Tóm tắt câu hỏi:
Kính chào luật sư. Ngày 24/8/2015 vào khoảng 16h30 phút tôi đi xe máy về đến một ngã ba phía bên tay phải theo chiều tôi đi, tôi vừa dừng lại phía bên phải lề đường cách bờ tường bên phải khoảng 0,7 mét và cách mép tường của ngã ba khoảng 1 mét. Lúc đó tôi đang nhìn vào một xưởng mộc bên phía tay trái thì nghe tiếng kêu, tôi nhìn lại thì thấy một bà đi xe đạp, từ ngã ba phía tay phải tôi tới, khi xe đạp còn cách đầu xe tôi khoảng 1 mét thì bà ta nhảy xuống và bị ngã ngồi tại chỗ. Lúc đó tôi vẫn ngồi trên xe máy, bà ta ngồi cách đầu xe tôi khoảng 0,6 mét chếch phía tay phải tôi, chiếc xe đạp đổ xuống nằm ôm ghi đông vào góc tường, ngã ba hai bánh xe nằm phía ngoài chếch theo hướng vòng rẽ trái theo chiều đi của bà ta. Sau khi bị ngã chừng vài phút bà ta vào cửa của xưởng mộc ngồi lúc đó có mấy người dân và tôi cũng xuống xe kiểm tra thì bà ấy chỉ bị một vết xước nhỏ gần bằng hạt thóc ở ngón chân giữa bàn chân phải sầy da hơi dỡm máu. Ngồi chừng 10 phút bà đứng dậy và ra dắt xe đi về, xe đạp không bị hư hỏng gì. Hôm sau đi chụp X quang ở bệnh viện Hưng Hà tỉnh Hưng Yên kết quả Bác sĩ cho biết rất may là không có tổn thương gì, chỉ bị dãn dây chằng nên sống lưng bị đau cứ nghỉ ngơi một vài ngày sẽ khỏi. Hôm sau vợ tôi có đến hỏi thăm và tôi cũng biếu bà ấy 1 triệu đồng để bà ấy bôi dưỡng cho mau khỏe. Năm ngày sau 3 người con của nhà bà ấy đến nhà tôi nói là tại tôi đâm xe máy vào bà ấy bây giờ lưng đau phải đi Hà Nội chữa. Họ nói sẽ đưa ra pháp luật và còn đe dọa tôi, nói năng thô tục xúc phạm tôi. Tôi cũng nói là tôi không va vào bà ấy, gia đình cứ đưa ra pháp luật sau này xác định của pháp luật tôi gây lỗi tới đâu tôi bồi thường tới đó.
Cho đến ngày 10/11/2015 gia đình bà ấy gửi đơn ra Ban lãnh đạo thôn nơi tôi cư trú và yêu cầu được giải quyết hòa giải sự việc này. Ban lãnh đạo thôn có mời tổ hòa giải của thôn và hai gia đình đến Hội trường của thôn để hòa giải, trong buổi hòa giải đó trên tinh thần đoàn kết và tình cảm làng xóm không xác định lỗi của bên nào mà cùng nhất trí cùng khắc phục hậu quả khi gia đình bà ấy khai báo là đã chi phí hết 15 triệu tiền thuốc men, đi lại và yêu cầu tôi hỗ trợ 50%, là 7,5 triệu tôi đã đồng ý và ngày hôm sau mang tiền ra hội trường giao cho nhà bà ấy, có sự chứng kiến của ban lãnh đạo thôn.
Ngày hôm sau tôi mang tiền ra để giao, có đủ trưởng, phó thôn thì nhà bà ấy không nhận mà yêu cầu Trưởng thôn phải sửa Biên Bản hòa giải hôm trước là tôi phải bồi thường nhà bà ấy chứ không dùng từ “Hỗ trợ”. Tôi không đồng ý với ý kiến này vì xét về tình cảm thì tôi hỗ trợ chứ tôi không va vào bà ấy do vậy ban lãnh đạo thôn cũng không đồng ý. Gia đình bà đó đã gửi đơn lên Công an huyện. Công an Huyện đã mấy lần mời tôi lên cơ quan làm việc rồi trực tiếp đến nhà tôi lấy lời khai và còn bảo tôi sang nói chuyện với nhà bà ấy để thông cảm… giữ tình cảm làng xóm v..v nhưng tôi không đến nhà bà ấy vì thực tế tôi đã xử lý tình cảm rồi nhưng nhà bà ấy cố tình gây phức tạp và còn tuyên bố cho tôi đi tù vv. Hôm nay em trai họ của bà ấy lại mượn rượu để gây sự với tôi, được mọi người can ngăn hơn nữa tôi cũng biết nếu mình dây vào sẽ mắc bẫy bọn họ vậy tôi thôi. Nhưng tôi không biết tình trạng này kéo dài tôi sẽ phải sử lý thế nào. Nếu mình nghe công an đến nhà họ nói chuyện khác nào mình tự nhận mình gây tai nạn, đồng thời để họ được đà làm khó cho mình hơn nữa. Rất mong luật sư hãy chỉ giúp tôi phải làm thế nào trong việc này. Tôi xin chân thành cảm ơn!
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
Trước hết, theo quy định Điều 604 Bộ luật dân sự 2005 về căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại:
“1. Người nào do lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của cá nhân, xâm phạm danh dự, uy tín, tài sản của pháp nhân hoặc chủ thể khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.
2. Trong trường hợp pháp luật quy định người gây thiệt hại phải bồi thường cả trong trường hợp không có lỗi thì áp dụng quy định đó”.
Đồng thời, quy định này được hướng dẫn tại khoản 1 Mục 1 Nghị quyết số 03/2006/NQ-HĐTP, về nguyên tắc chung thì trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng chỉ phát sinh khi có đầy đủ các yếu tố sau đây: Phải có thiệt hại xảy ra; hải có hành vi trái pháp luật; Phải có mối quan hệ nhân quả giữa thiệt hại xảy ra và hành vi trái pháp luật; Phải có lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý của người gây thiệt hại.
Trong trường hợp trên, mặc dù bạn không va vào người kia tuy nhiên lỗi của bạn có thể là do không tuân thủ của Luật giao thông đường bộ, nghĩa là bạn không dùng còi báo hiệu hoặc không giảm tốc độ khi rẽ khiến cho người phía trước không biết trước được nên bất ngờ mất tai lái và ngã ra đường. Do đó, đây có thể là lỗi vô ý vì quá tự tin hoặc vô ý vì cẩu thả.
Ngoài ra, pháp luật cũng quy định người gây thiệt hại phải bồi thường cả trong trường hợp không có lỗi. Do bạn gây thiệt hại trong khi đang điều khiển xe máy nên bạn có thể phải bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra (Điều 623 “Bộ luật dân sự 2015”).
Thứ hai, về nguyên tắc bồi thường thiệt hại, Điều 605 “Bộ luật dân sự 2015” quy định:
“1. Thiệt hại phải được bồi thường toàn bộ và kịp thời. Các bên có thể thoả thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật hoặc thực hiện một công việc, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
2. Người gây thiệt hại có thể được giảm mức bồi thường, nếu do lỗi vô ý mà gây thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế trước mắt và lâu dài của mình.
3. Khi mức bồi thường không còn phù hợp với thực tế thì người bị thiệt hại hoặc người gây thiệt hại có quyền yêu cầu Toà án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác thay đổi mức bồi thường”.
Do vậy, hai bên có thể thoả thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật hoặc thực hiện một công việc, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Ngoài ra, người gây thiệt hại có thể được giảm mức bồi thường, nếu do lỗi vô ý mà gây thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế trước mắt và lâu dài của mình.
Thứ ba, về việc bồi thường thiệt hại trong trường hợp sức khỏe bị xâm phạm được quy định tại Điều 609 “Bộ luật dân sự 2015” và được hướng dẫn bởi Khoản 1 Mục 2 Nghị quyết số 03/2006/NQ-HĐTP:
“1. Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm
Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm được bồi thường bao gồm:
1.1. Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khỏe và chức năng bị mất, bị giảm sút của người bị thiệt hại bao gồm: Tiền thuê phương tiện đưa người bị thiệt hại đi cấp cứu tại cơ sở y tế; tiền thuốc và tiền mua các thiết bị y tế, chi phí chiếu, chụp X-quang, chụp cắt lớp, siêu âm, xét nghiệm, mổ, truyền máu, vật lý trị liệu… theo chỉ định của bác sỹ; tiền viện phí; tiền mua thuốc bổ, tiếp đạm, tiền bồi dưỡng phục hồi sức khỏe cho người bị thiệt hại theo chỉ định của bác sỹ; các chi phí thực tế, cần thiết khác cho người bị thiệt hại (nếu có) và các chi phí cho việc lắp chân giả, tay giả, mắt giả, mua xe lăn, xe đẩy, nạng chống và khắc phục thẩm mỹ… để hỗ trợ hoặc thay thế một phần chức năng của cơ thể bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại (nếu có).
…
1.3. Chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị.
a) Chi phí hợp lý cho người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị bao gồm: tiền tàu, xe đi lại, tiền thuê nhà trọ theo giá trung bình ở địa phương nơi thực hiện việc chi phí (nếu có) cho một trong những người chăm sóc cho người bị thiệt hại trong thời gian điều trị do cần thiết hoặc theo yêu cầu của cơ sở y tế.
b) Thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị được xác định như sau:
– Nếu người chăm sóc người bị thiệt hại có thu nhập thực tế ổn định từ tiền lương trong biên chế, tiền công từ hợp đồng lao động thì căn cứ vào mức lương, tiền công của tháng liền kề trước khi người đó phải đi chăm sóc người bị thiệt hại nhân với thời gian chăm sóc để xác định khoản thu nhập thực tế bị mất.
– Nếu người chăm sóc người bị thiệt hại có làm việc và hàng tháng có thu nhập ổn định, nhưng có mức thu nhập khác nhau thì lấy mức thu nhập trung bình của 6 tháng liền kề (nếu chưa đủ 6 tháng thì của tất cả các tháng) trước khi người đó phải đi chăm sóc người bị thiệt hại nhân với thời gian chăm sóc để xác định khoản thu nhập thực tế bị mất.
– Nếu người chăm sóc người bị thiệt hại không có việc làm hoặc có tháng làm việc, có tháng không và do đó không có thu nhập ổn định thì được hưởng tiền công chăm sóc bằng tiền công trung bình trả cho người chăm sóc người tàn tật tại địa phương nơi người bị thiệt hại cư trú.
– Nếu trong thời gian chăm sóc người bị thiệt hại, người chăm sóc vẫn được cơ quan, người sử dụng lao động trả lương, trả tiền công lao động theo quy định của pháp luật lao động, bảo hiểm xã hội thì họ không bị mất thu nhập thực tế và do đó không được bồi thường.
1.4. Trong trường hợp sau khi điều trị, người bị thiệt hại mất khả năng lao động và cần có người thường xuyên chăm sóc (người bị thiệt hại không còn khả năng lao động do bị liệt cột sống, mù hai mắt, liệt hai chi, bị tâm thần nặng và các trường hợp khác do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định bị suy giảm khả năng lao động vĩnh viễn từ 81% trở lên) thì phải bồi thường chi phí hợp lý cho việc chăm sóc người bị thiệt hại:
a) Chi phí hợp lý cho việc chăm sóc người bị thiệt hại bao gồm: chi phí hợp lý hàng tháng cho việc nuôi dưỡng, điều trị người bị thiệt hại và chi phí hợp lý cho người thường xuyên chăm sóc người bị thiệt hại.
b) Chi phí hợp lý cho người thường xuyên chăm sóc người bị thiệt hại được tính bằng mức tiền công trung bình trả cho người chăm sóc người tàn tật tại địa phương nơi người bị thiệt hại cư trú. Về nguyên tắc, chỉ tính bồi thường thiệt hại cho một người chăm sóc người bị thiệt hại do mất khả năng lao động.
1.5. Khoản tiền bù đắp tổn thất về tinh thần do sức khỏe bị xâm phạm.
a) Khoản tiền bù đắp tổn thất về tinh thần do sức khỏe bị xâm phạm được bồi thường cho chính người bị thiệt hại.
b) Trong mọi trường hợp, khi sức khỏe bị xâm phạm, người bị thiệt hại được bồi thường khoản tiền bù đắp tổn thất về tinh thần. Cần căn cứ vào hướng dẫn tại điểm b tiểu mục 1.1 mục 1 Phần I Nghị quyết này để xác định mức độ tổn thất về tinh thần của người bị thiệt hại. Việc xác định mức độ tổn thất về tinh thần cần căn cứ vào sự ảnh hưởng đến nghề nghiệp, thẩm mỹ, giao tiếp xã hội, sinh hoạt gia đình và cá nhân…
c) Mức bồi thường khoản tiền bù đắp tổn thất về tinh thần cho người bị thiệt hại trước hết do các bên thỏa thuận. Nếu không thỏa thuận được, thì mức bồi thường khoản tiền bù đắp tổn thất về tinh thần cho người bị thiệt hại phải căn cứ vào mức độ tổn thất về tinh thần, nhưng tối đa không quá 30 tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định tại thời điểm giải quyết bồi thường”.
>>> Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568
Theo đó, khoản tiền bạn phải bồi thường cho người kia dựa trên sự thỏa thuận của hai bên nhưng không được trái các nguyên tắc của pháp luật dân sự. Cụ thể bạn cần phải bồi thường các khoản tiền sau: Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khỏe và chức năng bị mất, bị giảm sút của người bị thiệt hại; Chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị; Trong trường hợp sau khi điều trị, người bị thiệt hại mất khả năng lao động và cần có người thường xuyên chăm sóc thì phải bồi thường chi phí hợp lý cho việc chăm sóc người bị thiệt hại; Khoản tiền bù đắp tổn thất về tinh thần do sức khỏe bị xâm phạm… Bên bị thiệt hại không được yêu cầu bạn bồi thường vượt quá thiệt hại, cũng không được yêu cầu bạn bồi thường những chi phí hợp lý mà pháp luật không quy định.
Như vậy, trong trường hợp trên, bạn nên cùng với cơ quan công an sang nhà bà kia để xem xét mức độ thiệt hại cũng như thỏa thuận về việc bồi thường. Nếu hai bên không thỏa thuận được thì nên nhờ đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết (Ủy ban nhân dân huyện hoặc Tòa án) để có thể bồi thường cho thỏa đáng và chấm chứt vụ việc một cách triệt để. Còn về phần họ hàng nhà người kia liên tục gây sự và xúc phạm bạn, bạn nên trình bày việc này với cơ quan công an để họ bảo vệ quyền lợi cho ban.