Niêm yết chéo là gì? Ưu điểm của niêm yết chéo?

Thuật ngữ niêm yết chéo thường dùng để chỉ các công ty có trụ sở ở nước ngoài chọn niêm yết cổ phiếu của họ trên các sàn giao dịch có trụ sở như Sở giao dịch chứng khoán. Tuy nhiên, các công ty có trụ sở có thể chọn niêm yết chéo trên các sàn giao dịch châu Âu hoặc châu Á để tiếp cận nhiều hơn với cơ sở nhà đầu tư nước ngoài.

1. Niêm yết chéo là gì?

Niêm yết chéo là việc niêm yết cổ phiếu phổ thông của một công ty trên một sàn giao dịch khác với sàn giao dịch chứng khoán chính và ban đầu của nó. Để được chấp thuận niêm yết chéo, công ty được đề cập phải đáp ứng các yêu cầu giống như bất kỳ thành viên niêm yết nào khác của sàn giao dịch liên quan đến các chính sách kế toán. Các yêu cầu này bao gồm việc nộp hồ sơ ban đầu và các hồ sơ liên tục với các cơ quan quản lý, số lượng cổ đông tối thiểu và vốn hóa tối thiểu.

Niêm yết chéo là việc niêm yết cổ phiếu phổ thông của một công ty trên một sàn giao dịch khác với sàn giao dịch chứng khoán chính và ban đầu của nó. Các công ty phải đáp ứng các yêu cầu niêm yết của sàn giao dịch để được niêm yết chéo. Ưu điểm của việc niêm yết chéo bao gồm việc giao dịch cổ phiếu ở nhiều múi giờ, tăng tính thanh khoản và cung cấp khả năng tiếp cận nguồn vốn mới. Tập đoàn Alibaba là một ví dụ về việc niêm yết chéo kể từ khi gã khổng lồ thương mại điện tử này được niêm yết trên NYSE và Sở giao dịch chứng khoán Hồng Kông.

Các tập đoàn đa quốc gia có xu hướng niêm yết trên nhiều hơn một sàn giao dịch. Các công ty này có thể niêm yết cổ phiếu của họ trên cả sàn giao dịch trong nước và sàn giao dịch lớn ở các nước khác. Ví dụ: tập đoàn đa quốc gia BP (BP) –chung là British Petroleum – giao dịch trên Sở giao dịch chứng khoán Luân Đôn và NYSE.

Niêm yết chéo (hoặc nhiều danh sách, hoặc lồng ghép) cổ phiếu là khi một công ty niêm yết cổ phiếu vốn chủ sở hữu của mình trên một hoặc nhiều sở giao dịch chứng khoán nước ngoài ngoài sàn giao dịch trong nước. Do đó, để được niêm yết chéo, một công ty phải tuân thủ các yêu cầu của tất cả các sở giao dịch chứng khoán mà nó được niêm yết, chẳng hạn như nộp đơn. Không nên nhầm lẫn niêm yết chéo với các phương pháp khác cho phép cổ phiếu của công ty được giao dịch trên hai sàn giao dịch khác nhau, chẳng hạn như:

- Các công ty niêm yết kép, trong đó hai công ty riêng biệt (với các cổ phiếu riêng biệt được niêm yết trên các sàn giao dịch khác nhau) hoạt động như một công ty.

- Biên lai lưu ký, chỉ là đại diện cho cổ phiếu, được phát hành bởi một ngân hàng bên thứ ba chứ không phải bởi chính công ty. Tuy nhiên, trong thực tế, hai thuật ngữ này thường được sử dụng thay thế cho nhau.

- Được chấp nhận để giao dịch, trong đó cổ phần nước ngoài có thể tiếp cận được trên một thị trường khác thông qua một quy ước trao đổi và không thực sự được đăng ký trong thị trường khác đó.

- Nói chung, danh sách chính của một công ty như vậy là trên một sàn giao dịch chứng khoán ở quốc gia thành lập công ty đó, và (các) danh sách thứ cấp của nó nằm trên một sàn giao dịch ở một quốc gia khác.

Việc niêm yết chéo đặc biệt phổ biến đối với các công ty bắt đầu từ một thị trường nhỏ nhưng đã phát triển thành một thị trường lớn hơn. Ví dụ, nhiều công ty lớn ngoài Hoa Kỳ được niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán New York hoặc NASDAQ cũng như trên các sàn giao dịch quốc gia tương ứng của họ như BlackBerry, Enbridge, Equinor, Ericsson, Nokia, Toyota và Sony.

Tuy nhiên, cũng có những bất lợi trong việc quyết định danh sách chéo: tăng áp lực lên các giám đốc điều hành do sự giám sát chặt chẽ hơn của công chúng; tăng cường báo cáo và yêu cầu công bố thông tin; sự giám sát bổ sung của các nhà phân tích ở các nền kinh tế thị trường tiên tiến và phí niêm yết bổ sung. Một số phương tiện truyền thông tài chính đã lập luận rằng việc thực hiện đạo luật Sarbanes-Oxley ở Hoa Kỳ đã làm cho NYSE kém hấp dẫn hơn đối với danh sách chéo, nhưng nghiên cứu học thuật gần đây tìm thấy rất ít bằng chứng hỗ trợ điều này

2. Ưu điểm của niêm yết chéo:

Phân khúc thị trường: Lập luận truyền thống cho lý do tại sao các công ty tìm kiếm một danh sách chéo là họ mong đợi được hưởng lợi từ chi phí vốn thấp hơn do cổ phiếu của họ trở nên dễ tiếp cận hơn với các nhà đầu tư toàn cầu mà quyền tiếp cận của họ sẽ bị hạn chế do các rào cản đầu tư quốc tế.

Tính thanh khoản của thị trường: Việc niêm yết chéo trên các thị trường vốn cổ phần sâu hơn và thanh khoản hơn có thể dẫn đến tăng tính thanh khoản của cổ phiếu và giảm giá vốn.Công bố thông tin: Việc niêm yết chéo trên thị trường nước ngoài có thể giảm chi phí vốn thông qua việc cải thiện môi trường thông tin của doanh nghiệp. Các công ty có thể sử dụng danh sách chéo trên các thị trường có yêu cầu công bố thông tin nghiêm ngặt để báo hiệu chất lượng của họ cho các nhà đầu tư bên ngoài và cung cấp thông tin được cải thiện cho khách hàng và nhà cung cấp tiềm năng

Ngoài ra, danh sách chéo có xu hướng liên quan đến việc tăng cường sự chú ý của giới truyền thông, mức độ phù hợp của nhà phân tích lớn hơn, độ chính xác dự báo của nhà phân tích tốt hơn và chất lượng thông tin kế toán cao hơn.Bảo vệ nhà đầu tư ("liên kết"): Gần đây, ngày càng có nhiều tài liệu học thuật về cái gọi là lập luận "liên kết".

Theo quan điểm này, niêm yết chéo  hoạt động như một cơ chế liên kết được sử dụng bởi các công ty được hợp nhất trong một khu vực tài phán với hệ thống thực thi và bảo vệ nhà đầu tư kém để tự nguyện cam kết tuân theo các tiêu chuẩn cao hơn về quản trị công ty. Bằng cách này, các công ty thu hút các nhà đầu tư, những người sẽ không muốn đầu tư.

Các động lực khác: Việc niêm yết chéo cũng có thể được thúc đẩy bởi các cân nhắc về sản phẩm và thị trường lao động (ví dụ: để tăng khả năng hiển thị với khách hàng bằng cách mở rộng nhận dạng sản phẩm), để tạo điều kiện thuận lợi cho việc mua lại nước ngoài và cải thiện quan hệ lao động ở nước ngoài bằng cách giới thiệu các kế hoạch cổ phần và quyền chọn cho nhân viên nước ngoài.

Mặc dù nhiều công ty chọn chỉ niêm yết trên sàn giao dịch nội địa của họ ở nước họ, nhưng có những lợi ích khi niêm yết chéo trên nhiều sàn giao dịch.

- Tiếp cận vốn

Một số lợi thế của việc niêm yết chéo bao gồm việc cổ phiếu được giao dịch ở nhiều múi giờ và nhiều loại tiền tệ. Sự tiếp xúc quốc tế cung cấp cho các công ty tính thanh khoản cao hơn, có nghĩa là có một lượng lớn người mua và người bán trên thị trường. Tính thanh khoản bổ sung cung cấp cho các công ty khả năng huy động vốn hoặc tiền mới để đầu tư vào tương lai của công ty. Các công ty có thể huy động tiền bằng cách phát hành cổ phiếu mới hoặc trái phiếu công ty, là những công cụ nợ trả lãi cho các nhà đầu tư để đổi lấy tiền mặt.

- Nâng cao hình ảnh của công ty

Các công ty niêm yết chéo trên các sàn giao dịch quốc tế thường làm như vậy, một phần, để củng cố thương hiệu của công ty. Bằng cách niêm yết trên nhiều sàn giao dịch, bất kỳ tin tức tích cực nào cũng sẽ được các phương tiện truyền thông quốc tế đưa tin. Một công ty có thương hiệu quốc tế có xu hướng được coi là người chơi lớn trong ngành. Các công ty có thể sử dụng tên thương hiệu đó để thúc đẩy doanh số bán hàng và thu hút sự chú ý của giới truyền thông hơn ở thị trường nước ngoài trong nước.

Ngoài ra, một số công ty có thể nhận thấy vị thế công ty cao hơn khi cổ phiếu của họ được niêm yết trên hai hoặc nhiều sàn giao dịch. Điều này có thể đặc biệt đúng đối với các công ty nước ngoài niêm yết chéo ở Hoa Kỳ. Những người có được danh sách ở Hoa Kỳ làm như vậy thông qua biên lai lưu chiểu của Hoa Kỳ (ADR). Danh sách ADR rất dài, với nhiều cái tên quen thuộc như Baidu Inc. của Trung Quốc, Sanofi của Pháp, Siemens của Đức, Toyota và Honda của Nhật Bản, và Royal Dutch Shell của Anh. Ví dụ: các công ty có trụ sở chính ở các nước đang phát triển có thể niêm yết chéo trên các sàn giao dịch lớn ở Hoa Kỳ hoặc London để nâng cao hình ảnh của công ty, đặc biệt vì các sàn giao dịch lớn có yêu cầu niêm yết nghiêm ngặt hơn.

- Sự hiện diện của địa phương

Danh sách chéo có thể giúp các công ty có văn phòng hoặc cơ sở sản xuất ở nước ngoài bằng cách nâng cao hình ảnh của họ với người dân địa phương. Do đó, công ty có thể không được coi là một tập đoàn nước ngoài. Là một bên tham gia tích cực vào thị trường địa phương, các công ty có thể tuyển dụng tốt hơn những người lao động tài năng.

Yêu cầu và vượt rào với danh sách chéo

Cổ phiếu của một công ty phải đáp ứng các yêu cầu niêm yết của sàn giao dịch đối với bất kỳ sàn giao dịch nào mà họ được niêm yết cũng như phải trả tất cả các khoản phí để được niêm yết. Việc áp dụng các yêu cầu của Sarbanes-Oxley (SOX) vào năm 2002 khiến việc niêm yết chéo trên các sàn giao dịch của Hoa Kỳ trở nên khó khăn hơn do các yêu cầu liên quan đến kế toán, kiểm toán và kiểm soát nội bộ, trong đó chú trọng đến quản trị công ty và trách nhiệm giải trình. Các chuẩn mực kế toán bắt buộc đối với báo cáo tài chính giữa các thị trường quốc tế cũng có nhiều khác biệt. Ví dụ: các công ty Hoa Kỳ phải tuân thủ GAAP hoặc các nguyên tắc kế toán được chấp nhận chung, điều này có thể là một trở ngại thách thức đối với một số công ty mà sàn giao dịch tại nhà có thể có các tiêu chuẩn lỏng lẻo hơn.