Hai khám phá của nghệ sĩ Phùng là những tình huống trần thuật độc đáo góp phần tạo nên thành công cho tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa, xin mời các bạn đón đọc bài phân tích dưới đây.
Mục lục bài viết
1. Dàn ý phân tích 2 phát hiện của nghệ sĩ Phùng:
Mở bài:
Giới thiệu sơ lược đôi nét về tác giả, tác phẩm (Nguyễn Minh Châu (1930 – 1989) ông là một trong những nhà văn tiêu biểu đối với nền văn học Việt Nam thời hiện đại; Truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa là một trong những truyện ngắn tiêu biểu in đậm phong cách văn của tác giả Nguyễn Minh Châu: tự sự, triết lí nhân sinh; Thông qua 2 phát hiện của nhân vật Phùng trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa, tác giả Nguyễn Minh Châu đã thể hiện những đánh giá, quan điểm riêng về mối quan hệ giữa cuộc đời với nghệ thuật, giữa người nghệ sĩ với người dân. )
Thân bài:
Phát hiện thứ nhất: Vẻ đẹp của chiếc thuyền ngoài xa trên biển sớm mờ sương bên làng chài. Trong giây lát tuyệt đẹp đó, nhân vật Phùng đã nhận ra được chân lý của sự hoàn mỹ, thì ra đứng trước cảnh tuyệt đẹp, trước sự toàn bích, hài hòa, lãng mạn trong cuộc đời, tâm hồn người nghệ sĩ mới có thể được thanh lọc để trở nên trong trẻo.
Phát hiện thứ hai: Thấy cảnh bạo lực trong gia đình hàng chài. Nhân vật Phùng đã ý thức được trách nhiệm của một người nghệ sĩ rằng: Người nghệ sĩ đích thực không phải chỉ nhìn cuộc sống như chiếc thuyền ngoài xa mà cần thực sự phải thấu hiểu, đi sâu vào khám phá cuộc sống của con người mới có thể nhìn ra sự thật bên trong cái đẹp.
Đặc sắc nghệ thuật: Tình huống truyện nghịch lí độc đáo, diễn biến tình tiết giàu kịch tính, chi tiết đối lập, lời văn giản dị, mộc mạc, …
Kết bài:
Tóm tắt giá trị của hai phát hiện của Phùng: Thông qua phát hiện về hai phát hiện của Phùng, nhà văn Nguyễn Minh Châu đã đặt ra những trăn trở về mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc đời, giữa nghệ sĩ và nhân dân.
2. Bài phân tích 2 phát hiện của nghệ sĩ Phùng (Chiếc thuyền ngoài xa) đạt điểm cao:
Nguyễn Minh Châu, một nhà văn nổi bật của văn học Việt Nam, luôn trăn trở và tìm kiếm những giá trị ẩn sâu trong tâm hồn con người Việt. Ông là người hết lòng với sứ mệnh khai phá những “hạt ngọc” tinh túy ẩn mình trong sự phức tạp của cuộc sống đời thường. Trong số những tác phẩm tiêu biểu của ông, “Chiếc thuyền ngoài xa” nổi lên như một biểu tượng cho triết lý văn học gắn liền với hiện thực đời sống, là một bức tranh đa chiều về mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc đời.
Nhân vật chính trong tác phẩm, Phùng, là một nghệ sĩ nhiếp ảnh đầy tâm huyết với nghệ thuật. Trong một chuyến công tác, anh đã có được hai phát hiện lớn, một về nghệ thuật và một về cuộc sống, và cả hai đều làm thay đổi nhận thức của anh về thế giới xung quanh.
Phát hiện đầu tiên của Phùng là về vẻ đẹp tuyệt mỹ trong nghệ thuật. Đứng trước cảnh đất trời hòa quyện, với “mui thuyền in một nét mơ hồ, loè nhoè vào bầu sương mù trắng như sữa có pha đôi chút màu hồng do ánh mặt trời chiếu vào”, anh như chìm đắm trong một thế giới nghệ thuật hoàn mỹ. Cảnh tượng ấy đối với anh không chỉ là một khung hình đẹp, mà còn là một kiệt tác nghệ thuật, giống như bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ đại. Từng nét vẽ, từng sắc màu trong cảnh tượng đó dường như đã được bàn tay thiên nhiên sắp đặt một cách tinh tế đến mức hoàn hảo và hoàn mỹ. Khi nhìn qua lăng kính của người nghệ sĩ, vẻ đẹp ấy càng trở nên lung linh, huyền ảo hơn, khiến anh không thể không xúc động. Phùng cảm nhận sâu sắc một sự kết nối mạnh mẽ giữa cái đẹp và đạo đức, nhận ra rằng nghệ thuật chân chính chính là sự biểu hiện của cái đẹp toàn diện, nơi mà đạo đức và thẩm mỹ hòa làm một. Đó là khoảnh khắc anh cảm nhận được sự thanh khiết trong tâm hồn, một niềm hạnh phúc đích thực khi khám phá được cái đẹp để cống hiến cho nghệ thuật.
Tuy nhiên, phát hiện thứ hai của Phùng lại là một cú sốc lớn, khi anh đối diện với sự thật khắc nghiệt của cuộc sống. Cảnh tượng người đàn ông và người đàn bà hàng chài bước xuống từ chiếc thuyền khi nó tiến sát vào bờ đã làm anh bàng hoàng. Người đàn bà cao lớn, với tấm áo bạc phếch và khuôn mặt mệt mỏi, cùng người đàn ông với mái tóc rối bù, đôi mắt độc ác, tạo nên một bức tranh đầy bi thương. Người đàn ông không nói một lời, lập tức trở nên hung hãn, rút chiếc thắt lưng rồi đánh tới tấp vào lưng người đàn bà. Những nhát roi nặng nề, những tiếng thở hồng hộc, cùng âm thanh ken két của hai hàm răng nghiến lại trong cơn giận dữ, tạo nên một cảnh tượng kinh hoàng. Nhưng điều khiến Phùng thực sự sửng sốt là sự nhẫn nhục của người đàn bà, không kêu la, không phản kháng, chỉ lặng lẽ chịu đựng. Trước cảnh tượng này, Phùng cảm thấy kinh ngạc, bàng hoàng, như bị cuốn vào một cơn ác mộng, nơi mà cái đẹp và sự thật cuộc đời dường như đang đối nghịch và xung đột nhau mãnh liệt.
Hai phát hiện của Phùng, tuy khác biệt, nhưng đều mang đến những bài học sâu sắc. Để khám phá được cái đẹp trong nghệ thuật, người nghệ sĩ phải dày công tìm kiếm, phải vượt qua những khoảng cách xa xôi, vì niềm đam mê và khát vọng cống hiến. Trong khi đó, sự thật cuộc sống, dẫu gần gũi ngay trước mắt, lại chứa đựng những nỗi đau, bất công và khổ cực. Đôi khi, con người mải mê theo đuổi những ảo tưởng xa xôi mà bỏ quên đi những hiện thực cay đắng đang hiện hữu ngay bên cạnh. Chiếc thuyền, khi ở xa, tượng trưng cho vẻ đẹp nghệ thuật lung linh, huyền ảo, nhưng khi về gần lại phơi bày sự trần trụi của cuộc đời đầy khổ đau.
Qua hai phát hiện của nhân vật Phùng, Nguyễn Minh Châu đã khéo léo thể hiện mối quan hệ phức tạp giữa nghệ thuật và cuộc sống. Chiếc thuyền trong tác phẩm chính là biểu tượng cho sự kết nối đó. Nghệ thuật cần phải gắn bó với cuộc sống, và ngược lại, cuộc sống chính là nguồn cảm hứng, chất liệu quý giá cho nghệ thuật. Và cuối cùng, nghệ thuật không chỉ phản ánh cuộc đời mà còn có sứ mệnh làm đẹp cho cuộc sống, giúp con người nhận ra và trân trọng những giá trị đích thực ẩn sâu trong sự phức tạp của đời thường.
3. Bài phân tích 2 phát hiện của nghệ sĩ Phùng (Chiếc thuyền ngoài xa) hay nhất:
Nguyễn Minh Châu, một nhà văn tài năng với tầm nhìn sâu sắc, đã dùng ngòi bút của mình để khám phá những hiện thực phức tạp của đời sống, đặt ra trách nhiệm của người nghệ sĩ trước xã hội. “Chiếc thuyền ngoài xa,” một truyện ngắn tiêu biểu trong giai đoạn đổi mới văn học của ông, không chỉ là một tác phẩm xuất sắc mà còn đánh dấu sự chuyển mình từ cảm hứng lãng mạn sử thi sang những suy ngẫm triết lý về giá trị nhân văn. Qua hai phát hiện của nhân vật Phùng, Nguyễn Minh Châu đã thể hiện những suy tư sâu sắc về mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc đời, giữa người nghệ sĩ và nhân dân.
Phát hiện đầu tiên của nhiếp ảnh gia Phùng là vẻ đẹp tuyệt mỹ của cảnh biển buổi sáng trong sương mai – một bức tranh thiên nhiên hoàn mỹ như bức họa mực tàu. Khung cảnh ấy đã gợi lên trong lòng anh niềm xúc động mạnh mẽ. Trước cảnh tượng ấy, Phùng đã cảm nhận được sự kết nối sâu sắc giữa cái đẹp và sự thanh khiết, làm lay động trái tim nghệ sĩ của anh.
Tuy nhiên, phát hiện thứ hai của Phùng lại là một nghịch lý đau đớn. Trong khung cảnh thơ mộng ấy, Phùng bất ngờ chứng kiến cảnh bạo lực gia đình – một góc khuất tàn nhẫn của cuộc sống. Hình ảnh người đàn bà xấu xí, cam chịu và người đàn ông hung bạo đã làm Phùng choáng váng, không chỉ vì sự tàn nhẫn mà còn vì anh nhận ra rằng đằng sau vẻ đẹp hoàn mỹ của cuộc sống, còn có những bi kịch đau đớn mà nghệ thuật không thể che lấp. Cảm giác trách nhiệm thôi thúc anh can thiệp để bảo vệ người đàn bà, mặc dù anh biết rằng hành động này sẽ phá vỡ cảnh đẹp mà anh đã tìm kiếm.
Qua hai phát hiện này, Nguyễn Minh Châu đã khéo léo nêu lên mối liên hệ giữa nghệ thuật và cuộc đời. Nghệ thuật không chỉ là việc ngợi ca cái đẹp mà còn phải thấu hiểu và đồng cảm với những đau khổ của con người. Người nghệ sĩ thực thụ phải đi sâu vào những góc khuất, để tạo ra những tác phẩm chân thực và giàu tính nhân văn. Nguyễn Minh Châu đã gửi gắm một thông điệp rõ ràng: Trước khi người nghệ sĩ biết rung động trước cái đẹp, họ cần phải học cách yêu thương và đồng cảm với con người.
THAM KHẢO THÊM: