuốc lá đối với sức khoẻ con người không được phổ biến rộng. Ngoài ra, chúng ta thấy theo nghiên cứu khoa học thì trong khói thuốc lá còn có rất nhiều chất kích thích khối u, và nhiều chất kích thích gây viêm nhiễm đường hô hấp,  cũng như gây tổn thương trong lòng mạch máu. Khi hút thuốc lá, khói thuốc qua phổi ngấm vào máu, tích luỹ lâu ngày trở thành điều kiện và nguyên nhân gây nên các bệnh nguy hiểm cho chính người trực tiếp hút và những người xunh quanh hít phải khói thuốc lá.

Một trong những bệnh phổ biến và hay gặp khi hút thuốc lá là bệnh tim mạch căn bệnh chiếm tỷ lệ cao nhất và đứng đầu trong các bệnh do khói thuốc: tạo ra mảng xơ vữa, tổn thương lòng mạch, gây viêm tắc mạch máu, gây đau nhức chân tay, nhồi máu cơ tim, xuất huyết não, giảm trí nhớ, giảm trí thông minh và khả năng học tập…

Căn bệnh ung thư là căn bệnh chủ yếu là ung thư phế quản phổi chiếm tỷ lệ cao, ung thư vòm họng, miệng, thực quản hút thuốc kèm theo uống rượu, nguy cơ ung thư vòm họng rất cao, ung thư ruột… Ở người hút thuốc, bệnh ung thư dễ phát triển hơn so với người không hút thuốc.

Bệnh hô hấp: Bệnh phổi mãn tính, tắc nghẽn thông khí, viêm phế quản mãn tính. Đặc biệt ở người hút thuốc còn gây ô nhiễm không khí và ảnh hưởng tới môi trường, những người xung quanh hít phải cũng bị nhiễm độc, nguy hiểm nhất là đối với các cháu nhỏ.

Bệnh răng và lợi: Viêm loét, cao răng, các mảng bám vào răng làm cho răng dễ bị lung mủ, dễ rụng tự nhiên hơn.

Các bệnh khác: Tăng nguy cơ loãng xương gây đau nhức thân thể, khó ngủ và giảm thể lực cơ thể do thiếu ôxy mãn tính.

Đối với nam giới: Giảm số lượng và chất lượng tinh trùng, dễ dẫn đến vô sinh. Đối với phụ nữ và bào thai: Tăng nguy cơ ung thư tử cung, rối loạn kinh nguyệt, ung thư vú, dị dạng thai nhi. Nguy cơ bị thiếu cân sẽ cao gấp 2 lần so với người không hút thuốc. Đối với trẻ em: Dễ bị còi xương, trí tuệ chậm phát triển, suy dinh dưỡng do bị giảm tiết sữa ở người mẹ.