Phân tích khổ 3 bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt chọn lọc siêu hay

1.Dàn ýPhân tích khổ 3 bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt chọn lọc siêu hay:

1. Mở bài

- Giới thiệu chung về tác giả Bằng Việt.

- Giới thiệu bài thơ Bếp lửa và khổ thơ 3 của bài thơ.

1.2. Thân bài:

- Cội nguồn của nỗi nhớ:

+ “Tám tuổi”: thời thơ ấu sống với bà

+ “Tu hú”: âm thanh gợi lại kỉ niệm với bà.

- Kỉ niệm tuổi thơ với bà:

+ Bà kể chuyện Huế ngày nào.

+ Cô chăm sóc bố mẹ, bảo ban em học hành.

+ Mẹ dạy tôi từng chữ, chỉ tôi từng việc nhỏ, cách đối nhân xử thế hàng ngày.

=> Những kỉ niệm ngọt ngào về tình mẫu tử.

- Tình yêu của tôi dành cho bà:

+ “Thương bà khó thở”: thấu hiểu nỗi vất vả của bà, dành tình cảm cho bà.

+ Thương cô đơn, khẽ cất tiếng, con chim giả tu hú sao cứ bay qua cánh đồng xa, thật đến cùng cho đỡ buồn cô quạnh.

1.3. Kết luận:

Đánh giá đúng giá trị khổ thơ thứ ba nói riêng và cả bài thơ nói chung.

2. Phân tích khổ 3 bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt chọn lọc siêu hay:

Ai cũng được sinh ra với những kỉ niệm của riêng mình về một thời thơ ấu. Vui buồn, vui buồn, khó tiễn. Nhà thơ Bằng Việt cũng vậy, với riêng ông, cả một tuổi thơ là điều mà suốt cuộc đời sau này ông không bao giờ quên được, những kỷ niệm với người bà kính yêu, và đó là lý do bài thơ “Kếp lửa” ra đời. “Bếp lửa” không chỉ sưởi ấm tình cảm ông bà mà còn sưởi ấm cả một đời người… “Bếp lửa” hay chính người bà đang ở bên đứa cháu, hình ảnh người bà thể hiện tinh thần của mình qua ánh lửa.

Nơi xứ người xa xôi, hiu quạnh, bao kỷ niệm về người bà khắc khổ đã nuôi nấng anh không còn như mới hôm qua:

Tám năm ròng, cháu cùng bà nhóm lửa
Tu hú kêu trên những cánh đồng xa
Khi tu hú kêu, bà còn nhớ không bà?
Bà hay kể chuyện những ngày ở Huế.
Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế!

Giọng thơ như kể chuyện cổ tích. Đó là những năm tháng gian khổ, cơ cực mà các cháu lớn lên trong sự đùm bọc, che chở, nâng niu của bà nội. Tám năm. Tám năm kháng chiến. Tám năm khó khăn. Tám năm dài với bao kỷ niệm vui buồn bên bà, bên bếp lửa.

Nếu trong ký ức ảnh hưởng đến đứa trẻ bốn tuổi, ấn tượng sai lầm mạnh nhất là mùi khói, thì ở đây, ấn tượng đó là tiếng chim tu hú. Tiếng chim tu hú vang lên, vừa gợi lại trong tâm hồn tác giả bao kỉ niệm khó quên, vừa thấp thoáng nỗi nhớ quê hương, quê hương, người bà, bếp lửa.

Tiếng chim tu hú làm tôi nhớ đến những buổi sáng, khi hai bà cháu cùng nhau nhóm lửa giữa không gian bao la, hiu quạnh. Tiếng chim mơ hồ, vọng lại từ “người nông dân ngoài đồng”, lúc lại gần, lúc tang thương, nghe “sao tha thiết quá”. Tiếng chim tu hú như giục giã, rũ bỏ một điều gì rất đau xót, làm lòng người trào dâng nỗi nhớ nhung, mong mỏi. Con chim tu hú là hình ảnh của quê hương, nơi có người bà dù khó khăn vẫn thương yêu con cháu.

Nhà thơ đang kể chuyện thì quay sang nói với bà, như thể bà ngồi đối diện “bà có nhớ bà không”. Em có nhớ những câu chuyện anh hay kể, chuyện xưa mỗi đêm dưới ánh trăng sáng em ngồi trong lòng anh đung đưa trên võng vừa nghe anh kể vừa nghịch mái tóc hoa râm hay chuyện Bác Hồ anh dũng hy sinh cho đất nước và nhân dân? Anh có nhớ tình yêu thương em dành cho anh không, nhất là những buổi chiều anh và em quây quần bên bếp lửa?

Làm sao cháu quên được:

“Mẹ cùng cha công tác bận không về
Cháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe
Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học
Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc”.

Tình thương của mẹ là sự che chở, chăm sóc không khác gì ơn sinh thành dưỡng dục. Đối với tác giả, bà là người mẹ, người cha, người dạy con nên người. Mẹ là người lo cho tôi từ cái ăn, cái mặc cho đến chuyện học hành. Cô đã dạy cho tôi những bài học quý giá về chủ nghĩa nhân văn, dạy tôi tự hào về dân tộc mình, một dân tộc bất khuất, kiên cường không bao giờ chịu khuất phục để bảo vệ Tổ quốc Việt Nam.

Đối với em, bà và tình yêu sâu nặng của bà dành cho em sẽ mãi là chỗ dựa tinh thần vững chắc, là điểm tựa tâm hồn của em khi gặp thất bại, khó khăn.

Cho đến tận bây giờ, dù đang du học ở nước ngoài, đứng dưới tiết trời se lạnh, tôi vẫn cảm nhận được hơi ấm của tình yêu thương, sự vuốt ve, quan tâm của cô. Càng nghĩ về cô ấy, tôi càng yêu cô ấy nhiều hơn. Thương bà ở bên cạnh túp lều tranh, thương bà hàng ngày một mình nhóm lửa, luôn cầu mong bình an cho các con. Từ tình yêu sâu nặng của mình dành cho nàng, tác giả chuyển sang nghịch ngợm con chim tu hú:

“Tu hú ơi! Chẳng đến ở cùng bà
Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa?”

Phải chăng tác giả đang trách con chim tu hú bay xa ngoài cánh đồng không về với bà đỡ quạnh quẽ cho vơi nỗi buồn hay tác giả đang nuôi nỗi bơ vơ, bất lực của chính mình? Câu thơ như một lời than thở tự nhiên, rất cảm động và chân thực, thể hiện nỗi nhớ da diết đối với bà của người cháu. Thời gian trôi qua, tôi vẫn còn ở phía sau...

Tiếng tu hú ở khổ thơ thứ ba như xoáy sâu vào tâm trí của những người xa quê đang lang thang đi tìm những kỉ niệm thân thương... Giọng điệu trong khổ thơ thật dịu dàng, man mác, da diết. phù hợp với tâm trạng của nhà thơ. Tôi là nhà thơ: nỗi nhớ quê, nhớ ngoại, da diết, day dứt...

3. Phân tích khổ 3 bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt chọn lọc siêu ý nghĩa:

Bằng Việt là một trong những nhà thơ trưởng thành trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Các tác phẩm của ông thường viết về những tình cảm tốt đẹp như tình cảm gia đình, tình yêu quê hương với những vần thơ trong trẻo, mượt mà, có sức gợi nhớ, gợi cảm. Bếp lửa là một bài thơ cảm động về tình bà cháu. Tình cảm ấy được gợi lên qua kí ức tuổi thơ của người cháu sống với bà ngoại, ở khổ thơ thứ ba tác giả tái hiện lại dòng kí ức tươi đẹp đó.

Nơi xứ người xa xôi, tuy mênh mông mà quạnh hiu, nỗi nhớ nhà dường như chực chờ trào dâng trong lòng, những kỉ niệm tuổi thơ trở thành nguồn sống nuôi dưỡng tâm hồn nhà thơ:

Tám năm ròng, cháu cùng bà nhóm lửa
Tu hú kêu trên những cánh đồng xa
Khi tu hú kêu, bà còn nhớ không bà?
Bà hay kể chuyện những ngày ở Huế.
Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế!

Giọng thơ thì thầm, kết hợp với lối kể chuyện vừa ngọt ngào vừa đầy cảm xúc, kỉ niệm đã qua lâu mà ngơ ngác như mới hôm qua. Tám năm cùng cô nhóm lửa, cùng cô chia sẻ những vui buồn, những niềm vui nhỏ nhoi và cả những khó khăn vất vả của hoàn cảnh. Cuộc sống tuy vất vả, khổ cực nhưng tôi vẫn lớn lên từng ngày trong tình yêu thương, sự quan tâm, chăm sóc của bà, mới đây tôi chỉ mới xuất hiện trên màn ảnh, nhưng giờ tôi đã lớn thành một đứa trẻ hiểu biết và yêu thương bà. Tám năm kháng chiến cũng là tám năm gian khổ của đất nước, và cuộc đời của hai bà cháu cũng vậy. Tuy khó khăn nhưng ấm áp tình thương của ông bà và các cháu.

Nếu như trong kí ức về chiếc bóng, tác giả nhớ đến mùi khói có vị cay nồng nơi sống mũi thì ở tuổi lên tám, đó là kỉ niệm đẹp về tiếng chim tu hú “Khi con tu hú , ngươi còn nhớ sao?" . Đó là những ngày hè nắng chói chang, tiếng hú nơi thôn dã. Tiếng tu hú gọi về, gọi về kỉ niệm tuổi thơ ấm áp trong lòng tác giả “Tiếng tu hú sao mà như thế”. Nỗi nhớ quê hương, nhớ bà, nhớ bếp lửa thổn thức từng lời thơ.

Tác giả cảm thấy lòng mình “tuyệt vọng” khi nghe tiếng chim tu hú trong lòng, và lòng dịu dàng hơn khi nhớ đến người cô đã yêu và rong ruổi cuộc đời. Ngược dòng thời gian, tác giả đắm mình trong kí ức tuổi thơ nhớ bếp lửa, nhớ bà, nhớ tiếng chim tu hú. Trong dòng hồi ức ấy, tác giả nhớ đến bà, nhưng tác giả lại tâm sự như đang ở cạnh bà: “Khi con khóc, con có còn nhớ đến bà không? Bà vẫn nhớ năm ấy bên bếp lửa, bà kể cho các cháu nghe chuyện Huế, chuyện Bộ đội Cụ Hồ thật thà, cần cù, dũng cảm. Bạn có còn nhớ những ngày thay cha chăm sóc cháu, dạy cháu từng chữ, chỉ cháu từng việc nhỏ hay cách đối nhân xử thế hàng ngày không? Câu hỏi thân thương của cháu cũng là lời khẳng định tình cảm của đứa cháu đối với bà, dù thời gian có trôi qua bao lâu thì những hình ảnh, kỉ niệm với bà sẽ còn mãi trong tim, suốt cuộc đời cháu. mang trong mình hành trang lớn lên và trưởng thành.

"Mẹ cùng cha công tác bận không về
Cháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe
Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học
Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc".

Bà là người chăm sóc, bảo vệ cháu, cô là người mẹ, người cha, người đã sát cánh cùng cháu trong buổi học đầu tiên. Càng nhớ về bà, tác giả không khỏi xúc động khi đọc, từ “thương bà” bật ra trong nỗi nhớ, bên cạnh hình ảnh bếp lửa gần gũi mà thân thương. Thương bà cả đời khó thở nuôi con, chăm cháu, bên mái nhà tranh thơ mộng, bà đã trở thành điểm tựa vững chắc để con cháu yên bề gia thất, lớn lên và trưởng thành hơn mỗi ngày.

"Tu hú ơi! Chẳng đến ở cùng bà
Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa?"

Thương nỗi cô đơn lẻ loi, tác giả nhẹ nhàng thả con chim tu hú, sao cứ bay qua cánh đồng xa, ảo đến tận cùng cho đỡ buồn, cô đơn. Phải chăng trong lời trách móc ấy, tác giả cũng tự trách mình không thể đến bên cô lúc này, để hỏi han, tâm sự. Vì cuộc đời, vì lý tưởng, bạn xa bà, quãng đường xa sau khúc gỗ, nỗi nhớ bà thêm một ngày dài.

Hơi thở gấp gáp bởi một câu hỏi tu từ. Trong tâm trí của người cháu xa quê ấy, có lẽ ông đang tìm về những kỷ niệm thân thương để rồi nỗi nhớ bà da diết. Giọng thơ chậm rãi, dịu dàng, hồn nhiên và khắc khoải của nỗi nhớ thương da diết. Cứ tự nhiên như thế, bài thơ đã gieo vào lòng người đọc bao cảm xúc khó tả, bao hoài niệm về một khoảng trời tươi đẹp về kỉ niệm tuổi thơ với người bà.