Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do người của pháp nhân gây ra

Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do người của pháp nhân gây ra. Xử lý hành vi không có giấy phép khai thác khoáng sản.

Tóm tắt câu hỏi:

Xin hỏi Luật sư: Chúng tôi có bãi trồng ngô dọc 2 bờ sông. 2 năm gần đây do một công ty khai thác cát ở sông. Đến nay 2 bên bờ đã lở rất nhiều. Chúng tôi có quyền gì và công ty kia chịu xử phạt và bồi thường thiệt hại như thế nào?

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

Bạn chưa nói rõ, gia đình bạn có quyền được trồng ngô trên phần đất dọc bờ sông hay không? Công ty khai thác cát có giấy phép hoạt động hợp pháp không? Do đó, sẽ chia các trường hợp như sau:

Thứ nhất, gia đình bạn được phép trồng ngô dọc hai bên bờ sông:

Nếu công ty hoạt động có giấy phép khai thác hợp pháp, thì việc gây sạt lở sẽ bị xử phạt theo quy định tại Điều 20 Nghị định 142/2013/NĐ-CP như sau:

"1. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với hành vi không tuân thủ quy chuẩn kỹ thuật về an toàn, phòng, chống sụt, lún đất khi khoan thăm dò, khai thác nước dưới đất, thăm dò khoáng sản; khoan thăm dò địa chất, dầu khí.

Xem thêm: Phân biệt trách nhiệm vật chất và trách nhiệm kỷ luật lao động

2. Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau:

a) Tiếp tục tiến hành thăm dò, khai thác nước dưới đất khi xảy ra sụt, lún đất;

b) Không thực hiện các biện pháp khắc phục, không báo cáo ngay cho chính quyền địa phương nơi gần nhất khi xảy ra sụt, lún đất trong quá trình thăm dò, khai thác nước dưới đất;

c) Cải tạo lòng, bờ, bãi sông, xây dựng công trình thủy, giao thông thủy, khai thác cát, sỏi và các khoáng sản khác trên sông, hồ gây sạt, lở, làm ảnh hưởng đến sự ổn định lòng, bờ, bãi sông, hồ.

3. Hình thức xử phạt bổ sung:

Tước quyền sử dụng Giấy phép thăm dò, khai thác nước dưới đất trong thời hạn từ 03 (ba) tháng đến 06 (sáu) tháng đối với các hành vi vi phạm quy định tại Điểm a và Điểm b Khoản 2 Điều này.

4. Biện pháp khắc phục hậu quả:

Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu đã bị thay đổi do thực hiện hành vi vi phạm quy định tại Điểm c Khoản 2 Điều này gây ra.’’

Xem thêm: Các trường hợp khai thác, sử dụng tài nguyên nước không phải đăng ký, không phải xin phép

Ngoài việc bị phạt tiền, công ty sẽ bị tước quyền sử dụng giấy phép khai thác trong thời hạn từ 03 tháng đến 06 tháng.

Nếu công ty hoạt động chưa có Giấy phép khai thác, công ty sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Khoản 1 Điều 37 Nghị định 142/2013/NĐ-CP như sau:

“1. Phạt tiền đối với hành vi khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường không sử dụng vật liệu nổ công nghiệp mà không có Giấy phép khai thác khoáng sản, cụ thể như sau:

a) Từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng khi khai thác với khối lượng khoáng sản khai thác đến 5 m³/ngày;

b) Từ 6.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng khi khai thác với khối lượng khoáng sản khai thác từ 5 m³đến dưới 10 m³/ngày;

c) Từ 12.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng khi khai thác với khối lượng khoáng sản khai thác từ 10 m³ đến dưới 15 m³/ngày;

d) Từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng khi khai thác với khối lượng khoáng sản khai thác từ 15 m³ đến dưới 20 m³/ngày;

đ) Từ 50.000.000 đồng đến 60.000.000 đồng khi khai thác với khối lượng khoáng sản khai thác từ 20 m³ đến dưới 25 m³/ngày;

Xem thêm: Trách nhiệm của các cơ quan quản lý và các đơn vị trong hoạt động khai thác khoáng sản

e) Từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng khi khai thác với khối lượng khoáng sản khai thác từ 25 m³/ngày trở lên.’’

Ngoài ra, công ty sẽ bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung là tịch thu toàn bộ tang vật là khoáng sản; tịch thu phương tiện sử dụng để vi phạm hành chính và biện pháp khắc phục hậu quả đó là buộc thực hiện các giải pháp phục hồi môi trường khu vực đã khai thác, đưa khu vực khai thác về trạng thái an toàn.

>>> Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568

Điều 604 Bộ luật dân sự 2005 quy định căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại như sau:

"1. Người nào do lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của cá nhân, xâm phạm danh dự, uy tín, tài sản của pháp nhân hoặc chủ thể khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.

2. Trong trường hợp pháp luật quy định người gây thiệt hại phải bồi thường cả trong trường hợp không có lỗi thì áp dụng quy định đó.''

Như vậy, nếu bạn có căn cứ chứng minh công ty khai thác có hành vi gây thiệt hại cho bạn thì bạn có quyền yêu cầu công ty phải bồi thường thiệt hại cho bạn theo quy định tại Điều 618 Bộ luật dân sự 2005: "Pháp nhân phải bồi thường thiệt hại do người của mình gây ra trong khi thực hiện nhiệm vụ được pháp nhân giao; nếu pháp nhân đã bồi thường thiệt hại thì có quyền yêu cầu người có lỗi trong việc gây thiệt hại phải hoàn trả một khoản tiền theo quy định của pháp luật."

Xem thêm: Điều kiện khai thác gỗ rừng tự nhiên

Thứ hai, trường hợp gia đình bạn không được trồng ngô bên bờ sông thì gia đình bạn không có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại, có thể sẽ bị xử phạt hành chính hành vi lấn chiếm đất theo quy định tại Điều 10 Nghị định 102/2014/NĐ-CP. 

"1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi lấn, chiếm đất nông nghiệp không phải là đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất.

2. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi lấn, chiếm đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở, trừ trường hợp quy định tại Khoản 4 Điều này.

3. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi lấn, chiếm đất ở.

4. Hành vi lấn, chiếm đất thuộc hành lang bảo vệ an toàn công trình thì hình thức và mức xử phạt thực hiện theo quy định tại Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực về hoạt động xây dựng; kinh doanh bất động sản; khai thác, sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng; quản lý công trình hạ tầng kỹ thuật; quản lý phát triển nhà và công sở; trong lĩnh vực về giao thông đường bộ và đường sắt; trong lĩnh vực về văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo; trong lĩnh vực về khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi; đê điều; phòng, chống lụt, bão và trong các lĩnh vực chuyên ngành khác.

5. Biện pháp khắc phục hậu quả:

a) Buộc khôi phục lại tình trạng của đất trước khi vi phạm đối với hành vi quy định tại các Khoản 1, 2 và 3 Điều này;

b) Buộc trả lại đất đã lấn, chiếm đối với hành vi quy định tại các Khoản 1, 2 và 3 Điều này."

Đối với hành vi vi phạm của công ty khai thác sẽ bị xử lý như trên.