Cảm nhận 4 câu thơ cuối bài Khi con tu hú của Tố Hữu

1. Dàn ý bài cảm nhận 4 câu thơ cuối bài Khi con tu hú của Tố Hữu ngắn gọn nhất:

1.1. Mở bài: 

- Giới thiệu về tác giả Tố Hữu và tác phẩm Khi con tu hú

- Giới thiệu vấn đề cần cảm nhận: 4 câu thơ cuối bài Khi con tu hú của Tố Hữu. 

1.2. Thân bài: 

- Nêu ra 4 câu thơ cuối trong bài Khi con tu hú. 

+  Trong tác phẩm “Khi con tu hú”, tiếng chim tu hú  tác động mạnh mẽ đến tâm hồn thi nhân, nó báo hiệu mùa hè đã đến, mùa của sức sống thiên nhiên, một hiện tại. 

+ Nhà văn ở trong  tù càng cảm thấy  ngột ngạt  tù túng, cô đơn, từ đó  khao khát được giải thoát và lang thang khắp nơi. 

- Tâm trạng của tác giả  trong lao ngục: 

+ Tác giả cho biết  bài thơ “Khi con tu hú” được viết khi ông đang sống trong ngục tù, tưởng chừng như những bức tường bao quanh  không thể ngăn cản nhà thơ lắng nghe và tưởng tượng  thế giới bên ngoài. 

 + Khi hồn quay đi, tâm trạng nhà thơ  thực sự xúc động  

 - Cảm giác ngột ngạt của Tố Hữu: Tiếng chim dưới trời càng thánh thót, thì sự trỗi dậy cảm giác của người tù càng dâng trào, bị cô lập, ngột ngạt "muốn đập tan phòng". 

 - Oan uất, bế tắc khi không thể ra khỏi ngục: 

+ Nhưng tiếng chim tu hú  cuối bài thơ  khiến  người tù  ngột ngạt, bức bối, khó chịu và khó chấp nhận  đắm chìm trong đau khổ vì không có lối thoát và ngục tù “chỉ có chết”. 

+ Tiếng hú vẫn  vang bên ngoài, nỗi chua xót trong lòng người viết vẫn tiếp diễn.

- Cảm nhận về nghệ thuật của bài thơ “Khi con tu hú”.

1.3. Kết bài:

- Đánh giá lại 4 câu thơ cuối bài thơ Khi con tu hú và liên hệ bản thân. 

2. Cảm nhận 4 câu thơ cuối bài Khi con tu hú của Tố Hữu hay nhất:

Người hoạt động cách mạng bị tù đày, ngồi tù - nhà văn Tố Hữu, người lính mới 19 tuổi, vừa thực hiện lý tưởng cộng sản cao cả, đã chấp nhận kế xông pha sa trường, hy sinh vì nghĩa lớn, lắng nghe tiếng chim tu hú báo hiệu mùa hè đã đến. Từ đó đã hình thành nguồn cảm hứng cho ông sáng tác bài thơ “Khi con tu hú”. 

 Mùa hè sôi động, náo nhiệt và đáng nhớ nhưng một người trẻ năng động như tác giả - người lính mới chỉ 19 tuổi lại bị giam cầm giữa bốn bức tường kín mít, ngột ngạt, tách biệt với cuộc sống. Tiếng chim tu hú đã đánh thức tình cảm và bản chất sôi nổi trong người cộng sản trẻ tuổi. Tiếng chim ríu rít khiến nhà thơ liên tưởng đến cuộc sống tự do ấm áp bên ngoài. 

“Khi con tu hú gọi bầy

Lúa chiêm đương chín, trái cây ngọt dần

Vườn râm dậy tiếng ve ngân

Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào

Trời xanh càng rộng càng cao

Đôi con diều sáo lộn nhào từng không”.

Có người coi đoạn thơ trên là một bức tranh phong cảnh với những nét tả cảnh đẹp tuyệt vời trong tập thơ Từ ấy của Tố Hữu. 

Đúng là như vậy, phong cảnh mùa hè ở đây được miêu tả rất có hồn và có sức sống. Mọi thứ dường như nở hoa, phát triển. Những bông lúa "đương" trở chín vàng; quả "đang" ngọt hơn chứ không "đã" ngọt. Và tất cả những điều ấy đã làm hết sức mình trong mùa hè bận rộn này. Tiếng ve tỉnh giấc”dậy”, nắng vàng “đầy” sân. Chiều rộng và chiều cao của không gian và vạn vật cứ thế tự do tự tại. Trời cao đất rộng cánh diều bay “lộn nhào tầng không”. 

Khi con chim tu hú cất lên như một khúc dạo đầu. Từ khúc nhạc mở đầu này, cả mùa hè bừng lên, rạo rực, cuồng nhiệt… Nhưng để tưởng tượng rằng đó là một bức tranh là không chính xác. Dưới con mắt của người nghệ sĩ, đây không phải là một bức tranh mùa hè với quá nhiều thứ trong một khung hình như vậy. Hai câu đầu hiện lên một hình ảnh, câu ba, câu bốn và hai câu năm, sáu đều là những hình ảnh độc lập. Nếu nó được gọi là một bức tranh, nó là một bức tranh trường tồn. Tại sao sau đó? Bởi đó là “bức tranh” vẽ không phải bằng mắt mà bằng trí tưởng tượng, bằng trí tưởng tượng theo tâm trạng của con người. Nhân vật trữ tình của bài thơ này không bắt đầu vẽ một bức tranh bây giờ mà là khung cảnh sôi động, sống động và màu mỡ của tiếng ve phát triển trong con người và bị phá vỡ bởi mùa hè. Có những cảnh, cảnh đầy phóng khoáng, mộng mơ. 

Từ kết cấu của khổ thơ thứ nhất, 6 khổ thơ đầu khổ thơ thứ hai, có thể kết luận khổ thơ cuối giống như một bài thơ riêng biệt. Bài đầu tiên được gọi là "mùa hè", bài thứ hai là "tiếng chim tu hú". Thì ra, từ câu đầu của bài là “Khi con tu hú gọi bầy”, nhưng linh hồn của bài thơ này đúng hơn lại nằm ở câu tiếp theo, câu cuối cùng: 

“Ngột làm sao, chết uất thôi

Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu”.

Hóa ra tiếng chim tu hú đã tạo nên một "nghịch lý" trong lòng chàng trai trẻ này. Mùa hè sống động, tươi sáng, tự do đã đến và tôi lại ở trong tù. Ngoại cảnh (bắt nguồn từ trí tưởng tượng vì nó được trải nghiệm) tác động đến con người, tạo ra xung động ở con người, ngăn cản, bóp nghẹt khát vọng đấu tranh, bứt phá. 

Ta nghe hè dậy bên lòng

Mà chân muốn đạp tan phòng hè ôi!

Những điều này thực tế không thể thực hiện được, vì vậy câu thơ cuối giống như một lời than của Tố Hữu. Đó là biểu hiện của khát vọng tự do, khát vọng hành động, ngày càng bị thúc đẩy bởi sự bất mãn và bất mãn ở một người trẻ tuổi với nhiệt huyết, khát vọng ngày càng mạnh mẽ. Câu thơ cuối: “Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu” như âm thanh của cuộc sống trong điên loạn mà con người buộc phải sống trong cảnh nô lệ. Tiếng chim ríu rít ngoài kia như sưởi ấm con tim một cách mãnh liệt. 

Hình ảnh tượng hình cùng bút pháp nghệ thuật đặc sắc đã làm nổi bật lên những quang cảnh tươi vui, náo nhiệt của ngày hè. Nhưng nổi bật hơn cả trong đó là tâm hồn khao khát tự do, hướng tới một cuộc sống tươi đẹp của người cộng sản trẻ đang sống trong cảnh ngục tù. 

Tiếng chim tu hú là âm thanh của sự sống, sự sống của hành động cách mạng.Ngoài ra, nó cònlà tâm trạng, tinh thần của người lính trẻ “say mùi chân lý”.

3. Cảm nhận 4 câu thơ cuối bài Khi con tu hú của Tố Hữu được điểm cao nhất:

Tác giả Tố Hữu là  nhà thơ của lý tưởng cộng sản, trong thơ ông luôn có hình ảnh con người cách mạng của lý tưởng cộng sản  gắn liền với cách mạng Tổ quốc Việt Nam. Tác phẩm “Khi con tu hú” của ông  là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất thể hiện chất thơ của người chiến sĩ cách mạng. 

Tiếng chim tu hú có sức ảnh hưởng mạnh mẽ trong bài thơ “Khi con tu hú”, đến tâm hồn thi nhân, nó báo hiệu mùa hè đã đến, thời điểm bừng bừng sức sống của thiên nhiên, tạo vật. Khiến cho nhà văn bị cầm tù  thấy  ngột ngạt và co quắp, càng cô đơn càng khao khát được tự do rong ruổi. Và tâm trạng này của người tù cộng sản được thể hiện rõ nét nhất ở  khổ thơ cuối: 

“Ta nghe hè dậy bên lòng…

Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!”

Khổ thơ đầu của bài thơ là  bức tranh thiên nhiên mùa hè tươi đẹp, tràn ngập màu sắc và  âm thanh. Trí tưởng tượng, trí nhớ và tình yêu thiên nhiên, cuộc sống của ông đã vẽ nên bức tranh này để mọi thứ  được tô điểm và đẩy lên mức tươi sáng nhất. Bài thơ  thể hiện tình yêu và niềm khao khát sâu sắc của nhà thơ đối với cuộc sống và thiên nhiên. Tuy nhiên, đẹp như mơ bao nhiêu thì hiện thực  lại phũ phàng, phũ phàng bấy nhiêu với tạo hóa. 

“Ta nghe hè dậy bên lòng

Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!”

Tác phẩm “Khi con tu hú” được Tố Hữu viết trong hoàn cảnh  sống trong chốn lao tù nên dường như những bức tường bao quanh  không thể ngăn cản nhà thơ lắng nghe và tưởng tượng ra thế giới bên ngoài. Tuy nhiên, hướng tâm hồn ra bên ngoài, nhà thơ  thực sự xúc động. Tiếng chim kêu càng to trong căn phòng rộng lớn này, người tù càng cảm thấy bị cô lập và ngột ngạt “muốn đập tan phòng”

“Ngột làm sao, chết uất thôi

Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!”

Có thể thấy, tiếng chim tu hú ở đầu hay cuối bài thơ vẫn tượng trưng cho lời kêu gọi thiết tha  của những người tù cộng sản về một cuộc sống tự do đầy ám ảnh. Tuy nhiên, ở mỗi thời điểm, tâm trạng của người tù khi  nghe tiếng chim tu hú lại khác nhau. Mở đầu bài thơ,  nghe tiếng chim tu hú, người tù có niềm khao khát mãnh liệt về một cuộc sống tự do, chạy nhảy khắp nơi. Nhưng tiếng chim tu hú ở cuối bài thơ lại làm cho người tù cảm thấy ngột ngạt, thất vọng, khó chịu và khó chấp nhận chìm đắm trong đau khổ, vì không thoát  khỏi cảnh bị giam cầm, giam cầm. 

Có thể thấy nhà thơ đã chỉ ra cội nguồn cốt yếu của những người tù cộng sản ở cuối bài thơ “Khi con tu hú”, vỏn vẹn bốn dòng. Những câu thơ  gần gũi, giản dị với tình cảm  thiết tha, sâu lắng đã để lại trong lòng người đọc một hình ảnh những người cộng sản như tác giả một cách chân thực nhất.