Hiện nay với sự phát triển của nền kinh tế thì nhau cầu giao dịch ngày càng lớn theo đó thì các phương thức giao dịch khác nhau đã nhanh chóng xuất hiện nhất là các dịch vụ thanh toán cho mua bán giao thương và trao đổi hàng hóa hiện nay cho khách hàng. Vậy dịch vụ thanh toán là gì? Tổng quan về Payment services?
Mục lục bài viết
1. Dịch vụ thanh toán là gì?
Dịch vụ thanh toán trong tiếng Anh là Payment services. Dịch vụ thanh toán là việc ngân hàng cung ứng phương tiện thanh toán và thực hiện các giao dịch thanh toán cho khách hàng.
2. Tổng quan về Payment services:
2.1. Mở và sử dụng tài khoản thanh toán:
– Tài khoản thanh toán là tài khoản tiền gửi không kì hạn khách hàng mở tại ngân hàng để sử dụng các dịch vụ thanh toán do ngân hàng cung ứng.
Mở tài khoản
– Các tổ chức và cá nhân có nhu cầu sử dụng dịch vụ thanh toán của ngân hàng có quyền lựa chọn ngân hàng để mở tài khoản thanh toán.
– Khách hàng có thể mở tài khoản thanh toán ở nhiều ngân hàng khác nhau. Một số tiêu chuẩn khách hàng thường quan tâm khi lựa chọn ngân hàng để mở tài khoản thanh toán là: Đảm bảo an toàn tài sản; thuận tiện trong giao dịch; tốc độ thanh toán nhanh; chi phí giao dịch hơp lí…
– Tài khoản thanh toán có thể được mở cho một hoặc nhiều người đứng tên chủ tài khoản (đồng chủ tài khoản).
Sử dụng tài khoản thanh toán
– Chủ tài khoản phải đảm bảo có đủ tiền trên tài khoản thanh toán tại thời điểm thực hiện giao dịch thanh toán, trừ trường hợp được ngân hàng cho phép thấu chi.
– Chủ tài khoản được toàn quyền số dư trên tài khoản thanh toán thông qua các lệnh thanh toán.
– Chủ tài khoản được ủy quyền cho người khác sử dụng tài khoản bằng văn bản theo qui định của pháp luật. Người được ủy quyền có quyền hạn và nghĩa vụ như chủ tài khoản trong phạm vi ủy quyền và không được ủy quyền lại cho người khác.
– Trường hợp đồng chủ tài khoản thì mọi giao dịch thanh toán trên tài khoản chỉ được thực hiện khi có sự chấp thuận của tất cả những người là đồng chủ tài khoản.
Phong tỏa tài khoản, đóng tài khoản
– Phong tỏa một phần hay toàn bộ số tiền trên tài khoản trong các trường hợp sau đây:
+ Theo thỏa thuận giữa chủ tài khoản và ngân hàng
+ Có quyết định hoặc yêu cầu bằng văn bản của người có thẩm quyền theo qui định của pháp luật
+ Các trường hợp khác theo qui định của pháp luật
– Đóng tài khoản thanh toán trong các trường hợp sau đây:
+ Chủ tài khoản yêu cầu.
+ Tổ chức có tài khoản bị chấm dứt hoạt động theo qui định của pháp luật.
+ Tài khoản hết số dư, sau 6 tháng không hoạt động.
+ Cá nhân có tài khoản bị chết, mất tích, mất năng lực hành vi dân sự.
+ Chủ tài khoản vi phạm pháp luật về thanh toán hoặc vi phạm thỏa thuận với ngân hàng trong một thời gian nhất định theo qui định của ngân hàng.
Chú ý
– Khi đóng tài khoản, số dư còn lại trên tài khoản được chi trả theo yêu cầu của chủ tài khoản hoặc người được thừa kế, hoặc chi trả theo quyết định của tòa án.
– Các ngân hàng được quyền qui định các biện pháp đảm bảo an toàn trong hoạt động thanh toán và thu phí thanh toán. Mức phí dịch vụ thanh toán do các ngân hàng qui định và niêm yết công khai.
2.2. Lệnh thanh toán và chứng từ thanh toán:
– Lệnh thanh toán
Lệnh thanh toán do người sử dụng dịch vụ thanh toán yêu cầu ngân hàng thực hiện các giao dịch thanh toán. Ngân hàng cung cấp dịch vụ thanh toán có nghĩa vụ thực hiện nghĩa vụ thanh toán theo qui định của pháp luật.
Lệnh thanh toán được lập theo qui định, dưới hình thức văn bản giấy hoặc văn bản điện tử.
– Chứng từ thanh toán
Chứng từ thanh toán là căn cứ để ngân hàng thực hiện các giao dịch thanh toán. Chứng từ thanh toán phải được lập theo qui định của ngân hàng, dưới hình thức chứng từ giấy hoặc chứng từ điện tử.
3. Tham khảo các dịch vụ thanh toán hiện nay:
3.1. Thanh toán bằng thẻ:
Thanh toán bằng thẻ là một trong những phương thức thanh toán khá phổ biến ở Việt Nam hiện nay.
Phương thức thanh toán bằng thẻ hiện có 02 loại chính:
– Thanh toán bằng thẻ tín dụng hoặc thẻ ghi nợ quốc tế. Với hình thức này, người dùng chỉ cần sở hữu các loại thẻ như Visa, Master, JCB hay American Express là đã có thể thanh toán với hơn 60 website có kết nối với cổng thanh toán OnePay;
– Thanh toán bằng thẻ ghi nợ nội địa. Hình thức này dù rất phổ biến ở nước ngoài nhưng lại chưa thực sự phổ biến ở Việt Nam. Theo đó, khi sử dụng thẻ ghi nợ nội địa, các chủ thẻ có thể tiến hành thanh toán trực tiếp tai các website đã kết nối với ngân hàng Đông á và cổng thanh toán OnePay.
3.2. Thanh toán bằng séc trực tuyến:
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, phương thức thanh toán bằng séc (hay còn gọi là chi phiếu) trực tuyến hiện chiếm tới 11% tổng giao dịch trực tuyến. Với phương thức này, khi tiến hành thanh toán, người dùng sẽ sử dụng tới séc qua mạng Internet. Người dùng chỉ cần điền vào form thông tin được yêu cầu của ngân hàng, điền chính xác ngày giao dịch và giá trị giao dịch rồi ấn nút “send” để gửi đi. Sau đó, trung tâm giao dịch khi nhận được thông tin sẽ tự động xử lý cho người giao dịch. Từ thực tế hoạt động, phương thức thanh toán bằng séc mang tới ưu điểm là giao dịch thanh toán nhanh chóng và tiện lợi hơn nhiều séc truyền thống. Tuy nhiên, phương thức này lại tồn tại nhược điểm là sử dụng khá phức tạp. Sau giao dịch, người mua phải ra khỏi mạng để gửi séc đến cho người bán.
3.3. Thanh toán bằng ví điện tử:
Khi sử dụng phương thức thanh toán bằng ví điện tử, người dùng bắt buộc phải tạo và sở hữu tài khoản trên các ví điện tử như: Mobivi, Payoo, VnMart, Momo,…
Về ưu điểm, phương thức thanh toán bằng ví điện tử giúp người dùng có thể dễ dàng chuyển tiền từ tài khoản ngân hàng vào tài khoản ví điện tử, hoặc cũng có thể nạp tiền vào ví bằng cách nộp tiền mặt nếu muốn, để tiến hành giao dịch thanh toán. Tuy nhiên, nhược điểm là: người dùng chỉ thực hiện thanh toán được trên các website chấp nhận ví điện tử này mà thôi.
Hiện nay, chi phí đăng ký tài khoản, dịch vụ tại các ví điện tử ở Việt Nam đa phần được miễn phí, mức phí khi sử dụng cũng tương đối thấp. Do đó đây là một trong những phương thức thanh toán khá phổ biến tại Việt Nam.
3.4. Thanh toán qua điện thoại di động:
Ngày nay, khi điện thoại thông minh ngày càng trở nên phổ biến, từ thành thị đến nông thôn, thì phương thức thanh toán qua điện thoại di động cũng nhờ thế phát triển hơn rất nhiều.
Theo đó, người dùng có thể không cần mang theo tiền mặt vẫn có thể dễ dàng thanh toán khi đi mua sắm, sử dụng dịch vụ với một chiếc smartphone có cài đặt thanh toán qua điện thoại di động (Mobile Banking).
Hệ thống thanh toán qua điện thoại di động được xây dựng liên kết giữa các nhà cung cấp dịch vụ gồm: Ngân hàng, nhà cung cấp viễn thông, hệ thống tiêu dùng và người tiêu dùng.
Tuy nhiên, một trong những hạn chế của hình thức này là chỉ thanh toán trên các điện thoại thông minh.
3.5. Thanh toán qua chuyển khoản ngân hàng:
Hình thức thanh toán qua chuyển khoản ngân hàng được thực hiện thông qua ATM hoặc thông qua giao dịch trực tiếp trên máy tính, điện thoại.
Với phương thức thanh toán điện tử này, người mua chỉ cần chuyển tiền từ tài khoản của mình sang tài khoản của người bán để thanh toán ngay khi thực hiện giao dịch. Rất tiện lợi cho người sử dụng.
Cũng bởi tính dễ dàng, tiện lợi, có thể chuyển khoản thanh toán ở bất cứ nơi đâu , bất cứ thời điểm nào chỉ với một chiếc smartphone hoặc máy tính có kết nối mạng, nên phương thức thanh toán chuyển khoản qua ngân hàng đã và đang ngày càng phổ biến tại Việt Nam. Hơn thế, phương thức thanh toán chuyển khoản qua ngân hàng hiện đã được pháp luật Việt nam quy định là 1 trong 2 loại hình thức thanh toán được chấp nhận trên hóa đơn nói chung, hóa đơn điện tử nói riêng.
