Khoa học, công nghệ thông tin là một lĩnh vực đang phát triển nhanh chóng bao gồm nhiều chủ đề, bao gồm cả những chủ đề truyền thống được đề cập trong công nghệ thông tin và khoa học máy tính (CS). Hiện nay, ngành học hệ thống thông tin đang trở thành một ngành nghề " hot".
1. Hệ thống thông tin là gì?
- Hệ thống thông tin (Information System) được hiểu là một tập hợp các thành phần tích hợp để thu thập, lưu trữ và xử lý dữ liệu và cung cấp thông tin, kiến thức và sản phẩm kỹ thuật số. Các công ty kinh doanh và các tổ chức khác dựa vào hệ thống thông tin để thực hiện và quản lý hoạt động của họ, tương tác với khách hàng và nhà cung cấp của họ, cũng như cạnh tranh trên thị trường. Hệ thống thông tin được sử dụng để điều hành chuỗi cung ứng liên tổ chức và thị trường điện tử.
- Ví dụ: các tập đoàn sử dụng hệ thống thông tin để xử lý tài khoản tài chính, quản lý nguồn nhân lực và tiếp cận khách hàng tiềm năng của họ bằng các chương trình khuyến mãi trực tuyến. Nhiều công ty lớn được xây dựng hoàn toàn xung quanh hệ thống thông tin. Chúng bao gồm eBay , một thị trường đấu giá phần lớn; Amazon , một trung tâm mua sắm điện tử đang mở rộng và cung cấp các dịch vụ điện toán đám mây; Alibaba, một thị trường điện tử giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp; và Google , một công ty công cụ tìm kiếm thu được phần lớn doanh thu từ quảng cáo từ khóa trên các tìm kiếm trên Internet .
- Các chính phủ triển khai các hệ thống thông tin để cung cấp các dịch vụ với chi phí hiệu quả cho người dân. Hàng hóa kỹ thuật số - chẳng hạn như sách điện tử , sản phẩm video và phần mềm và các dịch vụ trực tuyến, chẳng hạn như trò chơi và mạng xã hội , được cung cấp bằng hệ thống thông tin. Các cá nhân dựa vào hệ thống thông tin, nói chung là dựa trên Internet, để thực hiện phần lớn cuộc sống cá nhân của họ: để giao lưu, học tập, mua sắm, giao dịch ngân hàng và giải trí. - Hệ thống thông tin cơ học quy mô lớn đầu tiên là người lập bảng điều tra dân số của Herman Hollerith . Được phát minh đúng lúc để xử lý cuộc điều tra dân số Hoa Kỳ năm 1890, cỗ máy của Hollerith đại diện cho một bước tiến quan trọng trong tự động hóa , đồng thời là nguồn cảm hứng để phát triển các hệ thống thông tin được máy tính hóa.
- Sự thâm nhập toàn cầu của Internet và Web đã cho phép truy cập thông tin và các tài nguyên khác và tạo điều kiện hình thành các mối quan hệ giữa mọi người và các tổ chức trên quy mô chưa từng có. Sự tiến bộ của thương mại điện tửqua Internet đã dẫn đến sự tăng trưởng mạnh mẽ trong giao tiếp kỹ thuật số giữa các cá nhân (qua e-mailvà mạng xã hội), phân phối sản phẩm (phần mềm, âm nhạc, sách điện tử và phim) và giao dịch kinh doanh (mua, bán và quảng cáo trên Web). Với sự phổ biến rộng rãi trên toàn thế giới của điện thoại thông minh , máy tính bảng , máy tính xách tay và các thiết bị di động dựa trên máy tính khác, tất cả đều được kết nối bằng mạng truyền thông không dây , hệ thống thông tin đã được mở rộng để hỗ trợ tính di động như điều kiện tự nhiên của con người.
- Khi hệ thống thông tin tạo điều kiện cho các hoạt động đa dạng hơn của con người, chúng có ảnh hưởng sâu rộng đến xã hội. Các hệ thống này đẩy nhanh nhịp độ của các hoạt động hàng ngày, cho phép mọi người phát triển và duy trì các mối quan hệ mới và thường có lợi hơn, ảnh hưởng đến cấu trúc và sự kết hợp của tổ chức, thay đổi loại sản phẩm được mua và ảnh hưởng đến bản chất công việc. Thông tin và kiến thức trở thành nguồn lực kinh tế quan trọng. Tuy nhiên, cùng với những cơ hội mới, sự phụ thuộc vào hệ thống thông tin đã mang đến những mối đe dọa mới. Đổi mới công nghiệp chuyên sâu và nghiên cứu học thuật liên tục phát triển các cơ hội mới đồng thời hướng tới mục tiêu ngăn chặn các mối đe dọa.
2. Ngành học hệ thống thông tin là gì?
- Hệ thống thông tin là một lĩnh vực nghề nghiệp năng động tập trung vào việc sử dụng công nghệ thông tin theo những cách giúp đạt được các mục tiêu kinh doanh và mục tiêu hoạt động. Sinh viên tốt nghiệp hệ thống thông tin sẽ có các kỹ năng và hiểu biết cần thiết để hiểu cả quy trình kinh doanh và các công nghệ có sẵn để hỗ trợ họ. Chuyên ngành hệ thống thông tin yêu cầu: + Kỹ năng phân tích + Logic và sáng tạo + Khả năng giao tiếp và giao tiếp tuyệt vời - Một số vị trí hệ thống thông tin sẽ thiên về kỹ thuật hơn là phân tích, và một số tổ chức sẽ đặt những nhân viên cấp thấp vào các loại vị trí này để học hỏi. Trong các trường hợp khác, một tổ chức sẽ đặt một thành viên mới trong nhóm vào vai trò nhà phân tích quy trình hoặc kinh doanh dưới sự giám sát của một nhà quản lý kỳ cựu. Các công ty tư vấn, cung cấp các giải pháp liên quan đến hệ thống thông tin cho khách hàng, là một lĩnh vực việc làm có khả năng khác đối với sinh viên tốt nghiệp hệ thống thông tin. Dù với vai trò nào, trọng tâm sẽ là sự tích hợp gia tăng giá trị của công nghệ thông tin vào doanh nghiệp hoặc tổ chức khác. - Những nghề nghiệp trong hệ thống thông tin máy tính như: + Nhà phát triển phần mềm : Một nhà phát triển phần mềm chịu trách nhiệm thiết kế, tạo và cập nhật các ứng dụng máy tính. Họ phân tích nhu cầu của khách hàng và tạo ra phần mềm dựa trên các nhiệm vụ cần cải thiện. + Quản trị viên hệ thống : Người quản trị hệ thống duy trì hệ thống máy tính hoặc mạng bằng cách đảm bảo rằng chúng được cập nhật, hoạt động tốt và được sử dụng hiệu quả. + Nhà phân tích lập trình viên : Một nhà phân tích lập trình viên viết mã chương trình để phát triển và tùy chỉnh các ứng dụng máy tính cho khách hàng của họ. + Nhà phát triển web : Nhiệm vụ thiết yếu của nhà phát triển web là thiết kế, viết mã và triển khai các trang web chức năng cho khách hàng của họ.
- Các thành phần chính của hệ thống thông tin là phần cứng và phần mềm máy tính , viễn thông, cơ sở dữ liệu và kho dữ liệu, nguồn nhân lực và thủ tục. Phần cứng, phần mềm và viễn thông cấu thành công nghệ thông tin (CNTT), hiện đã ăn sâu vào hoạt động và quản lý của các tổ chức.
- Máy vi tính phần cứng: Ngày nay trên khắp thế giới, ngay cả các công ty nhỏ nhất, cũng như nhiều hộ gia đình, sở hữu hoặc cho thuê máy tính. Các cá nhân có thể sở hữu nhiều máy tính dưới dạng điện thoại thông minh , máy tính bảng và các thiết bị đeo khác. Các tổ chức lớn thường sử dụng các hệ thống máy tính phân tán, từ các máy chủ xử lý song song mạnh mẽ đặt trong trung tâm dữ liệu đến các máy tính cá nhân và thiết bị di động phân tán rộng rãi, được tích hợp vào hệ thống thông tin của tổ chức.
+ Các cảm biến ngày càng được phân phối rộng rãi hơn trong môi trường vật lý và sinh học để thu thập dữ liệu và trong nhiều trường hợp, để thực hiện điều khiển thông qua các thiết bị được gọi là bộ truyền động. Cùng với thiết bị ngoại vi - chẳng hạn như đĩa lưu trữ từ tính hoặc trạng thái rắn, thiết bị đầu vào-đầu ra và thiết bị viễn thông - những thiết bị này cấu thành phần cứng của hệ thống thông tin. Chi phí phần cứng đã giảm đều đặn và nhanh chóng, trong khi tốc độ xử lý và dung lượng lưu trữ tăng lên rất nhiều.
+ Sự phát triển này đã xảy ra theo định luật Moore : sức mạnh của bộ vi xử lý trung tâm của các thiết bị tính toán đã tăng gấp đôi khoảng 18 đến 24 tháng một lần. Tuy nhiên, việc sử dụng năng lượng điện của phần cứng và tác động đến môi trường của nó là những mối quan tâm đang được các nhà thiết kế giải quyết. Các dịch vụ máy tính và lưu trữ ngày càng được phân phối từ đám mây — từ các cơ sở dùng chung được truy cập qua mạng viễn thông.
- Phần mềm: Phần mềm là các chương trình vô hình quản lý các chức năng của hệ thống thông tin, bao gồm đầu vào, đầu ra, xử lý và lưu trữ. + Phần mềm hệ thống - chẳng hạn như hệ điều hành MacOS hoặc Microsoft Windows - cung cấp cơ sở cho phần mềm ứng dụng chạy.+ Phần mềm ứng dụng vận hành các chương trình hướng tới các mục đích sử dụng cụ thể trong hệ thống thông tin. Ví dụ, các ứng dụng xử lý văn bản được sử dụng để tạo và chỉnh sửa tài liệu văn bản. Phần mềm giao diện người dùng đồ họa ( GUI ) là một trong những phần mềm ứng dụng phổ biến nhất ; nó trình bày thông tin được lưu trữ trong máy tính và cho phép người dùng tương tác với máy tính thông qua đồ họa kỹ thuật số - chẳng hạn như biểu tượng, nút và thanh cuộn - thay vì thông qua các lệnh dựa trên văn bản.+ Phần mềm có thể là mã nguồn mở hoặc mã nguồn đóng. Mã hóa phần mềm nguồn mở được cung cấp công khai cho người dùng và lập trình viên thao tác, trong khi phần mềm nguồn đóng là độc quyền.- Viễn thông" Hệ thống viễn thông kết nối các mạng máy tính và cho phép thông tin được truyền qua chúng. Mạng viễn thông cũng cho phép máy tính và các dịch vụ lưu trữ truy cập thông tin từ đám mây. + Có một số phương pháp mà mạng viễn thông sử dụng để truyền tải thông tin. Cáp đồng trục và cáp quang được sử dụng bởi các nhà cung cấp điện thoại, internet và cáp để truyền dữ liệu, video và tin nhắn âm thanh. + Mạng cục bộ (LAN) kết nối các máy tính để tạo mạng máy tính trong một không gian được chỉ định, như trường học hoặc nhà riêng. Mạng diện rộng (WAN) là tập hợp các mạng LAN tạo điều kiện thuận lợi cho việc chia sẻ dữ liệu trên các khu vực rộng lớn. Mạng riêng ảo (VPN) cho phép người dùng bảo vệ quyền riêng tư trực tuyến của họ bằng cách mã hóa dữ liệu trên các mạng công cộng. Sóng vi ba và sóng vô tuyến cũng có thể được sử dụng để truyền thông tin trong mạng viễn thông. - Dữ liệu: Dữ liệu là những dữ kiện thô, vô hình được các thành phần khác của hệ thống thông tin lưu trữ, truyền tải, phân tích và xử lý. Dữ liệu thường được lưu trữ dưới dạng dữ kiện số và chúng đại diện cho thông tin định lượng hoặc định tính. + Dữ liệu có thể được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu hoặc kho dữ liệu, ở dạng phù hợp nhất với tổ chức sử dụng nó. Cơ sở dữ liệu chứa các bộ sưu tập dữ liệu có thể được truy vấn hoặc truy xuất cho các mục đích cụ thể. Cơ sở dữ liệu cho phép người dùng thực hiện các hoạt động cơ bản, chẳng hạn như lưu trữ và truy xuất. Mặt khác, kho dữ liệu lưu trữ dữ liệu từ nhiều nguồn cho các mục đích phân tích. Chúng cho phép người dùng đánh giá một tổ chức hoặc hoạt động của tổ chức đó. - Nguồn nhân lực: + Nguồn nhân lực là một bộ phận quan trọng của hệ thống thông tin. Thành phần con người của hệ thống thông tin bao gồm những người có đủ năng lực, những người có ảnh hưởng và thao tác dữ liệu, phần mềm và các quá trình trong hệ thống thông tin. Con người tham gia vào hệ thống thông tin có thể bao gồm nhà phân tích kinh doanh , nhà phân tích an toàn thông tin hoặc nhà phân tích hệ thống. + Các nhà phân tích kinh doanh làm việc để nâng cao các hoạt động và quy trình của tổ chức. Họ thường tập trung vào việc cải thiện hiệu quả và năng suất hoặc hợp lý hóa phân phối. Các nhà phân tích bảo mật thông tin làm việc để ngăn chặn vi phạm dữ liệu và các cuộc tấn công an ninh mạng. Và các nhà phân tích hệ thống sử dụng công nghệ thông tin để giúp các tổ chức tối ưu hóa trải nghiệm người dùng của họ với các chương trình.
