Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954 đã chấm dứt cuộc chiến tranh Đông Dương kéo dài nhiều năm giữa quân thực dân Pháp và quân dân tộc Việt Nam. Chiến thắng này đã tạo ra sự thay đổi lớn về mặt chính trị và xã hội trong lịch sử Việt Nam, chấm dứt sự thống trị của thực dân Pháp và mở đường cho quốc gia này độc lập và thống nhất sau đó.
Mục lục bài viết
1. Ý nghĩa của chiến thắng Điện Biên Phủ trên không năm 1972:
Cách đây 45 năm, vào tháng 12/1972, quân và dân miền Bắc đã đánh bại cuộc tập kích chiến lược đường không của Mỹ vào Hà Nội và Hải Phòng, gây ra chiến thắng “Hà Nội – Điện Biên Phủ trên không”. Mỹ muốn tấn công và phá hủy kinh tế và quốc phòng miền Bắc, đưa Việt Nam trở lại thời kỳ “đồ đá”. Tuy nhiên, quân và dân Việt Nam đã bắn rơi 81 máy bay của Mỹ trong vòng 12 ngày đêm, trong đó có 34 máy bay B52. Thủ đô Hà Nội đã bắn rơi 23 máy bay, mang lại chiến thắng lịch sử.
1.1. Ý nghĩa quốc gia:
Chiến thắng “Điện Biên Phủ trên không” thể hiện sự đúng đắn của đường lối chính trị và quân sự của Đảng Cộng sản Việt Nam, cũng như chân lý “Không có gì quý hơn độc lập tự do”. Đó là chiến thắng của sức mạnh chính trị và tinh thần của toàn dân tộc, với ý chí quyết đánh, dám đánh và quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược. Đường lối chiến tranh nhân dân và nghệ thuật tổ chức sử dụng lực lượng trong thế trận Phòng không nhân dân cũng đã đóng góp quan trọng vào chiến thắng này. Quân và dân Việt Nam, đặc biệt là lực lượng phòng không không quân, đã đánh bại cuộc tập kích chiến lược của Mỹ bằng đường không quy mô lớn chưa từng có. Điều đáng chú ý là siêu pháo đài bay B52 lần đầu tiên bị thất trận và không quân Mỹ phải chịu thiệt hại nặng nề nhất trong lịch sử.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, chiến thắng tại Điện Biên Phủ vào tháng 12/1972 đã có ý nghĩa chiến lược to lớn về chính trị, quân sự, và ngoại giao. Đại tá, tiến sỹ Nguyễn Văn Lượng, Viện lịch sử quân sự Việt Nam, cho rằng chiến thắng này đã hoàn toàn đánh bại ý chí xâm lược của đế quốc Mỹ, khiến Mỹ phải ký Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh ở Việt Nam, và mở ra thời cơ chiến lược để tiến hành cuộc tổng tiến công chiến lược nổi dậy mùa xuân 1975. Chiến thắng này đã viết tiếp trang sử vàng chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam trong thế kỷ 20.
Chiến thắng “à Nội – Điện Biên Phủ trên không” của lực lượng phòng không, đặc biệt là Bộ đội phòng không – không quân, đã đánh dấu sự phát triển vượt bậc của nghệ thuật tác chiến phòng không và nghệ thuật tạo sức mạnh tổng hợp của quân đội Việt Nam. Tư lệnh Trung tướng Lê Huy Vịnh cho rằng, chiến thắng này là bài học chủ động, sáng tạo, quyết chiến, và quyết thắng. Lực lượng phòng không – không quân đã chuẩn bị tốt về chiến dịch và chiến thuật, thấm nhuần lời của Chủ tịch Hồ Chí Minh về sự chủ động và chuẩn bị trước trong mọi tình huống. Chiến thắng này có giá trị lịch sử thực tiễn sâu sắc và là minh chứng cho sự phát triển của lực lượng phòng không Việt Nam.
1.2. Ý nghĩa quốc tế:
Trong suốt khoảng thời gian kháng chiến chống Mỹ, để đạt được chiến thắng cứu nước, đồng bào Việt Nam đã phải đương đầu với không ít khó khăn và thách thức. Trong đó, việc đối mặt với không quân Mỹ trong cuộc đọ sức kéo dài 12 ngày đêm vào cuối năm 1972 là một trong những thử thách nặng nhất. Tuy nhiên, dân tộc Việt Nam đã nhận được sự đoàn kết và giúp đỡ về cả vật chất lẫn tinh thần từ bạn bè quốc tế, đặc biệt là về vũ khí và trang bị kỹ thuật hiện đại. Điều này cho thấy sự ủng hộ mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế đối với nỗ lực của Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống lại quân thù xâm lược.
Trong giai đoạn chuẩn bị cho cuộc đọ sức với không quân Mỹ, đội ngũ chuyên gia của Liên Xô đã giúp quân đội Việt Nam cải tiến bộ tên lửa đợt 3 để chống lại các cuộc nhiễu sóng và tăng khả năng đánh bại máy bay B52 của Mỹ. Chuyên gia Liên Xô cũng đã đến Việt Nam để hiệu chỉnh tất cả các máy đo của bộ khí tài cũng như của tên lửa. Nhờ vào sự hiệu chỉnh này mà quân đội Việt Nam đã có thể bắn trúng máy bay B52 của Mỹ trong cuộc đọ sức căng thẳng kéo dài 12 ngày đêm cuối năm 1972.
Chiến thắng “Điện Biên Phủ trên không” không chỉ có ý nghĩa lịch sử đối với Việt Nam mà còn đóng góp ý nghĩa to lớn cho phong trào đấu tranh vì hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội trên thế giới. Nó đã truyền cảm hứng và đem lại niềm tin cho những người đang chiến đấu cho một tương lai tốt đẹp hơn cho loài người. Kỷ niệm 45 năm chiến thắng này cũng cho thấy rằng chúng ta vẫn có nhiều bài học kinh nghiệm quý giá để học hỏi và áp dụng trong công cuộc xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước Việt Nam ngày nay.
Điện Biên Phủ trên không cũng cho thấy sự quyết tâm và khả năng của quân đội Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống lại các thế lực thù địch. Nó đã chứng tỏ rõ ràng rằng dân tộc Việt Nam không bao giờ đầu hàng trước bất kỳ kẻ thù nào, bất kể quy mô và sức mạnh của chúng như thế nào. Điện Biên Phủ trên không đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử kháng chiến của Việt Nam và khẳng định vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
Ngoài ra, chiến thắng Điện Biên Phủ trên không còn là bài học quý giá cho các quốc gia đang trong quá trình đấu tranh cho độc lập và tự do. Nó cho thấy rằng, bằng sự đoàn kết và quyết tâm, một dân tộc nhỏ bé như Việt Nam cũng có thể đối đầu và đánh bại một quốc gia mạnh như Mỹ. Chiến thắng của Việt Nam đã truyền cảm hứng và động viên nhiều quốc gia trong khu vực và trên toàn thế giới để đấu tranh cho độc lập, tự do và chủ quyền.
Vì vậy, chiến thắng Điện Biên Phủ trên không không chỉ là một sự kiện lịch sử của Việt Nam mà còn là niềm tự hào và nguồn động viên to lớn cho các thế hệ người Việt tiếp tục phát triển và đấu tranh cho một tương lai tốt đẹp hơn cho đất nước. 45 năm sau chiến thắng này, chúng ta vẫn cần nhớ và tự hào về những con người đã hy sinh và đóng góp cho chiến thắng này, đồng thời sẽ tiếp tục trân trọng và xây dựng những giá trị của chiến thắng này để phục vụ cho sự phát triển bền vững của đất nước Việt Nam.
Nói thêm về vẻ đẹp của Điện Biên Phủ, đây là một điểm đến du lịch lý tưởng cho những người muốn khám phá và tìm hiểu lịch sử, văn hóa của Việt Nam. Điện Biên Phủ được bao quanh bởi những ngọn đồi xanh rì, đồng ruộng bát ngát, và những ngôi nhà sàn truyền thống của người Thái. Du khách cũng có thể tham gia vào các hoạt động như dạo bộ, leo núi, hay mua sắm sản phẩm dân tộc tại chợ Điện Biên. Điện Biên Phủ không chỉ là một di tích lịch sử vĩ đại, mà còn là một địa điểm du lịch đầy nét đẹp tự nhiên và văn hóa của Việt Nam.
2. Nguyên nhân thắng lợi:
Chiến thắng “Điện Biên Phủ trên không” cách đây 40 năm có nhiều nguyên nhân, trong đó cơ bản nhất là do sự lãnh đạo tài tình của Đảng và Quân ủy Trung ương. Để đối phó với cuộc tập kích chiến lược bằng không quân của Mỹ vào Thủ đô Hà Nội và Hải Phòng, Quân chủng PK-KQ đã xây dựng kế hoạch tác chiến phòng không chống địch tập kích bằng B.52. Quân và dân ta đã giành được thế chủ động bằng cách phát hiện B52 trước 30 phút và tìm ra cách đánh phù hợp với điều kiện thực tế về trang bị. Điểm mạnh, yếu của địch được nghiên cứu phát hiện để bảo đảm lực lượng nào cũng có thể hạ máy bay, vũ khí nào cũng phát huy tác dụng. Chiến thắng này đã khẳng định sự kiên cường, bất khuất của dân tộc Việt Nam và là một bài học quý giá về chiến lược chiến tranh và tinh thần đấu tranh của quân đội và nhân dân Việt Nam. Huy động lực lượng phòng không nhân dân để đối phó hiệu quả với địch. Ta đã huy động lực lượng phòng không chủ lực mạnh nhất cho chiến dịch, bao gồm: ba sư đoàn phòng không (361, 363, 375), 23 tiểu đoàn tên lửa, 13 trung đoàn cao xạ, 4 trung đoàn không quân, 4 trung đoàn rađa, 3 trung đoàn, 2 tiểu đoàn phòng không của các quân khu
3. Những bài học kinh nghiệm của chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”:
Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” để lại cho chúng ta nhiều bài học kinh nghiệm quý báu, bao gồm: a. Quán triệt đường lối, quan điểm của Đảng, chỉ thị, mệnh lệnh của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng. b. “Biết địch, biết ta trăm trận trăm thắng”: trinh sát của ta luôn nắm chắc tình hình địch; tìm hiểu quy luật hoạt động của không quân địch; nghiên cứu đường bay của máy bay trinh sát của địch để phán đoán hướng bay vào; nắm chắc âm mưu thủ đoạn của địch và lực lượng mà địch sử dụng để có phương án tác chiến phù hợp; nắm chắc lực lượng, tinh thần, khả năng chiến đấu của quân và dân ta để xây dựng phương án tác chiến phù hợp. Chiến thắng oanh liệt “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” góp phần chứng minh đường lối và học thuyết quân sự chính xác của Đảng cộng sản Việt Nam và lãnh tụ Hồ Chí Minh; chứng minh tài mưu lược của Bộ Chính trị Trung ương Đảng, Bộ thống soái tối cao của đất nước và khí phách anh hùng và tài trí tuyệt vời của người chiến sĩ trên trận địa.
Trong chiến dịch 12 ngày đêm tháng Chạp năm 1972, chúng ta đã phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân để đánh thắng kẻ thù. Đó là sức mạnh của bộ đội Phòng không – Không quân nhân dân Việt Nam (lực lượng chủ lực của Quân đội nhân dân Việt Nam), gồm Bộ đội Ra đa, Bộ đội Không quân tiêm kích, Bộ đội Tên lửa Phòng không và Bộ đội Pháo Phòng không. Ngoài lực lượng chủ lực đó ra, lực lượng phòng không của bộ đội địa phương và dân quân tự vệ có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ các mục tiêu quan trọng của địa phương.
Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” chính là chiến thắng của nghệ thuật sử dụng lực lượng, bày binh, bố trận, và cơ động tác chiến. Chúng tôi đã phát huy cao độ tiềm năng chiến đấu của lực lượng phòng không bằng cách tạo nên lưới lửa phòng không dày đặc, nhiều tầng, nhiều lớp, đánh địch ở mọi độ cao và mọi hướng. Chúng tôi đã tập trung hiệp đồng tiêu diệt lớn và đồng thời đánh liên tục, tại chỗ, rộng khắp trên các địa bàn. Chúng tôi đã tạo nên một lưới lửa phòng không dày đặc, nhiều tầng, nhiều nấc, hoạt động nhịp nhàng, gây cho địch lúng túng không thể cơ động tránh được lưới lửa phòng không, đảm bảo chiến đấu thắng lợi suốt toàn bộ chiến dịch.
Sức mạnh chính trị tinh thần phải được biểu hiện ở tinh thần dám đánh, quyết đánh và quyết thắng. Đó là yếu tố tiên quyết, chỉ có dám đánh, quyết đánh thì chúng ta mới tìm ra được cách đánh. Sức mạnh chính trị tinh thần phải được biểu hiện ở tinh thần vượt mọi khó khăn, gian khổ, ác liệt, độc lập tự chủ, tự lực, tự cường, đoàn kết hiệp đồng lập công tập thể; ở lòng tin, quyết tâm đánh thắng trận đầu, bắn rơi tại chỗ, bắt sống giặc lái, tạo niềm tin đánh bại hoàn toàn mọi âm mưu thủ đoạn của kẻ thù.