Skip to content
1900.6568

Trụ sở chính: Số 89, phố Tô Vĩnh Diện, phường Khương Trung, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội

  • DMCA.com Protection Status
Home

  • Trang chủ
  • Giới thiệu
    • Về Luật Dương Gia
    • Luật sư điều hành
    • Tác giả trên Website
    • Thông tin tuyển dụng
  • Kiến thức pháp luật
  • Tư vấn pháp luật
  • Dịch vụ Luật sư
  • Biểu mẫu
  • Văn bản pháp luật
  • Đặt câu hỏi
  • Đặt lịch hẹn
  • Liên hệ
Home

Đóng thanh tìm kiếm
  • Trang chủ
  • Đặt câu hỏi
  • Đặt lịch hẹn
  • Gửi báo giá
  • 1900.6568
Trang chủ » Thông tin hữu ích » Triết học Mác Lênin » Biện chứng là gì? Phép biện chứng là gì? Các hình thức cơ bản?

Triết học Mác Lênin

Biện chứng là gì? Phép biện chứng là gì? Các hình thức cơ bản?

  • 12/07/2022
  • bởi Phạm Trà
  • Phạm Trà
    12/07/2022
    Triết học Mác Lênin
    0

    Biện chứng là gì? Biện chứng trong tiếng anh là gì? Phép biện chứng là gì? Các hình thức lịch sử của phép biện chứng? Nguyên lý của phép biện chứng? Các quy luật của phép biện chứng?

    Thuật ngữ biện chứng đã không còn quá xa lạ đối với chúng ta. Biện chứng là một từ có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp cổ và cụm từ này cũng đã dần trở nên phổ biến qua những cuộc đối thoại kiểu Socrates của Plato. Biện chứng có những ý nghĩa và vai trò quan trọng trong đời sống và sự phát triển của con người. Tuy nhiên, vẫn còn có nhiều người hiện nay chưa hiểu rõ về thuật ngữ này. Chính vì vậy, bài viết dưới đây chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu biện chứng là gì? Phép biện chứng là gì? Các hình thức cơ bản?

    Tư vấn luật trực tuyến miễn phí qua tổng đài điện thoại: 1900.6568

    Mục lục bài viết

    • 1 1. Biện chứng là gì?
    • 2 2. Biện chứng trong tiếng anh là gì?
    • 3 3. Phép biện chứng là gì?
    • 4 4. Các hình thức lịch sử của phép biện chứng:
    • 5 5. Nguyên lý của phép biện chứng:
    • 6 6. Các quy luật của phép biện chứng:

    1. Biện chứng là gì?

    Khái niệm biện chứng được tạo ra và dùng để chỉ những mối liên hệ và sự phát triển của các sự vật, hiện tượng trong tự nhiên, các sự vật, hiện tượng trong xã hội và trong quá trình tư duy.

    Có các khái niệm biện chứng khách quan và khái niệm biện chứng chủ quan.

    Biện chứng khách quan là cụm từ được dùng để chỉ biện chứng của các tồn tại vật chất; còn biện chứng chủ quan là cụm từ được dùng để chỉ biện chứng của ý thức.

    Ta nhận thấy, trên thực tế thì sẽ có sự đối lập giữa quan điểm duy vật và quan điểm duy tâm trong việc thực hiện giải quyết vấn đề về mối quan hệ giữa biện chứng khách quan và biện chứng chủ quan.

    Theo quan niệm duy tâm thì biện chứng chủ quan chính là cơ sở của biện chứng khách quan. Bên cạnh đó thì theo quan điểm duy vật lại khẳng định biện chứng khách quan là cơ sở của biện chứng chủ quan.

    Ph. Ăngghen khẳng định nội dung sau: Biện chứng gọi là khách quan thì nó sẽ chi phối trong toàn bộ giới tự nhiên, còn biện chứng khi gọi là chủ quan, tức tư duy biện chứng, thì nó sẽ phản ánh sự chi phối trong toàn bộ giới tự nhiên.

    Sự đối lập nhau trong quan niệm đó cũng chính là cơ sở quan trọng để thực hiện việc phân chia phép biện chứng thành: phép biện chứng duy tâm và phép biện chứng duy vật.

    2. Biện chứng trong tiếng anh là gì?

    Biện chứng trong tiếng anh là: dialectic.

    3. Phép biện chứng là gì?

    Phép biện chứng được hiểu cơ bản chính là học thuyết về biện chứng của thế giới.

    Phép biện chứng với tư cách là học thuyết triết học, phép biện chứng sẽ giúp có thể khái quát những mối liên hệ phổ biến và những quy luật chung nhất của mọi quá trình vận động, phát triển của các sự vật, hiện tượng trong tự nhiên, trong xã hội và trong tư duy; từ đó thì phép biện chứng sẽ xây dựng các nguyên tắc phương pháp luận chung cho các quá trình nhận thức và thực tiễn trong xã hội và đời sống con người.

    Phép biện chứng đã trở nên rất quen thuộc với con người trong xã hội hiện đại và được sử dụng rất phổ biến trong nhiều hoạt động và các lĩnh vực đời sống khác nhau.

    4. Các hình thức lịch sử của phép biện chứng:

    Như chúng ta đã biết, theo ghi chép thì phép biện chứng đã có lịch sử phát triển trên 2.000 năm từ thời cổ đại phương Đông và phương Tây, phép biện chứng với ba hình thức cơ bản và các hình thức cụ thể này cũng là thể hiện ba trình độ phát triển của phép biện chứng trong lịch sử triết học, cụ thể:

    – Thứ nhất: Phép biện chứng chất phác thời cổ đại là hình thức đầu tiên của phép biện chứng trong lịch sử triết học.

    Phép biện chứng chất phác thời cổ đại là một nội dung cơ bản ở trong nhiều hệ thống triết học của các đất nước Trung Quốc, Ấn Độ và Hy Lạp cổ đại. Phép biện chứng chất phác thời cổ đại tiêu biểu cho những tư tưởng biện chứng của triết học Trung Quốc cụ thể như là: “biến dịch luận” (đây là học thuyết về những nguyên lý, quy luật biến đổi phổ biến trong vũ trụ) và “ngũ hành luận” (đây là học thuyết về những nguyên tắc tương tác, biến đổi của các tố chất bản thể trong vũ trụ) của Âm dương gia. Còn tiêu biểu cho phép biện chứng của triết học Hy Lạp cổ đại thì sẽ là những quan điểm biện chứng của Heraclit.

    – Thứ hai: Phép biện chứng duy tâm cổ điển Đức:

    Phép biện chứng duy tâm cổ điển Đức đã được khởi đầu từ những quan điểm biện chứng trong triết học của I. Kantơ và phép biện chứng duy tâm cổ điển Đức đã đạt tới đỉnh cao trong triết học của Ph. Hêghen. Ph. Hêghen đã thực hiện việc nghiên cứu và cũng đã phát triển các tư tưởng biện chứng thời cổ đại lên một trình độ mới. Cụ thể đó là trình độ lý luận sâu sắc và có tính hệ thông chặt chẽ, trong đó trung tâm là học thuyết về sự phát triển.

    Nhưng bởi vì phép biện chứng trong triết học của Ph. Hêghen là phép biện chứng được xây dựng trên lập trường duy tâm vậy nên hệ thống lý luận về phép biện chứng trong triết học của Ph. Hêghen vẫn chưa phản ánh đúng đắn bức tranh hiện thực của các mốì liên hệ phổ biến và sự phát triển trong tự nhiên, xã hội và tư duy của con người.

    – Thứ ba: Phép biện chứng duy vật do C. Mác và Ph. Ăngghen sáng lập:

    Phép biện chứng duy vật do C. Mác và Ph. Ăngghen sáng lập được biết đến là hình thức phát triển cao nhất của phép biện chứng.

    Phép biện chứng duy vật do C. Mác và Ph. Ăngghen sáng lập đã được xây dựng trên cơ sở kế thừa những giá trị hợp lý trong lịch sử phép biện chứng, đặc biệt là phép biện chứng duy vật do C. Mác và Ph. Ăngghen sáng lập đã kế thừa những giá trị hợp lý và phép biện chứng này cũng đã phần nào khắc phục những hạn chế trong phép biện chứng của Ph. Hêghen.

    Bên cạnh đó thì C. Mác và Ph. Ăngghen đã phát triển phép biện chứng trên cơ sở thực tiễn mới, nhờ đó làm cho phép biện chứng đạt này có thể đến trình độ hoàn bị trên lập trường duy vật mới.

    5. Nguyên lý của phép biện chứng:

    Ph. Ăngghen lúc sinh thời đã từng nói: “Phép biện chứng là môn khoa học về những quy luật phổ biến của sự vận động và phát triển của tự nhiên, của xã hội loài người và của tư duy”.

    Về cơ bản, ta nhận thấy rằng phép biện chứng duy vật do C. Mác và Ph. Ăngghen sáng lập bao gồm 2 nguyên lý chính bao gồm:

    – Thứ nhất là nguyên lý về mối liên hệ phổ biến, theo nguyên lý về mối liên hệ phổ biến này thì mọi sự vật, sự việc, hiện tượng trên thực tế sẽ đều có tác động đến nhau, không có sự vật, sự việc nào có sự tách biệt hoàn toàn với các sự vật, hiện tượng khác.

    – Thứ hai là nguyên lý về sự phát triển, nguyên lý về sự phát triển là nguyên tắc lý luận mà trong đó khi thực hiện việc xem xét sự vật, hiện tượng khách quan sẽ cần phải luôn đặt các sự vật, hiện tượng khách quan vào quá trình luôn luôn vận động và phát triển (vận động tiến lên từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp, từ kém hoàn thiện đến hoàn thiện hơn của các sự vật, hiện tượng khách quan).

    6. Các quy luật của phép biện chứng:

    Thực chất thì các quy luật cơ bản của phép biện chứng duy vật trong triết học Mác-Lênin cũng chính là các quy luật cơ bản của phương pháp luận của triết học Mác-Lênin. Theo đó, phép biện chứng duy vật có 3 quy luật cụ thể bao gồm các quy luật sau:

    – Thứ nhất là quy luật lượng – chất: quy luật này chỉ ra cách thức, hình thức của sự phát triển.

    – Thứ hai là quy luật phủ định: quy luật này chỉ ra khuynh hướng của sự phát triển.

    – Thứ ba là quy luật mâu thuẫn: quy luật này chỉ ra nguồn gốc của sự phát triển.

    Ba quy luật cơ bản được nêu cụ thể bên trên còn có ý nghĩa trong nhận thức và hành động. Những kết luận về mặt phương pháp luận của các quy luật cơ bản này vẫn luôn được coi là kim chỉ nam dẫn lối cho hoạt động cách mạng của những chủ thể là những người cộng sản.

    Các quy luật cơ bản của phép biện chứng duy vật được nêu cụ thể bên trên cũng chỉ ra hình thức chung nhất của sự vận động, phát triển của thế giới vật chất và chỉ ra những nhận thức của con người về thế giới đó, bên cạnh đó thì ta cũng nhận thấy rằng, các quy luật cơ bản của phép biện chứng duy vật này cũng tạo cơ sở cho phương pháp chung nhất của tư duy biện chứng. Cũng chính vì vậy các quy luật cơ bản của phép biện chứng duy vật là nền tảng cho sự phát triển của sự vật hiện tượng sau này.

    Xem thêm: Phủ định biện chứng là gì? Các đặc điểm cơ bản của phủ định biện chứng?

    Trong phép biện chứng duy vật, nếu như quy luật có sự thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập đã chỉ ra nguyên nhân và động lực bên trong của sự vận động, còn quy luật chuyển hoá từ những biến đổi về lượng thì lại dẫn đến những biến đổi về chất và ngược lại nó cũng đã chỉ ra cách thức và tính chất của sự phát triển thì quy luật phủ định của phủ định lại là quy luật chỉ ra khuynh hướng, hình thức và kết quả của sự phát triển đó.

    Các quy luật cơ bản của phép biện chứng duy vật cũng đã góp phần quan trọng giúp định hướng cho việc nghiên cứu đối với những quy luật đặc thù khác.

    Theo triết học Mác-Lênin thì ta nhận thấy rằng, mối quan hệ qua lại giữa các quy luật cơ bản của phép biện chứng duy vật với các quy luật đặc thù của các khoa học chuyên ngành cũng đã tạo nên cơ sở khách quan của mối liên hệ giữa chủ nghĩa duy vật biện chứng với các khoa học chuyên ngành trong thực tế.

    Xem thêm: Những vấn đề lý luận của Quy luật chuyển hóa Lượng – Chất

    Được đăng bởi:
    Luật Dương Gia
    Chuyên mục:
    Triết học Mác Lênin
    Bài viết được thực hiện bởi: phamthithutra

    Chức vụ: Đang cập nhật ...

    Lĩnh vực tư vấn: Đang cập nhật ...

    Trình độ đào tạo: Đang cập nhật ...

    Số năm kinh nghiệm thực tế: Đang cập nhật ...

    Tổng số bài viết: 196 bài viết

    Gọi luật sư ngay
    Tư vấn luật qua Email
    Báo giá trọn gói vụ việc
    Đặt lịch hẹn luật sư
    Đặt câu hỏi tại đây

    Công ty Luật TNHH Dương Gia – DG LAW FIRM

    Luật sư tư vấn pháp luật miễn phí 24/7

    1900.6568

    Đặt hẹn luật sư, yêu cầu dịch vụ tại Hà Nội

    024.73.000.111

    Đặt hẹn luật sư, yêu cầu dịch vụ tại TPHCM

    028.73.079.979

    Đặt hẹn luật sư, yêu cầu dịch vụ tại Đà Nẵng

    0236.7300.899

    Website chính thức của Luật Dương Gia

    https://luatduonggia.vn

    5 / 5 ( 1 bình chọn )

    Tags:

    Duy vật biện chứng

    Phủ định biện chứng


    CÙNG CHỦ ĐỀ

    So sánh giữa Phủ định biện chứng và Phủ định siêu hình

    Phủ định biện chứng là gì? Phủ định siêu hình là gì? So sánh giữa Phủ định biện chứng và Phủ định siêu hình?

    Phủ định siêu hình là gì? Lấy ví dụ về phủ định siêu hình?

    Phủ định siêu hình là gì? Phủ định siêu hình tiếng Anh là gì? Phủ định là gì? Lấy ví dụ về phủ định siêu hình?

    Phủ định là gì? Phủ định biện chứng là gì? Phủ định của phủ định.

    Phủ định là gì? Phủ định biện chứng là gì? Phủ định của phủ định?

    Phủ định biện chứng là gì? Các đặc điểm cơ bản của phủ định biện chứng?

    Phủ định biện chứng là gì? Các đặc điểm cơ bản của phủ định biện chứng? Nội dung của quy luật phủ định biện chứng. Ý nghĩa phương pháp luận phủ định biện chứng.

    Những vấn đề lý luận của Quy luật chuyển hóa Lượng – Chất

    Những vấn đề lý luận của quy luật chuyển hóa từ những sự thay đổi về lượng thành những sự thay đổi về chất và ngược lại? Quy luật lượng chất trong quá trình học tập và rèn luyện của học sinh, sinh viên?

    Xem thêm

    BÀI VIẾT MỚI

    Hóa đơn là gì? Phân loại hóa đơn? Nội dung, hình thức hóa đơn?

    Hóa đơn là gì? Phân loại hóa đơn? Nội dung và hình thức của hóa đơn? Hóa đơn được thể hiện bằng các hình thức nào?

    Sơ đồ tổ chức công ty là gì? Sơ đồ cơ cấu tổ chức phổ biến?

    Sơ đồ tổ chức công ty là gì? Sơ đồ cơ cấu tổ chức phổ biến bao gồm: Cơ cấu tổ chức theo chức năng; Cơ cấu tổ chức bộ phận; Cơ cấu tổ chức ma trận; Cơ cấu tổ chức phân cấp – phẳng?

    Mẫu tuyển dụng nhân viên kinh doanh, nhân viên bán hàng

    Mẫu tuyển dụng nhân viên kinh doanh, nhân viên bán hàng? Hướng dẫn soạn thảo mẫu tuyển dụng nhân viên kinh doanh, nhân viên bán hàng? Các kỹ năng của nhân viên kinh doanh?

    Khấu hao là gì? Khấu hao nhanh là gì? Phương pháp tính?

    Khấu hao là gì? Phương pháp khấu hao nhanh là gì? Phương pháp trích khấu hao tài sản nhanh? Cách tính khấu hao nhanh?

    Mẫu báo cáo tài chính công ty mới thành lập chưa có doanh thu

    Mẫu báo cáo tài chính công ty mới thành lập chưa có doanh thu là gì? Mẫu báo cáo tài chính công ty mới thành lập chưa có doanh thu và hướng dẫn soạn thảo? Tìm hiểu về báo cáo tài chính công ty mới thành lập?

    Chi phí tiếp khách là gì? Cách hạch toán chi phí tiếp khách?

    Chi phí tiếp khách là gì? Điều kiện để chi phí tiếp khách được chấp nhận là hợp lý? Cách hạch toán chi phí tiếp khách?

    Hóa đơn chuyển đổi từ HĐĐT là gì? Phải ký, đóng dấu không?

    Hóa đơn chuyển đổi từ HĐĐT là gì? Quy định chuyển đổi hóa đơn điện tử sang chứng từ giấy mới nhất? Hóa đơn chuyển đổi có phải ký, đóng dấu không?

    Kế toán trưởng là gì? Kế toán trưởng là chức danh hay chức vụ?

    Kế toán trưởng là gì?  Chức danh, chức vụ? Kế toán trưởng là chức danh hay chức vụ? Chức vụ của kế toán trưởng?

    Lãi suất tái cấp vốn là gì? Phân biệt với lãi suất tái chiết khấu?

    Lãi suất tái cấp vốn là gì? Lãi suất tái chiết khấu là gì? Phân biệt lãi suất tái cấp vốn với lãi suất tái chiết khấu?

    Cơ sở hạ tầng là gì? Kiến trúc thượng tầng là gì? Lấy ví dụ?

    Cơ sở hạ tầng là gì? Kiến trúc thượng tầng là gì? Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sử hạ tầng và kiến trúc thượng tầng?

    Bài thu hoạch nâng chức danh nghề nghiệp giáo viên hạng 3

    Mở đầu bài thu hoạch nâng chức danh nghề nghiệp giáo viên hạng 3? Nội dung bài thu hoạch nâng chức danh nghề nghiệp giáo viên hạng 3? Kết luận bài thu hoạch nâng chức danh nghề nghiệp giáo viên hạng 3?

    Sự khác nhau giữa văn hóa phương Đông và phương Tây?

    Sự khác nhau giữa văn hóa phương Đông và phương Tây? Một số suy nghĩ rút ra đối với Việt Nam?

    Những điều kiện tiền đề của sự ra đời chủ nghĩa Mác – Lênin?

    Những điều kiện của sự ra đời chủ nghĩa Mác - Lênin? Tiền đề của sự ra đời chủ nghĩa Mác - Lênin?

    Vấn đề pháp lý là gì? Phân tích và xác định vấn đề pháp lý?

    Vấn đề pháp lý là gì? Phân tích và xác định vấn đề pháp lý? Lấy ví dụ về việc xác định vấn đề pháp lý cần giải quyết.

    Trình bày nội dung quản lý nhà nước về giáo dục, liên hệ thực tế

    Trình bày nội dung quản lý nhà nước về giáo dục? Liên hệ thực tế quản lý nhà nước về giáo dục? Vai trò quản lý nhà nước về giáo dục?

    Mẫu thông báo chấm dứt hợp đồng thử việc

    Mẫu thông báo chấm dứt hợp đồng thử việc là gì? Mẫu thông báo chấm dứt hợp đồng thử việc để làm gì? Mẫu thông báo chấm dứt hợp đồng thử việc? Hướng dẫn làm mẫu thông báo chấm dứt hợp đồng thử việc?

    Danh sách các Văn phòng công chứng Nhà nước tại Hà Nội

    Danh sách các Văn phòng công chứng Nhà nước tại Hà Nội? Danh sách các Văn phòng công chứng Nhà nước tại Hà Nội? Cách để chọn một văn phòng công chứng?

    Mẫu phụ lục hợp đồng thuê nhà và các lưu ý khi ký kết phụ lục

    Mẫu phụ lục hợp đồng thuê nhà là gì? Mẫu phụ lục hợp đồng thuê nhà để làm gì? Mẫu phụ lục hợp đồng thuê nhà 2022? Hướng dẫn làm mẫu phụ lục hợp đồng thuê nhà? Những lưu ý khi lập phụ lục Hợp đồng?

    17 mục tiêu, 169 chỉ tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc

    17 mục tiêu, 169 chỉ tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc? Những thách thức cho sự phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc?

    Mẫu diễn văn khai mạc và bế mạc đại hội chi bộ mới nhất

    Mẫu diễn văn khai mạc và bế mạc đại hội chi bộ là gì? Mẫu diễn văn khai mạc và bế mạc đại hội chi bộ để làm gì? Mẫu diễn văn khai mạc và bế mạc đại hội chi bộ 2022? Hướng dẫn làm mẫu diễn văn khai mạc và bế mạc đại hội chi bộ?

    Xem thêm

    Tìm kiếm

    Hỗ trợ 24/7: 1900.6568

    Đặt câu hỏi trực tuyến

    Đặt lịch hẹn luật sư

    Văn phòng Hà Nội:

    Địa chỉ trụ sở chính:  Số 89 Tô Vĩnh Diện, phường Khương Trung, quận Thanh Xuân, TP Hà Nội

    Điện thoại: 1900.6568

    Email: dichvu@luatduonggia.vn

    Văn phòng Miền Trung:

    Địa chỉ:  141 Diệp Minh Châu, phường Hoà Xuân, quận Cẩm Lệ, TP Đà Nẵng

    Điện thoại: 1900.6568

    Email: danang@luatduonggia.vn

    Văn phòng Miền Nam:

    Địa chỉ: 248/7 Nguyễn Văn Khối (Đường Cây Trâm cũ), phường 9, quận Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh

    Điện thoại: 1900.6568

    Email: luatsu@luatduonggia.vn

    Bản quyền thuộc về Luật Dương Gia | Nghiêm cấm tái bản khi chưa được sự đồng ý bằng văn bản!
    Scroll to top
    • Gọi ngay
    • Chỉ đường
      • HÀ NỘI
      • ĐÀ NẴNG
      • TP.HCM
    • Đặt câu hỏi
    • Trang chủ
    • VĂN PHÒNG MIỀN BẮC
      • 1900.6568
      • dichvu@luatduonggia.vn
      • Chỉ đường
      • Đặt lịch hẹn luật sư
      • Gửi yêu cầu báo giá
    • VĂN PHÒNG MIỀN TRUNG
      • 1900.6568
      • danang@luatduonggia.vn
      • Chỉ đường
      • Đặt lịch hẹn luật sư
      • Gửi yêu cầu báo giá
    • VĂN PHÒNG MIỀN NAM
      • 1900.6568
      • luatsu@luatduonggia.vn
      • Chỉ đường
      • Đặt lịch hẹn luật sư
      • Gửi yêu cầu báo giá