Một số điểm hạn chế trong quy định về đối tượng được hưởng ưu đãi xã hội

Điều 1 Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh ưu đãi người có công với Cách mạng năm 2005 quy định:

“Đối tượng hưởng chế độ ưu đãi quy định tại Pháp lệnh này bao gồm:

1. Người có công với cách mạng:

a) Người hoạt động cách mạng trước ngày 01 tháng 01 năm 1945;

b) Người hoạt động cách mạng từ ngày 01 tháng 01 năm 1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945;

c) Liệt sĩ;

d) Bà mẹ Việt Nam anh hùng;

đ) Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân;

e) Anh hùng Lao động trong thời kỳ kháng chiến;

g) Thương binh, người hưởng chính sách như thương binh;

h) Bệnh binh;

i) Người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học;

k) Người hoạt động cách mạng, hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù, đày;

l) Người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế;

m) Người có công giúp đỡ cách mạng.

2. Thân nhân của người có công với cách mạng quy định tại khoản 1 Điều này.”

Những đối tượng trên là những người có công hoặc là thân nhân của người có công với đất nước, do đó họ sẽ nhận được những ưu đãi nhờ sự đóng góp của mình hoặc thân nhân của mình. Với chế độ ưu đãi xã hội nêu trên thể hiện sự ghi nhận và tôn vinh công lao đóng góp của những người có công, đồng thời thể hiện truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của toàn dân tộc. Chính sách ưu đãi xã hội có ý nghĩa quan trọng nhưng trong quá trình thực hiện còn một số điểm hạn chế liên quan đến việc xác định đối tượng được hưởng ưu đãi, có thể nêu ra một vài điểm như sau:

 Thứ nhất, việc quy định các tiêu chuẩn để xác nhận người có công hưởng ưu đãi còn nhiều hạn chế, sơ hở dẫn đến nảy sinh nhiều hiện tượng tiêu cực làm mất đi sự công bằng, bình đẳng trong nhân dân. Đối với thương binh, bệnh binh, liệt sĩ, người có công nuôi liệt sĩ, người hoạt động kháng chiến…vì pháp luật quy định không đầy đủ, rõ ràng mà việc xác nhận họ có phải là người có công hay không vẫn còn nhiều bất cập.

Thứ hai, khái niệm người có công không chỉ nên hiểu theo nghĩa hẹp, tức là chỉ bao gồm các đối tượng có công lao cống hiến trong thời chiến mà còn có những đối tượng bằng tài năng và trí tuệ của mình nhằm phục vụ sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước và có những thành tích đóng góp đặc biệt xuất sắc trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Do đó, những đối tượng được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nhà giáo ưu tú, Nhà giáo nhân dân, Thầy thuốc ưu tú,…cũng cần được hưởng những trợ cấp, những ưu đãi xã hội và được Nhà nước, xã hội tôn vinh. Những đối tượng này, hoàn cảnh sống, điều kiện sinh hoạt, khả năng lao động, tình hình sức khỏe… không giống như những đối tượng là người có công với cách mạng như đã trình bày ở trên nên quy định về ưu đãi, trợ cấp có thể là đơn giản hơn, linh hoạt hơn.

>>> Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568

Thứ ba, pháp luật vẫn chưa có những quy định về quyền hưởng ưu đãi đối với người có công là người Việt Nam ở nước ngoài hay là người nước ngoài có những cống hiến lớn lao trong công cuộc kháng chiến giành độc lập dân tộc ở Việt Nam cũng như trong thời kỳ đổi mới, phát triển đất nước.

Chế độ ưu đãi xã hội có vai trò quan trọng trong hệ thống an sinh xã hội, đảm bảo và nâng cao đời sống cho những người có công; đối với một số đối tượng đặc biệt như không còn khả năng lao động, không còn nơi nương tựa, già yếu… thì đây còn là nguồn thu nhập của họ để ổn định đời sống. Chế độ này thể hiện sự báo đáp công ơn đối với những người xả thân vì đất nước dân tộc.

Khắc phục những điểm còn hạn chế sẽ giúp hoàn thiện hơn hệ thống pháp luật ưu đãi xã hội của nước ta cũng như đảm bảo nguyên tắc công bằng, bình đẳng xã hội.