Cộng đồng là gì? Vai trò cộng đồng với cuộc sống con người?

1. Cộng đồng là gì?

Cộng đồng xuất phát từ ngôn ngữ Latin, ám chỉ một liên minh hoặc một nhóm con người, động vật… có thể chung số phận, tính chất, lợi ích, tài sản hoặc mục tiêu.

Cộng đồng là thuật ngữ Hán Việt hợp từ hai thành phần.

Cộng: mang ý nghĩa chung vào, cùng nhau

Đồng: có nghĩa tương tự.

Cộng đồng có nghĩa gốc là “cùng chung với nhau”. Trong tiếng Việt hiện đại, cộng đồng được hiểu là “toàn bộ những cá nhân cùng sống, có những điểm tương đồng, liên kết thành một thể trong cuộc sống xã hội”

Cộng đồng gắn kết qua các danh phận, nhiệm vụ khác biệt khác biệt như:

– Cộng đồng xã hội chỉ tổ chức người lớn có các yếu tố xã hội chung về giai cấp thành viên, nghề nghiệp, sinh hoạt và trú trọ.

– Cộng đồng  thôn xã là sự kết hợp của các cá nhân sống theo quan hệ hàng xóm trong làng ở nông thôn.

– Cộng đồng ngôn ngữ là sự tập hợp của những người cùng sử dụng một ngôn ngữ cụ thể.

– Cộng đồng dân tộc Dao là sự kết hợp của cư dân thuộc dân tộc Dao với các khác biệt về ngôn ngữ, phong tục, truyền thống… “

– Cộng đồng con của Việt Nam ngoại quốc  chỉ”những cá nhân gốc Việt không sinh sống ở trong nước nhưng đang sinh sống ở các quốc gia khác”;

Vì vậy, có thể hiểu rằng, cộng đồn là toàn bộ những cá nhân số phận chung, có điểm chung, gắn kết thành một tổ chức trong cuộc sống xã hôi.

Cộng đồng có các liên kết quan trọng riêng, cùng chịu sự tác động từ một vài yếu tố và là thành viên được quan tâm trong sự phát triển kinh tế – xã hội hiện nay.

2. Có bao nhiêu loại cộng đồng phổ biến?

Trên thực tế, mỗi một xã hội sẽ tồn tại các nhóm cộng đồng khác nhau. Việc phân chia cộng đồng sẽ tuỳ thuộc vào những yếu tố nhất định. Hiện tại, cộng đồng được chia làm 4 loại cơ bản, gồm:

– Cộng đồng địa lý.

– Cộng đồng văn hoá.

– Cộng đồng nghề nghiệp.

– Cộng đồng tôn giáo.

Cộng đồng địa lý: Đây là cộng đồng được phân chia theo yếu tố có tính chất địa lý, vùng miền. Thông thường, cộng đồng địa lý sẽ được phân chia tuỳ theo từng mức độ cụ thể như vùng miền, quận huyện, khu phố, xóm, thôn, . ..

Ví dụ: Cộng đồng người miền Tây, cộng đồng người miền Bắc, cộng đồng người Sài Gòn, . ..

– Cộng đồng văn hoá: Tương tự cộng đồng địa lý, cộng đồng văn hoá cũng khá phổ biến trong xã hội ngày nay. Cộng đồng văn hoá là tập hợp những người có chung trình độ văn hoá. Một số yếu tố giúp phân chia cộng đồng văn hoá là: nhóm người, nền văn hoá, trường pháp, . ..

Ví dụ: Cộng đồng người Kinh, cộng đồng người Chăm, cộng đồng người Mèo, cộng đồng người yêu tranh, . ..

– Cộng đồng nghề nghiệp: Cộng đồng nghề nghiệp là những nhóm người có cùng quan điểm nghề nghiệp. Nhóm người này đều hoạt động trong cùng một lĩnh vực nhất định và có một luồng tư tưởng giống nhau.

Ví dụ: Cộng đồng bác sĩ, cộng đồng luật sư, cộng đồng nhà báo, . ..

– Cộng đồng tôn giáo: Nhóm cộng đồng tôn giáo cũng hoạt động tương đối phổ biến trong xã hội ngày nay. Mỗi quốc gia lại sở hữu các nhóm cộng đồng tôn giáo, tín ngưỡng khác nhau.

Ví dụ: Cộng đồng đạo Phật, cộng đồng Thiên chúa giáo, cộng đồng Hồi giáo, . ..

Ngoài các cộng đồng đã được liệt kê phía trên, còn có nhiều cộng đồng khác cũng đang hoạt động và tồn tại trong xã hội. Về bản chất, mỗi dân tộc, mỗi quốc gia cũng đều là một cộng đồng. Tuy nhiên, cộng đồng này sẽ mang tính chất khái quát, ẩn chứa nhiều đặc điểm bên trong.

3. Vai trò, tầm quan trọng của cộng đồng:

Cộng đồng đóng vai trò quan trọng trong việc chăm sóc cuộc sống của từng cá nhân và đảm bảo điều kiện để mọi người có thể phát triển. Hơn nữa, cộng đồng còn giải quyết một cách hợp lý các mối quan hệ giữa lợi ích riêng và lợi ích chung, quyền và nghĩa vụ.

Trong cuộc sống của mỗi cá nhân, sự hiện diện của cộng đồng mang lại sự quan trọng không thể thiếu. Để tồn tại và phát triển, con người không thể sống hoàn toàn đơn lẻ hay tự chủ mà phải dựa vào sự gắn kết với một cộng đồng nhất định. Cộng đồng có khả năng chăm sóc cuộc sống của từng cá nhân, tạo điều kiện để mọi người hỗ trợ lẫn nhau trong việc phát triển. Hơn nữa, cộng đồng còn giải quyết các khía cạnh liên quan tới lợi ích chung và riêng tư,quyền lợi và trách nhiệm.

Khi từng cá nhân tiến bước trong việc phát triển bản thân, sức mạnh của cộng đồng cũng được tăng lên. Các yếu tố quan trọng để xây dựng một cộng đồn vững mạnh bao gồm:

– Mối quan hệ cá nhân chặt chẽ và sâu sắc giữa từng thành viên trong các nhóm nhỏ, đảm bảo việc kiểm soát các mối quan hệ cá nhân

– Sự liên kết mật thiết giữa các cá nhân trong việc thực hiện các công việc và nhiệm vụ cụ thể, tạo nên tình cảm và cảm xúc chung.

– Sự hiến dâng tinh thần và sự đóng góp vào các giá trị xã hội, biểu thị ý thức cao về trách nhiệm và lòng thành của từng thành viên.

– Ý thức đoàn kết toàn diện trong toàn bộ cộng đồng.

4. Phát triển cộng đồng là gì?

Phát triển cộng đồng là tập hợp nhiều hoạt động xảy ra trong cộng đồng nhằm mục đích thay đổi những điều kiện về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội và môi trường của cộng đồng theo hướng ngày càng tốt đẹp hơn.

Phát triển cộng đồng có thể được hiểu là quá trình người dân và chính quyền cùng nhau hợp tác nhằm cải thiện những điều kiện kinh tế, xã hội, văn hoá của cộng đồng, thúc đẩy cộng đồng hoà nhập và đóng góp cho sự phát triển chung của đất nước

Nguyên tắc cơ bản của phát triển cộng đồng là sự tôn trọng sự tự quyết của người dân; tin tưởng vào năng lực của cộng đồng và phát triển nội lực của mỗi cộng đồng.

Phát triển cộng đồng đánh giá cao vai trò của người dân, đây cũng là yếu tố dẫn tới sự thành công trong quá trình phát triển cộng đồng.

Việc phát triển cộng đồng bền vững nhằm đáp ứng những nhu cầu trước mắt nhưng vẫn bảo đảm sự phát triển của cộng đồng trong tương lai; cụ thể là khai thác, sử dụng những nguồn lực ở hiện tại về con người, xã hội, kinh tế, tài nguyên, môi trường nhưng không gây tác động đến tương lai.

5. Mục tiêu phát triển cộng đồng ở Việt Nam:

* Quan điểm, định hướng trong phát triển cộng đồng:

– Lấy người dân làm trung tâm:

Phát triển cộng đồng phải xuất phát từ nhu cầu của mỗi người dân. Muốn cộng đồng phát triển phải để người dân tự ý thức và tham gia các hoạt động trong cộng đồng. Nếu người dân không biết và nhận thức rõ về nhu cầu của cộng đồng, nhận thức chưa đầy đủ thì không nên vội vàng triển khai các hoạt động giúp đỡ. Lấy người dân làm trung tâm phải bắt đầu từ kinh nghiệm của người dân, từ nhu cầu của cộng đồng vì lợi ích của người dân, đặc biệt là người nghèo.

– Phát triển đồng bộ:

Phát triển phải đồng bộ trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Các lĩnh vực như kinh tế, văn hoá, chính trị, xã hội,… đều phải tác động hỗ trợ để cùng vươn lên một cách đồng bộ các chỉ số phát triển xã hội. Bên cạnh đó phải bảo đảm an sinh xã hội đối với những nhóm dân cư chịu thiệt thòi trong cộng đồng. Vì thế luôn đòi hỏi những chính sách phải có sắp xếp theo những thứ tự ưu tiên nhằm đưa ra những biện pháp tối ưu của việc phát triển. Phát triển cộng đồng chỉ có hiệu quả khi nó nằm trong một chiến lược phát triển quốc gia đúng đắn. Tạo nên sự thay đổi xã hội là cần thiết thông qua: chuyển biến về thái độ, hành vi của người dân, cơ cấu tổ chức, các mối quan hệ trong cộng đồng.

– Tăng cường năng lực và quyền lực cho người dân:

Người dân không hành động khi thiếu năng lực. Họ cũng không thể hành động khi thiếu vắng những nguồn lực của cộng đồng, thể chế và quyền lực. Phát triển cộng đồng phải tạo ra động lực, tri thức, kỹ năng cho người dân giúp họ gắn kết lại cùng một chí hướng vì lợi ích của từng cá nhân trong cộng đồng, vì lợi ích chung có tinh thần tự giác, tự lực cao. Triển khai các hoạt động theo phương thức cùng tham gia để người dân có thêm năng lực để đáp ứng tốt hơn nữa những nhu cầu của họ.

– Nghiên cứu và ứng dụng vào thực tế:

Việc nghiên cứu và ứng dụng vào thực tế là cơ sở cho việc triển khai các chương trình, dự án và phải được chú trọng để thực hiện những mục tiêu của phát triển cộng đồng.

6. Trách nhiệm của công dân đối với cộng đồng:

Trước hết phải có tình yêu thương người, cư xử với nhau theo lẽ phải giúp cho cuộc sống con người trở nên tươi đẹp hơn, có thêm nghị lực sống vươn lên nghịch cảnh.

Cần đoàn kết, thân ái, yêu thương, quý trọng, quan tâm, chia sẻ, sẵn lòng giúp đỡ mọi người. Tích cực tham gia các hoạt động về nhân đạo, xã hội, hoạt động từ thiện. ..

Công dân cũng cần sống hoà đồng, không phân biệt mọi người; không tạo xung đột, mâu thuẫn với người xung quanh và có ý thức tham gia những hoạt động chung của cộng đồng.

Sống hoà nhập với cộng đồng sẽ có thêm niềm tin và nghị lực để vượt qua thử thách trong cuộc sống.

Công dân cũng cần phải biết đoàn kết, đồng lòng chung sức lao động, giúp đỡ, tương trợ lẫn nhau trong 1 công việc, một lĩnh vực vì mục tiêu chung. ..