Đua xe công thức 1 (Formula One) là gì? Đua xe công thức 1 trong tiếng Anh là gì? Lịch sử ra đời của đua xe công thức 1? Luật đua xe F1?
Hàng năm, trên thế giới luôn có các giải đua xe ô tô chuyên nghiệp được diễn ra rất nhiều. Các giải đua xe ô tô chuyên nghiệp ra đời đã đem đến cho người theo dõi sự hứng thú gay cấn nhất. Trong đó, giải đua xe f1 vẫn luôn là một trong số các giải đua xe ô tô chuyên nghiệp thu hút được hàng triệu người theo dõi. Bài viết dưới đây chúng ta hãy cùng tìm hiểu
Đua xe công thức 1 (Formula One) là gì?
1. Đua xe công thức 1 là gì?
Đua xe F1 hay chúng ta sẽ còn được gọi là Giải đua xe Công thức 1, Giải đua xe Thể thức 1. Giải đua xe Công thức 1 chính là một bộ môn thể thao tốc độ chuyên về xe hơi bánh hở cao nhất theo định nghĩa của Liên đoàn Ô tô Quốc tế (Fédération Internationale de l’Automobile hay FIA), cơ quan quản lý thế giới về thể thao mô tô.
Từ công thức trong tên gọi là được sử dụng để chỉ một loạt các quy định mà tất cả người và xe tham gia đều phải tuân thủ.
Mùa giải vô địch thế giới F1 bao gồm một chuỗi các cuộc đua, được biết đến với tên Grands Prix, thường được tổ chức tại những đường đua được xây dựng riêng, cũng có một số ít trường hợp là trên những con đường trong thành phố, cuộc đua nổi tiếng nhất trong số đó là Monaco Grand Prix ở Monte Carlo. Kết quả của mỗi cuộc đua được tổng hợp lại để xác định hai Nhà vô địch Thế giới hàng năm, một dành cho tay đua và một dành cho đội đua.
2. Đua xe công thức 1 trong tiếng Anh là gì?
Đua xe F1 trong tiếng Anh là: Formula One.
3. Lịch sử ra đời của đua xe công thức 1:
Thực tế thì lịch sử ra đời của cuộc đua công thức 1 này chắc chắn là sự tò mò của nhiều người khi biết đến giải đua nổi tiếng trên toàn thế giới này. Đua xe công thức 1 có lịch sử hình thành khá lâu đời. Giải đua này đã có những cải tiến vĩ đại từ những năm 1959 – 1980, trong đó, sự cải tiến đầu tiên về công nghệ năm 1959 đã tạo nên một dấu ấn quan trọng cho các giải đua sau này.
Vào năm 1961, tất cả các tay đua công thức 1 đã chuyển sang các loại xe đua có động cơ tầm trung và đến năm 1962 – 1973, những chiếc xe ô tô đã được cải tiến có miếng gầm khung gắn liền thân thay vì thiết kế truyền thống. Ngoài ra, cuộc đua công thức 1 cũng đã đổi mới tiêu chuẩn an toàn bắt đầu từ năm 1980 – 2009. Dấu ấn đặc biệt cho giai đoạn này là các sợi carbon đã được đưa vào chế tạo khung gầm thay thế cho chất liệu nhôm thông thường, chúng đã giảm thiểu tối đa những nguy cơ gây thiệt mạng nguy hiểm trong các đường đua F1.
Cho đến năm 1994, FIA cũng đã thực hiện việc cấm các công nghệ điện tử được ứng dụng để nhằm mục đích có thể tăng cường hiệu suất gây mất an toàn trên đường đua. Đến năm 2003, FIA đã áp dụng hệ thống hỗ trợ an toàn cho vùng đầu và cổ của các tay đua để đảm bảo an toàn tuyệt đối về tính mạng. Đặc biệt, vào năm 2021, FIA cũng đã áp dụng hệ thống an toàn Halo được làm bằng titanium để nhằm mục đích có thể góp phần bảo vệ an toàn cho các tay đua. Khung bảo vệ này có dạng hình tròn mở xung quanh khoang lái nặng đến 9kg.
4. Luật đua xe F1:
Giải đua xe công thức 1 có những luật sau:
– Đội đua:
Giải đua xe công thức 1 được biết đến là một trong những dịch vụ giải trí hấp dẫn, thu hút người xem, mỗi một mùa giải đua xe F1 sẽ có tối đa là 12 đội đua tham gia thi đấu. Trong đó, mỗi đội sẽ được chọn ra 2 chiếc xe đua hợp tiêu chuẩn của FIA và tất cả các tay đua đều phải có bằng lái cao cấp do liên đoàn ô tô thế giới FIA cấp.
Mỗi năm các đội đua cần phải nay phải bỏ ra tiền đặt cọc để tham dự giải đua F1. Trong đó, số tiền cọc này sẽ được hoàn trả thành 12 phần đều nhau vào mỗi tháng kể từ khi đội đua chính thức tham gia cuộc đua. Trong trường hợp đội đua bỏ cuộc, họ sẽ mất toàn bộ số tiền cọc nói trên.
– Tay đua:
Con số 4 chính là số lượng tay đua mà mỗi đội đua có thể sử dụng trong mỗi mùa giải. Đội đua F1 có thể tự do thay người nếu cần thiết trước khi bước vào cuộc đua phân hạng vào chiều thứ bảy. Trong trường hợp đội đua muốn thay người muộn hơn thời gian cho phép này, các đội đua phải xin phép và được sự đồng ý của ban trọng tài mới được thực hiện. Nếu không có điều kiện kinh tế khá giả, một tấm vé khán đài hạng phổ thông theo dõi cuộc đua công thức 1 cũng sẽ thỏa mãn đam mê tốc độ của bạn đấy.
– Tính kỹ thuật:
+ Động cơ:
Những chiếc xe đua công thức 1 khi tham gia trên đường đua sẽ có tốc độ cao nhất lên đến 360km/h với vòng quay động cơ máy lên đến 19000 vòng/phút. Cũng chính vì thể, động cơ của những chiếc xe này sẽ phải đáp ứng khả năng kéo gấp 5 lần trọng lực của chúng tại một số khúc cua gắt. Hiệu suất đua của xe sẽ có sự phụ thuộc rất lớn đến điện tử, khí động lực học, bánh xe và nhíp. Động cơ xe đua F1 chính là một trong những điều thú vị của giải đua xe F1 mà bạn nên tìm hiểu đấy.
Người ta thường nói rằng, động cơ và hệ thống truyền động của những chiếc xe đua công thức 1 chính là một trong những bộ phận cơ khí có áp lực lớn nhất trên hành tinh này. Vì vậy, sở hữu một tấm vé khán đài cao cấp khu vực vạch xuất phát sẽ giúp bạn có thể theo dõi trận đua khốc liệt này một cách chân thực và thỏa mãn nhất.
+ Nhiên liệu:
Trong một giải đua xe công thức 1, các đội đua tham gia công thức 1 chỉ được sử dụng một loại nhiên liệu đốt nhất định đã được kiểm chứng. Tuy nhiên, đối với dầu động cơ và mỡ bôi trơn thường do các nhà sản xuất xe đua tự tìm kiếm để sử dụng cho xe có khả năng thích ứng phù hợp nhất, giúp xe có khả năng chịu nhiệt, giảm đi lượng lực ma sát và chống mài mòn khi di chuyển ở tốc độ cao.
+ Lốp:
Lốp của các xe đua công thức 1 hiện nay vẫn sử dụng 7 loại để nhằm mục đích có thể phù hợp với từng loại đường đua và kiểu thời tiết khác nhau. Đây là một trong những bộ phận quan trọng và cần được chú ý nhất của xe đua F1, cũng chính bởi vì vậy, trước khi bắt đầu mỗi cuộc đua, lốp xe của mỗi đội đua đều sẽ được kiểm định tính an toàn tối đa.
– Cách tính điểm trong đua xe công thức 1:
Hiện nay, liên đoàn tổ chức đua xe quốc tế và các đội đua tham gia giải đua F1 đã đạt được thỏa thuận và sự thống nhất về hệ thống tính điểm cho mỗi chặng đua. Cụ thể, 10 tay lái dẫn đầu của mỗi chặng đua trên đường đua F1 sẽ được tính điểm theo thang điểm tương ứng từ 25-18-15-12-10-8-6-4-2-1.
Không chỉ có thế, điểm số cộng vào cho tay đua kết thúc nhanh nhất trong 1 vòng đua sẽ là 1 điểm. Cách tính điểm này được xem là vô cùng hợp lý, có thể khiến các tay đua yên tâm hơn khi thực hiện cuộc đua của mình.
– Quy định phạt trong đua xe công thức 1:
+ Tốc độ trong làn Pit:
Làn đường Pit được biết đến là nơi để các tay đua có thể đi vào bảo dưỡng xe đua của mình trên mỗi chặng đua khi cần thiết. Trong những ngày tập luyện, tốc độ tối đa mà xe đua của các đội đua có thể đi trong làn Pit này sẽ rơi vào là 60km/h và trong khi diễn ra cuộc đua, tốc độ được nâng lên tối đa trong mức cho phép là 80km/h.
Nếu các đội đua khi cố tình vượt quá mức tốc độ cho phép trong làn Pit khi tập dượt, các đội đua cũng sẽ bị phạt 250 USD cho mỗi km/h và nếu ở trong trận đua, họ sẽ bị phạt chạy qua làn pit thêm 1 lần.
+ Gây tai nạn:
Đua xe F1 như đã phân tích cụ thể nêu trên chính là một môn thể thao tốc độ cao nên sẽ không tránh khỏi có những trường hợp các tay đua gặp nguy hiểm, gây ra tai nạn và gặp các thiệt hại về người cũng như tài sản.
Trong trường hợp đội đua gây tai nạn ngoài ý muốn, các chủ thể là những tay đua sẽ không phải chịu các trách nhiệm về hình sự. Tuy nhiên, nếu tai nạn xảy ra có đủ các yếu tố để cấu thành tội phạm do cố ý, tay đua đó theo quy định của pháp luật các quốc gia cũng sẽ có thể bị truy cứu và xử lý theo quy định của pháp luật và phải bồi thường các thiệt hại theo quy định.
+ Cản trở xe đua:
FIA có quy định rất rõ ràng về việc các đội đua phải đảm bảo giữ được an toàn cho bản thân và các đội đua cạnh tranh. Cũng do vậy nên khi các tay đua mắc phải lỗi cản trở xe đua của đối thủ, cố tình chèn ép trên đường đua, đội đua vi phạm sẽ có thể bị trừ 5s thành tích và phải chịu các án phạt theo quy định.
+ Phớt lờ kí hiệu cờ:
Hiện nay, cờ hiệu trên đường đua F1 có đến 10 loại, mỗi loại lại mang một màu sắc và một hình dáng nhất định quy ước một mệnh lệnh hoặc một thông tin riêng cho các tay đua. Vì vậy, nếu các đội đua phớt lờ đi ký hiệu cờ trên mỗi đường đua, các tay đua cũng sẽ phải chịu các án phạt trực tiếp liên quan đến thành tích của toàn đội trong giải đua đó.
Bài viết được thực hiện bởi Thạc sỹ Đinh Thùy Dung
