Dàn ý bài Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm chi tiết dễ hiểu

Để bài phân tích đạt kết quả cao và đầy đủ chi tiết không bị thiếu ý, trước khi làm bài chúng ta cần phải lập dàn ý, bởi vậy hôm nay chúng tôi sẽ giới thiệu đến cho các bạn Dàn ý bài Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm chi tiết dễ hiểu, cùng chúng tôi tìm hiểu nhé

1. Dàn ý cảm nhận về bài Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm hay nhất:

1.1. Mở bài:

Về tác giả Nguyễn Khoa Điềm: ông thuộc thế hệ nhà thơ chống Mỹ cứu nước, thơ ông là sự kết hợp giữa cảm xúc nồng nàn và chất triết lí, chiêm nghiệm của người trí thức về đất nước, con người.

Giới thiệu bài thơ “Đất nước”: trích trong sử thi “Mặt đường khát vọng”, bài thơ có tính chất triết lí sâu sắc, thể hiện tư tưởng “Đất nước là của nhân dân”.

1.2. Thân bài:

1. Đất nước được cảm nhận về mặt lịch sử, văn hóa, chiều sâu không gian, chiều dài thời gian

a. Đất nước có từ bao giờ? (giải thích nguồn gốc đất nước) (9 câu đầu)

- Tác giả khẳng định một điều tất yếu: “Khi ta lớn lên Tổ quốc đã có”, điều này càng thôi thúc mỗi người muốn tìm về cội nguồn của Tổ quốc.

- Đất nước bắt nguồn từ những cánh diều bình dị, quen thuộc trong đời sống của người dân Việt Nam từ xa xưa: “Ngày xửa ngày xưa” gợi lại câu mở đầu một truyện dân gian, “miếng trầu” gợi nhớ về tục ăn. Truyện cổ tích trầu cau của người phụ nữ Việt Nam, “Tóc mẹ búi sau đầu”: thói quen búi tóc của người phụ nữ Việt Nam, “Tục gừng cay muối mặn” tâm lý thói quen, truyền thống yêu thương của dân tộc.

- Đất nước trưởng thành với quá trình sản xuất “một nắng hai sương”, quá trình đấu tranh chống ngoại xâm.

- Nhận xét: Tác giả đã có cái nhìn mới về cội nguồn của đất nước, đất nước bắt nguồn từ chiều sâu văn hóa, văn học, lịch sử và truyền thống dân tộc.

b. Về đất nước (28 câu thơ tiếp theo)

- Về không gian địa lý:

Tác giả tách hai yếu tố “đất” và “nước” ra để suy nghĩ sâu sắc. Đất nước là không gian riêng tư quen thuộc gắn với không gian sống của mỗi người: “nơi em đi học”, “nơi em tắm”; gắn với kỉ niệm tình yêu lứa đôi: “nơi em đánh rơi…thầm thương trộm nhớ”.

Đất nước là không gian bao la, trù phú, là không gian chung sống của cộng đồng bao đời nay: “Đất là nơi phượng ... dân ta tụ về”.

- Nhìn đất nước là nhìn suốt chiều dài lịch sử từ quá khứ, hiện tại đến tương lai:

Xưa, đất nước là nơi linh thiêng, gắn liền với những truyền thuyết, huyền thoại: “Đất là nơi chim về... trong bọc trứng”. Trong hiện tại: đất nước trong lòng mỗi người, mỗi người kế thừa những giá trị của đất nước, khi có sự gắn kết giữa mỗi người với nhau thì đất nước sẽ thịnh vượng, hài hòa và vĩ đại. Đó là mối quan hệ giữa cái riêng và cái chung.

Trong tương lai: thế hệ trẻ sẽ “đưa đất nước đi xa” “đến những ngày mơ ước”, đất nước trường tồn mãi mãi.

- Suy ngẫm về trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với đất nước: “Phải biết gắn bó và sẻ chia”, cống hiến, hy sinh góp phần xây dựng đất nước.

- Nhận xét: Qua cái nhìn toàn diện của nhà thơ, đất nước hiện lên vừa gần gũi, thân quen, vừa thiêng liêng, hào hùng đối với muôn thế hệ sau.

2. Tư tưởng, tình cảm cốt lõi về đất nước: đất nước của nhân dân

- Thiên nhiên địa lý của đất nước không chỉ là sản phẩm của tạo hóa mà được hình thành từ những phẩm chất và số phận của mỗi con người, một bộ phận tâm hồn máu thịt của con người:

Nhờ tình yêu chung thủy mà có “hòn Vọng Phu”, “hòn Trống Mái”

Nhờ tinh thần bất khuất, anh hùng trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước, nơi đây có ao, đầm, di tích lịch sử về quá trình dựng nước.

Nhờ truyền thống hiếu học có “núi Non Nghiên”.

- Con người làm nên lịch sử 4000 năm:

Họ là những chàng trai, cô gái chất phác nhưng luôn yêu nước.

Tác giả đề cao những con người vô danh làm nên lịch sử, khẳng định vai trò của mỗi cá nhân trong lịch sử dân tộc.

- Nhân dân sáng tạo và gìn giữ những giá trị vật chất, tinh thần cho đất nước: văn hóa: “truyền hạt gạo”, “truyền ngọn lửa”, “truyền tiếng nói”, “mang tên xã, tên làng”. Từ đó xây dựng nền tảng cho sự phát triển bền vững của đất nước.

- Tư tưởng, cảm hứng cốt lõi bao trùm toàn bộ đoạn trích: “Đất nước này là đất nước của nhân dân, đất nước của những câu ca dao thần thoại”, đất nước ấy được thể hiện qua tâm hồn con người: biết yêu thương, biết trân trọng lòng nhân ái, biết nỗ lực và biết đấu tranh vì đất nước.

- Bình luận:

Về nội dung: đoạn trích “Đất nước” đã thể hiện một cách nhìn mới về đất nước trên nhiều phương diện: văn hóa, lịch sử, địa lý dựa trên tư tưởng cốt lõi: “đất nước của nhân dân”.

Về nghệ thuật: sử dụng đa dạng, sáng tạo chất liệu văn học dân gian, ngôn ngữ đối lập, giàu triết lí sâu sắc.

1.3. Kết bài:

- Khẳng định lại giá trị của đoạn trích: đoạn trích nhấn mạnh tư tưởng “nước của dân”, thể hiện tinh thần yêu nước của tác giả, đánh thức tinh thần yêu nước trong mỗi con người.

- Nêu cảm nhận của em về đoạn trích Đất nước và có sự liên hệ thực tế về trách nhiệm của thế hệ hôm nay đối với đất nước.

2. Dàn ý phân tích bài thơ Đất Nước dễ hiểu:

2.1. Mở bài:

Giới thiệu đôi nét về nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm, bài thơ Đất nước.

Khái quát nội dung và nghệ thuật của bài thơ Đất nước.

2.2. Thân bài:

1. Cội Nguồn Đất Nước

Đất nước này có lịch sử rất lâu đời, gắn liền với những truyền thuyết, cổ tích từ xa xưa.

- Khơi gợi những truyền thống tốt đẹp của dân tộc từ truyện cổ tích, truyền thuyết.

Sự tích Trầu Cau gợi lại truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam đó là tình anh em sâu nặng, vợ chồng chung thủy, gợi lại những phong tục đẹp của dân tộc ta. trầu nhuộm răng.

Truyền thuyết về Thánh Gióng rất quen thuộc, gợi nhớ về truyền thống yêu nước, bất khuất chống giặc ngoại xâm của dân tộc.

- Đất nước có lịch sử rất lâu đời, bắt đầu từ những thuần phong mỹ tục:

“Mẹ vén tóc ra sau đầu”: tục búi tóc thành búi tròn, búi thấp sau gáy của các bà các mẹ ngày xưa.

“Cha mẹ thương nhau gừng cay muối tiêu”: truyền thống tôn trọng tình nghĩa vợ chồng.

Đất nước có lịch sử lâu đời được hình thành cùng với sự phát triển của con người Việt Nam trong cuộc sống hàng ngày, biết làm nhà, trồng lúa...

2. Đất nước là gì?

- Về không gian địa lí: “Đất Nước là nơi con người ở, hẹn hò, là nơi em đi học, là nơi em tắm”... là một không gian gần gũi, thân thiết nhưng Đất Nước cũng có dáng vẻ bên ngoài hùng vĩ, tựa núi”, “biển” là nơi con người trở về sau những ngày xa quê hương.

- Về thời gian lịch sử:

Quá khứ của đất nước vĩ đại và thiêng liêng ấy khi tác giả nhắc lại nòi giống cao quý của dân tộc ta là con rồng cháu tiên. 

Đồng thời cũng nhắc nhớ về truyền thống hào hùng dựng nước và giữ nước của cha ông ta.

Đất nước hiện lên một cách gần gũi, thân thuộc, hiện diện trong mỗi con người, kể cả ngôn ngữ để con người giao tiếp, suy nghĩ và cả những thuần phong mỹ tục vẫn tồn tại trên thế giới. 

Tương lai của đất nước với những viễn cảnh tươi sáng, các thế hệ tương lai được kỳ vọng, đặt lên vai để lớn lên cả về trí tuệ và tầm vóc, làm nên những kỳ tích cho cả dân tộc. 

3. Tư tưởng về Tổ quốc và nhân dân

a. Về không gian địa lý:

- Cảm nhận đất nước qua các địa danh nổi tiếng của Việt Nam: núi Vọng Phu, hòn Trống Mái, đất tổ Hùng Vương, núi Bút Non Nghiên...

- Nhấn mạnh việc đất nước ta sông liền núi, từ đó gợi lên ý chí của nhân dân ta thống nhất Tổ quốc, Bắc Nam ta là một nhà.

- Là biểu tượng cho vẻ đẹp tâm hồn của dân tộc Việt Nam, đó là sự thủy chung vợ chồng, quyết tâm chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam, gợi nhớ về một thời thiêng liêng, hào hùng của dân tộc rồi nhớ lại truyền thống hiếu học của dân tộc ta, nhất là những điều giản dị nhất như con cóc, con gà cũng làm nên cảnh sắc cho quê hương.

=> Khẳng định mạnh mẽ tư tưởng trọng nước, vì dân vì nước của Nguyễn Khoa Điềm là sự chung sức, đóng góp sáng tạo của nhân dân.

b. Khía cạnh thời gian lịch sử:

- Suốt 4000 năm lịch sử, dân tộc ta đã luôn đứng lên đấu tranh bảo vệ Tổ quốc, “không ai nhớ tên” nhưng chính họ là những người có công dựng nước.

- Nhân dân không chỉ là người dựng nước, giữ nước mà còn là người thực hiện nhiệm vụ vô cùng thiêng liêng là lưu truyền các giá trị văn hóa vật chất và tinh thần cho các thế hệ mai sau.

c. Xét về chiều sâu văn hóa:

- Tác giả đã lựa chọn ba câu ca dao tiêu biểu để gợi lên ba nét đẹp tâm hồn của người Việt Nam, cũng chính là ba nét đẹp văn hóa tiêu biểu” của dân tộc Việt Nam nói chung.

- “Mẹ yêu con từ khi con nằm nôi/ Con nằm mẹ khóc, mẹ ngồi mẹ ru”, người đẹp say đắm trong tình yêu, biết yêu thương những người xung quanh.

- “Dắt vàng qua sông/ Vàng rơi không tiếc, cầm vàng cũng tiếc”, qua đó thấy được vẻ đẹp của sự trân trọng tình nghĩa hơn là những giá trị vật chất tầm thường.

2.3. Kết bài:

Tóm tắt giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.

Cảm nghĩ chung về bài thơ Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm.

3. Sơ đồ tư duy Đất nước dễ hiểu:

Bạn Cần Biết

    5 / 5 ( 1 bình chọn )