Thủ tục xử phạt vi phạm hành chính? Quy định về nguyên tắc hoạt động giao thông đường bộ? Dắt bộ xe đi qua cảnh sát giao thông có bị xử phạt vi phạm hành chính không? Mức xử phạt với hành vi điều khiển xe đi ngược chiều?
Tuân thủ và chấp hành luật an toàn giao thông là một trong những trách nhiệm và nghĩa vụ của công dân, bởi số vụ việc tai nạn giao thông ngày càng gia tăng, tính mạng và sức khỏe của người khác bị tước đoạt bởi những hành vi vi phạm, thiếu ý thức khi tham gia giao thông. Mặt khác một số đối tượng lợi dụng sự thiếu sót của pháp luật có một số hành vi né tránh, chống đối để tránh các hình phạt được đề ra.
Trong đó nổi bật nhất là hình ảnh người dân vì chống đối lực lượng chức năng xử phạt hành chính mà cố tình dắt xe đi bộ khi nhìn thấy cảnh sát giao thông. Để tránh các tình trạng này diễn ra khiến cho ý thức chấp hành luật giao thông không nghiêm túc, lực lượng chức năng vẫn có cách quy định để áp dụng các biện pháp xử phạt.
Luật sư tư vấn pháp luật giao thông đường bộ trực tuyến: 1900.6568
Mục lục bài viết
1. Thủ tục xử phạt vi phạm hành chính
Căn cứ theo quy định của pháp luật hiện hành thì khi cảnh sát giao thông xử phạt hành chính phải thực hiện các bước trình tự như sau:
Bước 1: Tuýt còi
Bước 2: Chào hỏi
Cảnh sát giao thông phải có thái độ đúng mực, ứng xử phù hợp với từng đối tượng được kiểm tra.
Lưu ý: Cảnh sát giao thông phải đeo thẻ xanh, mặc đồng phục đúng quy định.
Bước 3: Kiểm tra giây tờ
Bao gồm:
– Giấy phép lái xe
– Giấy đăng ký xe.
– Giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường.
– Giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới.
– Các giấy tờ khác có liên quan đến người, phương tiện, hoạt động vận tải
Cảnh sát giao thông phải đối chiếu các giấy tờ này với nhau
Sau đó kiểm tra điều kiện tham gia giao thông của phương tiện và các hoạt động vận tải đường bộ như kiểm soát quy cách, kích thước hàng hóa, phương tiện vận tải, đồ vật có cất giấu tang vật…
Bước 4: Xử phạt vi phạm giao thông
Có 2 trường hợp có khả năng xảy ra:
Thứ nhất là xử phạt không lập biên bản (còn gọi là phạt tại chỗ/phạt nóng)
CSGT chỉ được phép không lập biên bản trong trường hợp sau:
– Phạt cảnh cáo.
– Phạt tiền theo quy định của pháp luật.
Nếu không lập biên bản thì CSGT phải lập Quyết định xử phạt vi phạm hành chính tại chỗ.
Mẫu Quyết định xử phạt vi phạm hành chính phải theo đúng quy định tại Thông tư 34/2014/TT-BCA
Thứ hai là xử phạt lập biên bản (còn gọi là phạt nguội)
Không thuộc trường hợp không lập biên bản nêu trên, trường hợp này thì CSGT phải lập hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính cùng với việc giữ bằng lái xe. Và buộc bạn phải đến Kho bạc Nhà nước nộp tiền phạt mới được phép lấy lại bằng lái xe .
Hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính gồm: Biên bản vi phạm hành chính, Quyết định xử phạt hành chính, các tài liệu, giấy tờ có liên quan và phải được đánh bút lục.
Biên bản vi phạm hành chính phải theo đúng quy định tại Thông tư 34/2014/TT-BCA (xem chi tiết Biên bản tại file đính kèm)
Lưu ý: Quy trình xử phạt giao thông thông qua thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ
Khác với quy trình xử phạt giao thông thực tế, quy trình xử phạt thông qua thiết bị kỹ thuật, nghiệp vụ bắt buộc phải lập biên bản. Thủ tục như quy trình xử phạt thực tế trong trường hợp phải lập biên bản nêu trên.
2. Quy định về nguyên tắc hoạt động giao thông đường bộ
Căn cứ Điều 4 Luật giao thông đường bộ 2008 quy định về các quy tắc chung tham gia giao thông được thể hiện cụ thể như sau:
– Hoạt động giao thông đường bộ phải bảo đảm thông suốt, trật tự, an toàn, hiệu quả; góp phần phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và bảo vệ môi trường.
– Phát triển giao thông đường bộ theo quy hoạch, từng bước hiện đại và đồng bộ; gắn kết phương thức vận tải đường bộ với các phương thức vận tải khác.
-Quản lý hoạt động giao thông đường bộ được thực hiện thống nhất trên cơ sở phân công, phân cấp trách nhiệm, quyền hạn cụ thể, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành và chính quyền địa phương các cấp.
-Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ là trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
– Người tham gia giao thông phải có ý thức tự giác, nghiêm chỉnh chấp hành quy tắc giao thông, giữ gìn an toàn cho mình và cho người khác. Chủ phương tiện và người điều khiển phương tiện phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc bảo đảm an toàn của phương tiện tham gia giao thông đường bộ.
– Mọi hành vi vi phạm pháp luật giao thông đường bộ phải được phát hiện, ngăn chặn kịp thời, xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật.
3. Dắt bộ xe đi qua CSGT có bị xử phạt hành chính
Hình ảnh những người điều khiển phương tiện xuống xe dắt bộ đã xuất hiện trên mạng xã hội từ khá lâu. Với các lỗi thường gặp như đi ngược chiều, không đội mũ bảo hiểm, vi phạm nồng độ cồn hay không có đầy đủ giấy tờ xe… người điều khiển phương tiện giao thông vẫn thường sử dụng cách thức này để qua mặt lực lượng chức năng. Việc người tham gia giao thông cố tình dắt xe đi bộ mang tính chất chống đối lực lượng chức năng, gây khó khăn trong quá trình xử phạt. Để biết được người dắt bộ xe khi tham gia giao thông nhằm né tránh xử phạt như dắt bộ đi xe ngược chiều có bị xử phạt không thì phải tìm hiểu khái niệm người tham gia giao thông.
Người tham gia giao thông gồm người điều khiển, người sử dụng phương tiện tham gia giao thông đường bộ; người điều khiển, dẫn dắt súc vật; người đi bộ trên đường bộ.Như vậy căn cứ theo quy định của pháp luật thì về nguyên tắc hiện nay chỉ người tham gia giao thông mới phải đi bên phải theo chiều đi của mình, đi đúng làn đường, phần đường và chấp hành hệ thống báo hiệu đường bộ.
Theo đó, người dắt xe cũng là người tham gia giao thông, nếu họ không vi phạm Luật Giao thông đường bộ, không bị xử phạt hành chính. Tuy nhiên, nếu trước đó người tham gia giao thông không đội mũ bảo hiểm, đi ngược chiều… thấy CSGT nên dắt bộ xe qua để tránh bị kiểm tra thì vẫn bị xử phạt về hành vi vi phạm trước đó. Trường hợp này CSGT có trách nhiệm phải chứng minh lỗi của người vi phạm căn cứ theo Điểm đ Khoản 1 Điều 3 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012.Việc chứng minh của CSGT có thể thông qua các phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ (camera…) hoặc người làm chứng.
Mặt khác, kể cả khi không điều khiển phương tiện, người tham gia giao thông vẫn bị yêu cầu dừng và kiểm tra đột xuất do tất cả mọi người chưa nắm rõ được quy định của pháp luật. Cảnh sát giao thông hoàn toàn có quyền yêu cầu dừng xe để kiểm tra giấy tờ khi người điều khiển phương tiện xuống xe dắt bộ khi phát hiện họ có hành vi vi phạm hoặc trước đó có tham gia giao thông.Người điều khiển phương tiện nếu rơi vào một trong ba trường hợp dưới đây vẫn sẽ được yêu cầu dừng xe và phải chấp hành mọi yêu cầu, luật lệ theo đúng quy định của pháp luật.
Trường hợp thứ nhất: Người điều khiển phương tiện xuống xe dắt bộ nhưng có tham gia giao thông trước đó vẫn có thể được yêu cầu kiểm tra giấy tờ trong khoảng thời gian này theo Thông tư 65/2020/TT-BCA quy định về nhiệm vụ, quyền hạn, hình thức, nội dung và quy trình tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm hành chính về giao thông đường bộ của Cảnh sát giao thông do Bộ trưởng Bộ Công an ban hành. Nếu người dắt bộ xe không có giấy phép lái xe hoặc các giấy tờ theo đúng quy định thì người sử dụng phương tiện vẫn bị xử phạt với các mức đã thông báo trước đó.
Trường hợp thứ hai: Người điều khiển phương tiện xuống xe dắt bộ nhưng trước đó có vi phạm các lỗi như đi ngược chiều, không đội mũ bảo hiểm, vượt đèn đỏ… được camera ghi lại hoặc cảnh sát giao thông phát hiện và có người làm chứng vẫn sẽ bị xử phạt theo quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP
Trường hợp thứ ba: Khi được yêu cầu dừng xe trong các trường hợp trên, cảnh sát giao thông hoàn toàn có quyền kiểm tra nồng độ cồn nếu thấy có hành vi vi phạm để xử phạt theo quy định.
Căn cứ theo Luật Giao thông đường bộ 2008 quy định nguyên tắc khi tham gia giao thông là người tham gia giao thông phải đi bên phải theo chiều đi của mình, đi đúng làn đường, phần đường quy định và phải chấp hành hệ thống báo hiệu đường bộ.Do đó, trường hợp điều khiển phương tiện chạy ngược chiều là hành vi vi phạm nguyên tắc giao thông. Trong trường hợp này dắt xe đi ngược chiều trên vỉa hè không vi phạm bởi chỉ khi điều khiển phương tiện trên đường, người lái mới phải đi theo chiều bên phải và không được đi ngược chiều.Tuy nhiên, không phải tất cả trường hợp dắt xe đi ngược chiều trên vỉa hè sẽ không bị phạt.Trường hợp nếu trước đó người tham gia giao thông chạy ngược chiều nhưng đến khi thấy CSGT thì xuống xe và dắt bộ lên vỉa hè thì vẫn bị xử phạt hành chính về hành vi đi ngược chiều trước đó. Lúc này CSGT phải chứng minh hành vi trước đó đã điều khiển xe ngược chiều thông qua camera ghi hình hoặc người làm chứng.
4. Mức xử phạt với hành vi điều khiển xe đi ngược chiều
Về xử phạt vi phạm hành chính với lỗi điều khiển xe máy “đi ngược chiều”, theo quy định tại Khoản 5, Điều 6 Nghị định số 100/2019/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt thì bạn sẽ bị xử phạt:
Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm đi ngược chiều của đường một chiều, đi ngược chiều trên đường có biển “Cấm đi ngược chiều”, trừ trường hợp xe ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ khẩn cấp theo quy định;
Về việc tước giấy phép lái xe: Căn cứ theo Điểm b Khoản 10 Điều 6 Nghị định số 100/2019/NĐ-CP có quy định như sau: Ngoài việc bị phạt tiền, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung sau đây: Thực hiện hành vi quy định tại điểm b, điểm e, điểm i khoản 3; điểm đ, điểm e, điểm g, điểm h khoản 4; khoản 5 Điều này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 01 tháng đến 03 tháng;
Như vậy đối với lỗi vi phạm là điều khiển xe máy, xe mô tô và các loại phương tiện tương tự đi ngược chiều ngoài hình thức phạt tiền thì sẽ bị tước giấy phép lái xe từ 1 đến 3 tháng là hình thức xử phạt bổ sung.