Điều kiện có hiệu lực của di chúc? Quy định về di chúc, loại di chúc và di chúc hợp pháp.
Tóm tắt câu hỏi:
Chào luật sư! Mẹ em tên trong sổ hộ khẩu là A ( Giấy khai sinh và chứng minh nhân dân bị mất). Trong di chúc ông bà để lại thì lại viết cho mẹ em với tên thường gọi là B. Ông bà hiện tại đã mất hết. Vậy xin luật sư cho biết giờ em phải làm các giấy tờ gì để mẹ em được hưởng bản di chúc đó theo luật. Em xin chân thành cảm ơn!
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Theo quy định tại Điều 652 Bộ luật dân sự 2005
"Điều 652. Di chúc hợp pháp
1. Di chúc được coi là hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:
a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ hoặc cưỡng ép;
b) Nội dung di chúc không trái pháp luật, đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của pháp luật…."
Căn cứ Điều 653 Bộ luật dân sự 2005 quy định nội dung di chúc bao gồm:
– Ngày, tháng, năm lập di chúc;
– Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc;
– Họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản hoặc xác định rõ các điều kiện để cá nhân, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản;
– Di sản để lại và nơi có di sản;
– Việc chỉ định người thực hiện nghĩa vụ và nội dung của nghĩa vụ.
Di chúc không được viết tắt hoặc viết bằng ký hiệu; nếu di chúc gồm nhiều trang thì mỗi trang phải được đánh số thứ tự và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc.
>>> Luật sư tư vấn pháp luật điều kiện có hiệu lực của di chúc: 1900.6568
Tuy nhiên, ông bà để lại cho mẹ bạn nhưng lại lấy tên thường gọi là B. Trên giấy khai sinh, chứng minh thư và sổ hộ khẩu của mẹ bạn đều tên là A. Tên thường gọi này không được đăng ký trên giấy khai sinh. Do đó, về mặt pháp lý tên thường gọi này sẽ không được công nhận.
Như thế sẽ có hai phương án đặt ra trong trường hợp này.
Thứ nhất bạn xin được xác nhận của những người xung quanh và cơ quan có thẩm quyền xác nhận được tên thường gọi và tên khai sinh là cùng một người. Thì có thể bạn vẫn thực hiện được việc nhận di sản thừa kế đó theo di chúc. Tuy nhiên, trường hợp này trên thực tế xảy ra rất ít và rất dễ xảy ra tranh chấp. Với trường hợp này thì bạn cần phải xin xác nhận của những người xung quanh hoặc anh chị bạn và thực hiện thủ tục khai nhận di sản thừa kế tại văn phòng công chứng. Nếu mẹ bạn bị mất giấy khai sinh và chứng minh thư thì mẹ bạn phải thực hiện thủ tục cấp lại.
Thứ hai là di chúc này sẽ được coi là di chúc không hợp pháp vì nội dung không rõ ràng (có nội dung không phù hợp với điểm b khoản 1 Điều 652 Bộ luật dân sự 2005). Như thế, việc phân chia di sản thừa kế sẽ thực hiện theo pháp luật. Phương án này dễ xảy ra nhất và được công nhận nhiều nhất.