Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng theo quy định mới

Tóm tắt câu hỏi:

Thưa luật sư tôi có một vài điều muốn nhờ luật sư giải đáp. Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng theo Bộ luật dân sự 2015, yếu tố lỗi không phải là yêu tố bắt buộc đồng thời mở rộng phạm vi gây thiệt hại có thể là do tài sản gây ra. Luật sư nhận định như thế nào về vấn đề này? Cũng theo căn cứ phát sinh đó tôi có một tình huống cụ thể như sau: B tới nhà A ăn trộm. A có đề biển ở ngoài cổng là nhà có vẹt dữ. B tuy nhìn thấy nhưng nghĩ rằng vẹt dữ đến đâu thì anh ta cũng có thể khắc phục được vì vậy B quyết định ăn trộm. B vừa đặt chân xuống đất thì vẹt kêu: con ki đâu tấn công. B bị gãy tay và mất rất nhiều máu. Tình huống này chủ nhà không phải bồi thường, vậy trong tình huống trên đã vi phạm điều kiện nào của căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hai ngoài hợp đồng ạ? Mong nhận được sự hồi đáp sớm từ Luật sư. Tôi xin chân thành cảm ơn!

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Cơ sở pháp lý:

– Bộ luật dân sự 2015.

2. Luật sư tư vấn:

Bộ luật dân sự 2015 quy định:

“Điều 584. Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hai

1. Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác

…”

Bộ luật dân sự 2005 quy định:

“Điều 604. Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại

1. Người nào do lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của cá nhân, xâm phạm danh dự, uy tín, tài sản của pháp nhân hoặc chủ thể khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.

2. Trong trường hợp pháp luật quy định người gây thiệt hại phải bồi thường cả trong trường hợp không có lỗi thì áp dụng quy định đó.”

Như vậy, Bộ luật dân sự 2015 quy định yếu tố lỗi không phải là yếu tố bắt buộc để làm căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng. Trong khi đó, Bộ luật dân sự 2005 quy định người gây thiệt hại phải có lỗi  cố ý hoặc vô ý thì mới phải chịu trách nhiệm bồi thường. Tuy nhiên, trong một số trường hợp pháp luật có quy định, thì dù không có yếu tố lỗi, người gây thiệt hải vẫn phải bồi thường. Như vậy, về cơ bản, Bộ luật dân sự 2015 mở rộng thêm các trường hợp phải bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng khi không có lỗi so với Bộ luật dân sự 2005. Quy định này nhằm mục đích bù đắp phần nào tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người bị thiệt hại (không xét đến lỗi của người bị thiệt hại trong trường hợp này) vì trong nhiều trường hợp, dù người gây thiệt hại không có lỗi nhưng thiệt hại thực tế đã xảy ra.

Tình huống mà bạn đưa ra đã vi phạm nguyên tắc miễn trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho người gây thiệt hại trong trường hợp người bị thiệt hại hoàn toàn có lỗi

Xem thêm: Trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi gây ra tai nạn giao thông

Bộ luật dân sự 2015 quy định:

“Điều 584.

…

2. Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.”

>>> Luật sư tư vấn pháp luật dân sự qua tổng đài: 1900.6568

Như vậy, theo quy định của Bộ luật dân sự 2015, chỉ khi lỗi hoàn toàn thuộc về B, A mới được miễn trách nhiệm trong trường hợp này. Tuy nhiên, dựa trên những tình tiết mà bạn cung cấp, chúng ta thấy rằng lỗi không hoàn toàn nằm ở B. Trong trường hợp B bị con vẹt tấn công gây thiệt hại thì sẽ rơi vào trường hợp lỗi vô ý do quá tự tin: B lường trước được hậu quả nhưng cho rằng mình có thể khắc phục được. Còn trường hợp như bạn nêu, con chó tấn công khiến B bị thương không phải do lỗi của B. Bởi vì B không lường trước được và cũng không thể lường trước được tình huống này (A chỉ cảnh báo nhà có vẹt dữ, không cảnh báo nhà có chó dữ). Do đó, lỗi không hoàn toàn do B nên A không được miễn trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng theo quy định tại Khoản 2 Điều 584 Bộ luật dân sự 2015